Jan Parys
Z Wikipedii
Jan Parys | |
Data urodzenia | 1950 |
Minister Obrony Narodowej | |
Okres urzędowania | od 6 grudnia 1991 do 23 maja 1992 |
Poprzednik | Piotr Kołodziejczyk |
Następca | Romuald Szeremietiew |
Jan Parys (ur. 1950) – polski polityk, socjolog i publicysta, były minister obrony.
Studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. W 1973 ukończył studia socjologiczne na Wydziale Nauk Społecznych UW. Uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w dziedzinie socjologii. Zajmował się problematyką krajów trzeciego świata. Współautor książki-wywiadu z o. Józefem M. Bocheńskim OP Między logiką a wiarą, opracowanej na podstawie rozmowy przeprowadzonej we Fryburgu (Szwajcaria) w 1986.
W 1989 rozpoczął pracę w Centralnym Urzędzie Planowania na stanowisku dyrektora gabinetu szefa tego urzędu, a następnie pracował jako dyrektor generalny CUP, odpowiedzialny za politykę gospodarczo-obronną.
W grudniu 1991 z rekomendacji Porozumienia Centrum objął stanowisko ministra obrony narodowej w rządzie Jana Olszewskiego. Opowiadał się za zbliżeniem Polski do struktur NATO i jak najszybszym opuszczeniem terytorium Polski przez jednostki armii rosyjskiej oraz weryfikacją kadry dowódczej Wojska Polskiego pod kątem jej poparcia dla integracji z NATO. Na tym tle popadł w konflikt z prezydentem Lechem Wałęsą dążącym do utrzymania osobistej kontroli prezydenta nad siłami zbrojnymi.
Jedną z pierwszych decyzji personalnych na stanowisku szefa MON było przeniesienie w stan spoczynku poprzedniego ministra, wiceadmirała Piotra Kołodziejczyka. Decyzja ta odbyła się bez konsultacji z prezydentem, który planował powołać byłego ministra na stanowisko Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (stanowisko to nigdy nie zostało utworzone). 6 kwietnia 1992 Parys wygłosił na spotkaniu z oficerami Sztabu Generalnego oświadczenie, w którym mówił o niekonsultowanych z nim spotkaniach polityków z oficerami WP i oferowaniu im wysokich stanowisk dowódczych w zamian za poparcie wojska dla działań politycznych. W swoich wypowiedziach atakował głównie prezydenta i ministrów Kancelarii Prezydenta, Mieczysława Wachowskiego i Jerzego Milewskiego.
Powołana przez Sejm komisja pod przewodnictwem Aleksandra Bentkowskiego (PSL) badająca problemy poruszone w wypowiedzi Parysa stwierdziła, że zarzuty postawione przez szefa MON były bezzasadne. 23 maja 1992 Parys został odwołany ze stanowiska.
W maju 1992 zaczęły powstawać tzw. Komitety Obrony Parysa, które przekształcono następnie w Ruch Trzeciej Rzeczypospolitej, na czele którego stanął były minister. W 1995 RTR wszedł w skład utworzonego pod przewodnictwem Jana Olszewskiego Ruchu Odbudowy Polski, jednak tuż przed wyborami parlamentarnymi w 1997 partia ta przeszła do Akcji Wyborczej Solidarność. Sam Parys w tych wyborach kandydował bez powodzenia z listy ROP, a rok później z ramienia AWS został radnym sejmiku mazowieckiego I kadencji.
W latach 1999-2003 pracował w Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie jako jej wiceprezes. Odszedł ze stanowiska w atmosferze skandalu, gdy wyszło na jaw, że bezprawnie przyznawał sobie wysokie premie[1].
Po odejściu z Fundacji pracował jako doradca w Miejskim Przedsiębiorstwie Taksówkowym w Warszawie. Po śmierci Ryszarda Kuklińskiego wraz z Józefem Szaniawskim sprowadził do Polski prochy Kuklińskiego. Wszedł w skład Obywatelskiego Komitetu Pamięci Pułkownika Ryszarda Kuklińskiego. Występował jako oskarżyciel posiłkowy w procesie byłego oficera Służby Bezpieczeństwa i Urzędu Ochrony Państwa Jana Lesiaka, któremu zarzucano inwigilowanie w latach 1991-1997 ugrupowań opozycyjnych (m.in. Ruchu Trzeciej Rzeczypospolitej).
[edytuj] Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
Poprzednik Piotr Kołodziejczyk |
minister obrony narodowej 1991-1992 |
Następca Romuald Szeremietiew |
Florian Siwicki | Piotr Kołodziejczyk | Jan Parys | Romuald Szeremietiew (p.o.) | Janusz Onyszkiewicz | Piotr Kołodziejczyk | Jerzy Milewski | Zbigniew Okoński | Stanisław Dobrzański | Janusz Onyszkiewicz | Bronisław Komorowski | Jerzy Szmajdziński | Radosław Sikorski | Aleksander Szczygło | Jarosław Kaczyński (p.o.) | Aleksander Szczygło | Bogdan Klich
W dniu zaprzysiężenia |
Jan Olszewski (PC) • Artur Balazs (PC) • Andrzej Diakonow (PC) • Zbigniew Dyka (ZChN) • Jerzy Eysymontt (PC) • Adam Glapiński (PC) • Tomasz Gruszecki (bezp.) • Gabriel Janowski (PL) • Stefan Kozłowski (bezp.) • Jerzy Kropiwnicki (ZChN) • Andrzej Lipko (bezp.) • Karol Lutkowski (bezp.) • Antoni Macierewicz (ZChN) • Marian Miśkiewicz (bezp.) • Jan Parys (bezp.) • Marek Rusin (bezp.) • Andrzej Siciński (bezp.) • Krzysztof Skubiszewski (bezp.) • Andrzej Stelmachowski (bezp.) • Ewaryst Waligórski (bezp.) • Wojciech Włodarczyk (PC) • Witold Karczewski (bezp.) |
|
Późniejsi członkowie rządu |
Andrzej Olechowski (bezp.) • Romuald Szeremietiew (bezp.) |