Dyzma Bończa-Tomaszewski

Z Wikipedii

Dyzma Bończa-Tomaszewski herbu Bończa (1749–1825), polski poeta, dramatopisarz, publicysta polityczny, sekretarz konfederacji targowickiej, uczestnik konfederacji barskiej, sekretarz polskiego posła w Sankt Petersburgu Antoniego Augustyna Debolego. Działacz polityczny związany ze Stanisławem Szczęsnym Potockim.

Był autorem m.in. broszury "Dyzmy Bończy Tomaszewskiego, komisarza cywilno - wojskowego województwa Bracławskiego, nad konstytucją i rewolucją dnia 3 maja 1791 uwagi" (1791), w której ostro zwalczał reformy, wprowadzone przez konstytucję 3 maja. Była to jedna z najważniejszych i wydanych w największym nakładzie broszur antykonstytucyjnych, kolportowana w szczególności na ziemiach ukrainnych. Reprezentowała ona stosunkowo wysoki poziom merytoryczny - spora część argumentacji autora zasługuje bez wątpienia na aprobatę. Odpowiedż na tę broszurę dał poseł inflancki Antoni Trębicki w książeczce "Odpowiedz autorowi prawdziwemu uwag Dyzmy Bończy Tomaszewskiego nad konstytucją i rewolucją dnia 3 maja", w której Trębicki sugerował, że prawdziwym autorem "Uwag" jest sam Szczęsny Potocki.

Tomaszewski Napisał też wierszowaną komedię obyczajową Małżeństwo w rozwodzie (wystawiona i wydana w 1781), poemat opisowy Rolnictwo (1801), epos historyczny Jagiellonida (1817), w 1822 wydał zbiór Pisma wierszem i prozą. Jako klasycysta był ostro atakowany przez romantyków m. in. Adama Mickiewicza.