Ignacy Jakub Massalski
Z Wikipedii
Ignacy Jakub Massalski | |
Herb | |
Data wyboru | 1762 |
Urodzony | 22 lipca 1727 Olekszyce |
Zmarł | 28 czerwca 1794 Warszawa |
Ignacy Jakub Massalski herbu Masalski Książę III (22 lipca 1727 w Olekszycach niedaleko Grodna – 28 czerwca 1794 w Warszawie) – biskup wileński (od 1762).
Zliberalizował życie religijne na Litwie, zreorganizował seminarium diecezjalne, odnowił jego program, dążył do tego, aby duchowieństwo niższych stanów posługiwało się w pracy duszpasterskiej językiem litewskim, propagował idee fizjokratyczne, zachęcając do krzewienia oświaty wśród chłopów. W latach 1773–1776 był przewodniczącym Komisji Edukacji Narodowej, rozbudowując oświatę na Litwie. Był "bohaterem" największej afery finansowej w dziejach polskiej edukacji, za co jedynie utracił stanowisko przewodniczącego KEN. W diecezji wileńskiej rozwijał sieć szkół początkowych, napisał program szkolny. Działacz polityczny i religijny Wielkiego Księstwa Litewskiego, fizjokrata, mecenas nauki i sztuki. Patronował Wawrzyńcowi Gucewiczowi, Franciszkowi Smuglewiczowi. Jego staraniami i za jego środki została zrekonstruowana katedra wileńska. Był czołowym stronnikiem Rosji, zwalczał dzieło Sejmu Czteroletniego. Pobierał stałą roczną pensję od posła Rosji, Jakoba Sieversa. Był członkiem Rady Nieustającej, przystąpił do konfederacji targowickiej. W 1794 podczas insurekcji warszawskiej został aresztowany na rozkaz Tadeusza Kościuszki, a następnie powieszony bez sądu w Warszawie 28 czerwca 1794 na konopnym lejcu.