Grzybieńczyk wodny
Z Wikipedii
Grzybieńczyk wodny | ||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka wg Reveala | ||||||||||||||||||||||||||||
Domena | jądrowce | |||||||||||||||||||||||||||
Królestwo | rośliny | |||||||||||||||||||||||||||
Podkrólestwo | naczyniowe | |||||||||||||||||||||||||||
Nadgromada | nasienne | |||||||||||||||||||||||||||
Gromada | okrytonasienne | |||||||||||||||||||||||||||
Klasa | Rosopsida | |||||||||||||||||||||||||||
Rząd | bobrkowce | |||||||||||||||||||||||||||
Rodzina | bobrkowate | |||||||||||||||||||||||||||
Rodzaj | grzybieńczyk | |||||||||||||||||||||||||||
Gatunek | grzybieńczyk wodny | |||||||||||||||||||||||||||
Nazwa systematyczna | ||||||||||||||||||||||||||||
'Nymphoides peltata ' | ||||||||||||||||||||||||||||
(S. G. Gmel.) Kuntze | ||||||||||||||||||||||||||||
Synonimy | ||||||||||||||||||||||||||||
Limnanthemum nymphoides (L.) Link Nymphoides nymphaeoides (L.) Britt. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
Galeria zdjęć i grafik |
Grzybieńczyk wodny (Nymphoides peltata) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny bobrkowatych. Występuje w umiarkowanych strefach Ameryki Północnej i Azji oraz w środkowej i południowej Europie. W Polsce występuje wyłącznie na niżu i jest rośliną bardzo rzadką[1].
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Roślina wodna o pływających liściach. Bylina posiadająca kłącze. Unoszenie się rośliny na powierzchni wody umożliwia dobrze rozwinięta tkanka powietrzna zawierająca system przestrzeni międzykomórkowych wypełnionych powietrzem. Przestrzenie takie znajdują się we wszystkich częściach rośliny, z wyjątkiem korzeni i kłączy.
- Kłącze
- Walcowate i rozgałęzione. Płoży się na dnie zbiorników wodnych osiągając długość do 1,6 m.
- Liście
- Pływające po powierzchni wody. Mają okrągławy kształt z sercowatą nasadą i długi, błoniasto oskrzydlony ogonek. Blaszka całobrzega, lekko pofałdowana, średnica do 15 cm.
- Kwiaty
- Na długich szypułkach wystają ponad wodą tworząc baldachowaty kwiatostan. Kielich składa się z 5 zielonych, lancetowatych działek, złocistożółtej barwy korona z 5 płatków o długości 2,5-3 cm. Korona ma krótki lejek, a jej rzęsowato ząbkowane płatki są szeroko rozpostarte. Wewnątrz kwiatu pojedynczy słupek z grubą szyjką i pałeczkowatym znamieniem oraz 5 pręcików. Występuje heterostylia. Roślina kwitnie od czerwca do września, zapylana jest przez owady. Kwiaty rozwijają się stopniowo, pojedynczy kwiat kwitnie tylko przez jeden dzień.
- Owoc
- Mięsiste owoce rozwijają się pod wodą, po dojrzeniu odpadają od rośliny. Ich łupina jest odporna na nasiąkanie wodą i posiadają tkankę powietrzną. Dzięki temu przez jakiś czas mogą utrzymywać się na powierzchni. Rozsiewane są przez wodę (hydrochoria), ale również przez ptaki wodne (epizoochoria).
- Biotop, wymagania
- Eutroficzne wody stojące lub wolno płynące o mulistym dnie. Występuje w wodach słodkowodnych, znosi jednak niewielkie zasolenie (występuje np. w Zalewie Szczecińskim). Hydrofit, geofit ryzomowy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Nymphoideum peltatae [2]
[edytuj] Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
Kategorie zagrożenia gatunku:
- Kategoria zagrożenia w Polsce wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)[3]: [V] (narażony na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania).
- Kategoria zagrożenia w Polsce wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin: VU (narażony).
Jeszcze pod koniec XX w. było w Polsce 50 stanowisk tej rośliny, w 2006 r. stwierdzono ją tylko na 25 stanowiskach[4].
[edytuj] Zastosowanie
Ze względu na dekoracyjne kwiaty bywa czasami hodowany jako roślina ozdobna w większych oczkach wodnych, bywa też wprowadzany do sztucznych zbiorników wodnych z hodowlą ryb wymagających zacienienia wody, gdyż rozrasta się bujnie i szybko zarasta powierzchnię stawów. Rozmnaża się go przez podział kłącza.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Podbielkowski Zbigniew, Tomaszewicz Henryk. Zarys hydrobotaniki. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1996. ISBN 83-01-00566-1
- ↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Dolina Karpia
[edytuj] Bibliografia
- Podbielkowski Zbigniew, Tomaszewicz Henryk. Zarys hydrobotaniki. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1996. ISBN 83-01-00566-1
- Szafer Władysław, Kulczyński Stanisław, Pawłowski Bogumił. Rośliny polskie. PWN, Warszawa, 1953.