Dworzec Shinjuku
Z Wikipedii
| 新宿 Shinjuku | |
 Widok dworca od południa |
|
| Dane podstawowe | |
| Liczba peronów | JR: 7; Keiō: 6 + 1; Odakyū: 7; Seibu: 2 |
| Liczba krawędzi peronowych | JR: 14 (tory przelotowe); Keiō: 3 (ślepe) oraz 2 (przelotowe); Odakyū: 6 (ślepe); Seibu: 3 (ślepe); |
| Kasy | czynne |
| Przejście nadziemne | duży nadbudowany kompleks usługowy |
| Przejście podziemne | dwa przejścia w strefie płatnej; 1 ogólnodostępne |
| Historia | |
| Data budowy | kolej sieci krajowej: 1885, później rozbudowywany; Keiō: 1915, ok. 1960 na obecnym miejscu; Odakyū: 1927, później przebudowany; Seibu: 1952 |
| Linie przechodzące przez stację | |
| Linia JR中央 JR Chūō | |
| Linia JR山手 JR Yamanote | |
| Linia JR埼京 JR Saikyō | |
| Linia 京王 Keiō | |
| Linia 京王新線･都営新宿 Keiō-Shinsen i Toei-Shinjuku | |
| Linia 小田急小田原 Odakyū-Odawara | |
| Linia 西武新宿 Seibu-Shinjuku | |
| Linia 東京メトロ丸ノ内 Tōkyō Metro Marunouchi | |
| Linia 都営大江戸 Toei Ōedo | |
Dworzec Shinjuku (jap.: 新宿駅 Shinjuku-eki) – dworzec kolei JR w Tokio, obsługujący największą liczbę pasażerów wśród dworców kolejowych na świecie. Także dworzec trzech kolei prywatnych: Keiō, Odakyū i Seibu.
Położenie: 東京都 Tōkyō-to, 新宿･渋谷区 Shinjuku i Shibuya-ku
Spis treści |
[edytuj] Układ przestrzenny
Dworzec jest złożony z kompleksu głównego, należącego do kolei JR東日本 JR Higashi Nihon (układ przelotowy) oraz z dwóch dworców czołowych kolei prywatnych Odakyū i Keiō, sąsiadujących z kompleksem JR od zachodu. Dworzec kolei prywatnej Seibu położony jest po wschodniej stronie linii JR, około 390 m od północnych krańców peronów; stanowi osobny zespół połączony podziemnymi pasażami usługowymi.
Układ dworca JR:
- Poziom +1 (oznaczony jako 2F): galeria usługowo-kasowa, przejście ogólnodostępne;
- Poziom 0 (oznaczony jako 1F): 7 peronów wyspowych (14 krawędzi peronowych);
- Poziom -1 (oznaczony jako B1F): powierzchnia usługowo-kasowa, halle kasowo-recepcyjne po obu stronach dworca.
Od północy poprzecznie w stosunku do peronów znajduje się stacja metra linii 丸ノ内 Marunouchi:
- Poziom -1 (B1F, lekko zagłębiony): westybul nad stacją;
- Poziom -2 (B2F): peron wyspowy stacji.
Układ dworca 小田急電鉄 Odakyū Dentetsu:
- Poziom +1 (oznaczony jako 2F): galeria poprzeczna z usługami i kasami, przedłużenie galerii znad dworca JR;
- Poziom 0 (oznaczony jako 1F): górna hala peronowa na 3 tory ślepe, pośrodku "peron dwukrawędziowy";
- Poziom -1 (oznaczony jako B1F): dolna hala peronowa na 2 tory ślepe, "perony dwukrawędziowe"; jest to poziom ulic od północnego zachodu dworca.
Nad poziomem +1 wznosi się własny dom towarowy kolei.
Układ dworca 京王電鉄 Keiō Dentetsu:
- Poziom -1 (oznaczony jako B1F): hall wejściowy, kasy, pasaże ogólnodostępne; od południa hall nad stacją 新宿新線 Shinjuku-Shinsen;
- Poziom -2 (oznaczony jako B2F): hala peronowa na 3 tory ślepe (dwa "perony dwukrawędziowe");
- Poziom -5 (oznaczony jako B5F): peron wyspowy linii Toei-Shinjuku-sen i Keiō-Shinsen.
Nad poziomem -1 wznosi się własny dom towarowy kolei.
Na południowy zachód od kompleksu stacji Toei-Shinjuku-sen znajduje się stacja linii Toei-Ōedo-sen (peron wyspowy na poziomie -7). Druga stacja na tej linii (新宿西口 Shinjuku Nishiguchi) znajduje się na północny wschód od kompleksu JR (nie można przejechać bezpośrednio pociągiem między tymi stacjami).
Dworzec kolei 西武鉄道 Seibu Tetsudō ma 1 peron wyspowy i 1 boczny (3 tory ślepe), położone nad ziemią.
[edytuj] Integracja z transportem lokalnym
Większość pociągów obsługujących dworzec obsługuje także ruch wewnątrzmiejski i rozprowadza ruch aglomeracyjny w obrębie miasta.
Potoki osób przesiadających się na stacji Shinjuku zostały nieco ograniczone dzięki "przechodzeniu" części pociągów między siecią 京王 Keiō a linią metra 都営新宿線 Toei-Shinjuku-sen, między siecią 小田急 Odakyū a linią 東京メトロ千代田線 Tōkyō Metro Chiyoda-sen (stacja 代々木上原 Yoyogi-Uehara, czwarta przed Shinjuku), między siecią 西武 Seibu a liniami 有楽町線 Yūrakuchō-sen oraz 副都心線 Fukutoshin-sen sieci Tōkyō Metro (odgałęzienie od stacji Nerima, czwartej przed Shinjuku), jak również między linią JR中央線 JR Chūō-sen a linią 東京メトロ東西線 Tōkyō Metro Tōzai-sen (stacja 中野 Nakano, trzecia przed Shinjuku).
Przy stacji zlokalizowane są cztery stacje metra oraz dworzec autobusowy.
[edytuj] Rys historyczny
Stacja Shinjuku została urządzona na ukończonej w 1885 r. linii obwodowej Yamanote-sen kolei prywatnej Nippon Tetsudō, łączącej linię Kolei Rządowych Shimbashi (Tokio) – Jokohama, otwartą 1872, z linią główną Nippon Tetsudō, otwartą w 1883. Shinjuku stało się stacją węzłową po budowie linii do Hachiōji (kolej prywatna 甲武鉄道 Kōbu Tetsudō; obecna Chūō-sen) w 1889. W l. 1894-1919 otwierano przedłużenie tej linii, łączące Shinjuku z centrum Tokio. Po jego ukończeniu dworzec znalazł się na skrzyżowaniu dwóch tras, których znaczenie wzrosło w wyniku wzrostu przestrzennego miasta. W 1904 r. Kōbu Tetsudō zelektryfikowała ruch podmiejski, jako pierwsza kolej sieci krajowej w Japonii. W 1907 obie linie zostały zakupione przez państwo, w ramach upaństwowienia głównej sieci kolejowej kraju. Na przestrzeni ostatnich dekad perony JR zostały częściowo nadbudowane galerią o funkcjach dworcowo-usługowych oraz domem towarowym. Prace związane z przekryciem częściowym peronów dla urządzenia dworca autobusowego są na ukończeniu.
Koleje prywatne, mające dzisiaj dworce w kompleksie Shinjuku, są produktem ewolucji elektrycznych kolejek/tramwajów dojazdowych (電鉄 "dentetsu"). Kolej Keiō pierwotnie przekraczała linię Yamanote wiaduktem drogowym (w osi jezdni), by skończyć się w rejonie Shinjuku-3-chōme (od 1915. Na początku l. 1930. zbudowano tam niewielki czołowy dworzec, z peronami przekrytymi małą halą (p. fot.). Około 1960 linię przełożono na niezależne torowisko i zakończono w obecnym miejscu. Nowy dworzec zajął dwie dolne kondygnacje własnego domu towarowego. Dworzec kolei Odakyū zbudowano w 1927, perony także przekryto małą stalową halą. Później dworzec całkowicie przebudowano i nadbudowano domem towarowym.
W 1959 do Shinjuku dociągnięto pierwszą linię metra, Marunouchi. W 1978 otwarto osobne, podziemne podejście linii Keiō (tzw. "nowa linia", 新線 Shinsen), które w 1980 połączono z nowo zbudowaną od strony miasta linią metra Toei-Shinjuku-sen. W 1997 od strony przedmieść zachodnich dociągnięto linię 都営大江戸線 Toei-Ōedo-sen, a w 2000 ukończono ją w całości, otwierając nową stację 新宿西口 Shinjuku-nishiguchi, położoną niemal na zakończeniu jej pętlicowej trasy.
[edytuj] Charakterystyka ruchu
JR Shinjuku jest dworcem węzłowym położonym na skrzyżowaniu linii okólnej Yamanote z dalekobieżną linią Chūō. Jest węzłem kolei aglomeracyjnych i regionalnych; ruch dalekobieżny jest stosunkowo mały, ale dworzec jest stacją początkową (końcową) dla wszystkich ekspresów dalekobieżnych jadących linią Chūō. Jego znaczenie wynika ponadto z sąsiedztwa największego w Tokio kompleksu biurowego oraz wielkiej dzielnicy rozrywki.
Liczba osób obsługiwanych w ciągu jednego dnia przedstawia się następująco: JR – 1500 tys., Odakyū – 490,1 tys., Keiō – 726,6 tys., metro Toei – 340,2 tys., Tōkyō Metro 238,4 tys., Seibu – 195,9 tys. Razem dworce obsługują średnio około 3,5 mln osób dziennie.
Liczba odprawianych pociągów w godzinę szczytu (8:00-8:59):
- dworzec JR – razem 190 pociągów, w tym 2 pośpieszne dalekobieżne; obciążenie poszczególnych linii:
-
- 中央総武線 Chūō-Sōbu-sen – 46 pociągów;
- 中央快速線 Chūō-Kaisoku-sen – 54 pociągi;
- 中央本線 Chūō-Honsen (dalekobieżna) – 2 pociągi (rozpoczynają bieg);
- 埼京線 Saikyō-sen – 25 pociągów (część rozpoczyna bieg);
- 湘南新宿ライン Shōnan-Shinjuku-Line – 13 pociągów;
- 山手線 Yamanote-sen – 50 pociągów;
- dworzec Keiō:
-
- 24 pociągi rozpoczynające bieg na dworcu czołowym;
- 33 pociągi na przelotowej stacji podziemnej (także metro linii Shinjuku);
- dworzec Odakyū: 19 pociągów rozpoczynających bieg;
- dworzec Seibu: 25 pociągów rozpoczynających bieg.
Razem z kompleksu dworców Shinjuku w godzinie szczytu odprawia się 272 pociągi, nie licząc wszystkich pociągów metra.
[edytuj] Zobacz też
- dworzec kolejowy
- Tokio
- koleje japońskie
- historia kolei w Japonii
- koleje aglomeracyjne w Tokio
- Inne dworce w Tokio:
[edytuj] Linki zewnętrzne
- mapa na witrynie Mapion
- 新宿駅 Shinjuku-eki na witrynie JR Higashi Nihon
- 京王新宿駅 Keiō-Shinjuku-eki na witrynie kolei Keiō; zawiera dobry schemat całego dworca
- 小田急新宿駅 Odakyū-Shinjuku-eki na witrynie kolei Odakyū
- 西武新宿駅 Seibu-Shinjuku-eki na witrynie kolei Seibu
