Charles-Joseph de Ligne
Z Wikipedii
Charles-Joseph de Ligne, książę de Ligne (23 maja 1735, Bruksela - 13 grudnia 1814, Wiedeń) - książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego, dyplomata i wojskowy w służbie Austrii i pamiętnikarz, zwany "największym z Walonów" (le plus grand des Wallons).
Syn Klaudiusza Lamorala II, 6-ego księcia Ligne, i Elżbiety Aleksandryny, księżniczki Salm. Ród de Ligne wywodził się z Belgii (wtedy: Austriackie Niderlandy). 6 sierpnia 1755, w Valtice ożenił się Franciszką Marią Ksawierią, księżniczką Liechtensteinu (1739-1821), siostrą Franciszka Józefa I, księcia Liechtensteinu. Para miała 7 dzieci:
- Karola Antoniego Józefa Emanuela (25 września 1759 - 14 września 1792),
- Franciszka Leopolda (3 listopada 1764 - 6 stycznia 1771),
- Ludwika Eugeniusza Marię Lamorala (7 maja 1766 - 10 maja 1813),
- Adalberta Ksawerego (26 sierpnia 1767 - 23 maja 1771),
- Marię Krystynę Leopoldynę (25 maja 1757 - 13 września 1830),
- Eufemię Krystynę Filipinę (18 lipca 1773 - 30 marca 1834),
- Florę Adelajdę Karolinę (8 listopada 1775 - 9 grudnia 1851).
Miał również nieślubną córkę z Adelajdą Fleury:
Był, obok takich ludzi jak: Giacomo Casanova (1725-1798) i Giuseppe Gorani (1740-1819) największym pamiętnikarzem XVIII wieku. Jego talenty literackie podziwiali: Goethe, Lord Byron, Barbey d'Aurevilly, Paul Valéry i Paul Morand. Mówił o sobie, że ma tuzin ojczyzn. Nie był przywiązany do Belgii, ani do innych krajów.
Mianowany pułkownikiem armii austriackiej przed bitwą pod Kunersdorfem, wysłany do Wersalu by zawiadomić francuskich sojuszników o zwycięstwie austriackim, jakim była bitwa pod Maxen. Znał dobrze i odwiedzał Voltaire'a, Rousseau, Madame de Staël. Z Katarzyną Wielką regularnie korespondował.
[edytuj] Dzieła
Pełne wydanie jego dzieł liczy 34 tomy, w tym:
- Lettres à Eugénie sur les spectacles (1774)
- Céphalide, ou les Autres mariages samnites, comédie en musique (1777)
- Préjugés et Fantaisies militaires (1780)
- Colette et Lucas, comédie en musique (1781)
- Coup d'œil sur Belœil (1781)
- Fantaisies militaires (1783)
- L'Amant ridicule, proverbe en prose (1787)
- Mélanges militaires, littéraires et sentimentaires (1795-1811)
- Mémoires sur les Juifs (1795-1811)
- Les Embarras, pièce en un acte (manuscrit)
- Contes immoraux
[edytuj] Wydania dzieł
- Charles-Joseph de Ligne, Œuvres, édition établie et présentée par Roland Mortier, Éditions Complexe, Bruxelles, 2006, coffret composé de 3 tomes ISBN 2804800819.
[edytuj] Literatura przedmiotu
- Hector Marie Auguste de Backer, Iconographie du Prince Charles-Joseph de Ligne, Bruxelles, Veuve Monnom, 1920
- Abel Bonnard, Le Prince de Ligne, Liège, Dynamo, 1965
- Sophie Deroisin, Le Prince de Ligne, Bruxelles, La Renaissance du livre 1965
- Victor Du Bled, Le Prince de Ligne et ses contemporains Paris, C. Lévy, 1890
- Louis Dumont-Wilden, La Vie de Charles-Joseph de Ligne, prince de l’Europe française, Paris, Plon 1927
- O. P. Gilbert, Vie du feld-maréchal prince de Ligne : histoires sur l’histoire Paris, C. Aveline, 1922
- Pierre Grenaud, Le Charmant Prince de Ligne : prince de l'Europe, Paris, L’Harmattan, 1999 ISBN 2738480500
- Franz Hellens, Le Prince de Ligne, écrivain libre Liège, P. Aelberts, 1962
- Janine Lambotte, Le Prince de Ligne, ou, la dernière mémoire, Bruxelles, Éditions Labor/RTBF, 1990 ISBN 2804005461
- Félicien Leuridant, Une Éducation de prince au XVIII-me siecle, Charles-Joseph de Ligne, Paris, E. Champion, 1923
- Philip Mansel, Le Charmeur de l'Europe : Charles-Joseph de Ligne (1735-1814) , Paris, Stock, 1992 ISBN 2234023548
- Marthe Oulié, Le Prince de Ligne ; un grand seigneur cosmopolite au XVIII-me siecle, Paris, Hachette 1926
- Claude Pasteur, Le Prince de Ligne : l'enchanteur de l'Europe, Paris, Librairie académique Perrin, 1980 ISBN 226200188X
- Nicolas Joseph Peetermans, Le Prince de Ligne; ou, Un écrivain grand seigneur à la fin du XVIII-me siecle, Liége, Renard, 1857
- Raymond Quinot, Charles-Joseph de Ligne, prince wallon et européen, Gilly, Institut Jules Destrée pour la défense et l'illustration de la Wallonie, 1973
- Frédéric Auguste Ferdinand Thomas de Reiffenberg, Le Feld-maréchal prince Charles-Joseph de Ligne, Bruxelles, Hayez, 1845
- Joseph Schulsinger, Un Précurseur du sionisme au XVIII-me siecle : le Prince de Ligne, Paris, Libraire internationale de Langue franais, 1936
- Maurice Wilmotte, Le Prince de Ligne et la France Bordeaux, 1916
- Louis Wittmer, Le Prince de Ligne, Jean de Muller, Frédéric de Gentz, et l’Autriche. Paris, [s.n.], 1925 ; Lévy, 1890