Kapo

Z Wikipedii

Kapo (etymologia niejasna – patrz poniżej) – oznaczenie jednej funkcji pełnionej przez więźniów w hitlerowskich obozach koncentracyjnych.

Kapo był szefem komanda roboczego. Na kierownicze funkcje wybierano często pospolitych kryminalistów i sadystów. Kapo mimo że był więźniem, cieszył się wieloma przywilejami. W zamian za pełnioną funkcję dostawał m.in. dodatkowe porcje wyżywienia. Miał bardzo dużą władzę nad podległymi więźniami – za pobicie, odebranie jedzenia, czy nawet zabicie więźnia nie groziły mu żadne kary. Niektórzy słynęli z dużego sadyzmu, zdarzali się jednak wśród nich członkowie obozowego ruchu oporu.

[edytuj] Etymologia słowa

Najpopularniejsza jest hipoteza "włoska" związana z tym, że przed I wojną światową w południowych Niemczech masowo pracowali robotnicy z Włoch, którzy określali swoich niemieckich przełożonych włoskim słowem cappo (dosłownie głowa, ale także przywódca, naczelnik, zob. Capo di tutti capi). Zwyczaj ten przejęli niektórzy robotnicy niemieccy (z tym, że określenie to zapisywali w zniekształconej formie kapo). W okresie międzywojennym określenie to zanikło prawie całkiem, mogło jednak być nadal stosowane w obozach koncentracyjnych.

Alternatywna hipoteza wywodzi to określenie ze skrótu z niemieckiego brzmienia określenia: KameradenPolizei (policja koleżeńska). Odzwierciedla to analogiczne skróty często funkcjonujące w języku nazistów (Kripo, Gestapo), a zarazem współbrzmi z wieloma innymi eufemizmami i kompletnie nieadekwatnymi pojęciami stosowanymi w kontekście obozów (Ostateczne rozwiązanie, Arbeit macht frei, samorząd więźniarski, specjalne potraktowanie itd.).