Car Puszka
Z Wikipedii
Car Puszka (ros. Царь-пушка) – największa na świecie pod względem kalibru armata, eksponowana obecnie w moskiewskim Kremlu.
Armatę Car Puszkę odlał z brązu mistrz ludwisarski Andriej Czochowy na polecenie cara Fiodora Rurykowicza na Kremlu w 1586. Długość działa 5,34m, ciężar 39,312 tony, kaliber 900 mm (wg innych danych 890 mm). Bombarda jest ozdobiona płaskorzeźbą cara Fiodora w koronie i z berłem na koniu i trzema napisami fundacyjnymi. Na obu bokach ma po 4 uchwyty do lin. Początkowo umieszczono ją w ramach fortyfikacji na przedpolu Kremla, na Placu Czerwonym. Posiadała zestaw kul kamiennych o wadze 800 kg, które jednak nie zachowały się. W XVIII wieku wycofano działo ze służby i ustawiono na Kremlu koło arsenału jako pomnik militarny. W czasie okupacji Moskwy przez Napoleona w pożarze spłonęła drewniana laweta działa. W 1834 odlano żeliwne kule o wadze 1,97 tony i umieszczono koło armaty (choć nie mogła ona strzelać takimi pociskami), a w 1835 wg projektu A. Briułłowa i de Witte wykonano ozdobną żeliwną lawetę do Car Puszki. Kule i laweta odlane zostały w Sankt Petersburgu. W 1960 przeniesiono Car Puszkę nieopodal Car Kołokoła, gdzie stoi do dziś.
Wbrew legendom, że Car Puszka nie była w stanie strzelać, badania prowadzone w 1980 wykazały, że oddano z niej przynajmniej jeden strzał. Natomiast nigdy nie była użyta w działaniach bojowych. Car Puszka jest największą armatą świata pod względem kalibru, natomiast pod względem masy i długości lufy znacząco ustępuje niemieckiemu działu Dora z 1937.
W 2001 na zamówienie władz Moskwy wykonano żeliwną kopię Car Puszki (42 tony, kaliber 890 mm) i podarowano miastu Donieck, gdzie stoi przed ratuszem.
