Guano Islands Act
Z Wikipedii
Guano Islands Act to amerykański akt prawny, przyjęty przez Kongres Stanów Zjednoczonych 18 sierpnia 1856 roku. Pozwalał on obywatelom Stanów Zjednoczonych obejmować w posiadanie wyspy, na których znajdowały się złoża guano. Prawo to obejmowało wyspy położone gdziekolwiek na świecie, pod warunkiem, że nie były zamieszkiwane i nie znajdowały się pod jurysdykcją innych państw. Akt upoważniał też amerykańskiego prezydenta do użycia siły militarnej w obronie tak zajętych wysp.
- Gdziekolwiek obywatel Stanów Zjednoczonych odkryje złoża guano na jakiejkolwiek wyspie, wysepce lub skale, nie będącej pod jurysdykcją obcego rządu, i w sposób pokojowy obejmie ją w posiadanie, i zamieszka na tej wyspie, wysepce bądź skale, w gestii Prezydenta pozostaje rozważenie przyłączenia [jej] do Stanów Zjednoczonych (początek Guano Islands Act)
- tekst angielski: Whenever any citizen of the United States discovers a deposit of guano on any island, rock, or key, not within the lawful jurisdiction of any other Government, and not occupied by the citizens of any other Government, and takes peaceable possession thereof, and occupies the same, such island, rock, or key may, at the discretion of the President, be considered as appertaining to the United States.
The Guano Islands Act stanowi obecnie część amerykańskiego systemu prawnego, ujęty został w U.S. Code (Kodeksie): Dział 48, Rozdział 8, Sekcje 1411-1419.
[edytuj] Podłoże
W początkach XIX w., guano zaczęło być wartościowe jako nawóz używany w rolnictwie. W roku 1855, USA zaczęły prowadzić jego eksploatację na wyspach Pacyfiku. Kongres przyjął Guano Island Act, by USA czerpały korzyści ze złóż guano. Niemniej jednak, akt nie precyzował statusu prawnego wysp po ich opuszczeniu przez Amerykanów.
Zrodziła się stąd koncepcja "terytoriów wyspiarskich" USA. Odtąd, dowolne terytorium nabyte przez USA na podstawie Guano Act było traktowane jako integralna część kraju, chyba że oddzielne traktaty zmieniłyby ten status. Wyspy te teoretycznie miały szansę nawet na zostanie w przyszłości stanem USA. "Terytoria wyspiarskie" znane są też jako "unincorporated territory" (terytoria nieinkorporowane).
Na tej podstawie USA mogłyby wysuwać roszczenia terytorialne do ponad 50 wysp. Do pozostających pod kontrolą USA należą: Baker, Jarvis, Howland, Kingman Reef, Johnston oraz Midway. Pozostałe wyspy nie są obecnie uważane za część terytorium USA. Przynależność wyspy Navassa jest obecnie negocjowana z Haiti. Jeszcze bardziej skomplikowanym przypadkiem są laguny Serranilla i Bajo Nuevo. W roku 1971, rządy USA i Hondurasu podpisały traktat uznający prawa Hondurasu do wysp Swan.
