Borowiec wielki
Z Wikipedii
Borowiec wielki | |||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
Typ | strunowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Podtyp | kręgowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Gromada | ssaki | ||||||||||||||||||||||||||||
Podgromada | ssaki żyworodne | ||||||||||||||||||||||||||||
Szczep | łożyskowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Rząd | nietoperze | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzina | mroczkowate | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzaj | Nyctalus | ||||||||||||||||||||||||||||
Gatunek | borowiec wielki | ||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
Nyctalus noctula | |||||||||||||||||||||||||||||
(Schreber, 1774) | |||||||||||||||||||||||||||||
Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka w Wikispecies | |||||||||||||||||||||||||||||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Borowiec wielki (Nyctalus noctula) – gatunek nietoperza z rodziny mroczkowatych.
Spis treści |
[edytuj] Opis
Długość ciała 64–81 mm, rozpiętość skrzydeł 370–460 mm, masa ciała 15–40 g. Jest jednym z największych nietoperzy w Polsce. Posiada jedwabiście lśniące, gęste futerko. Jest ono jednakowo ubarwione na całym ciele - u osobników dorosłych jest rude, u młodocianych - brązowe. Uszy ma krótkie i zaokrąglone, skrzydła wąskie. Błona na skrzydłach niemal czarna.
[edytuj] Występowanie
Występuje w całej Polsce, z wyjątkiem najwyższych partii gór.
[edytuj] Biotop
Naturalnym środowiskiem jego życia są lasy, spotkać go można jednak także w pobliżu ludzkich osiedli, a nawet w miastach. W dzień ukrywa się najczęściej w wysoko położonych dziuplach drzew, rzadziej w skrzynkach dla ptaków lub nietoperzy. W ostatnich latach coraz częściej są spotykane w naszym kraju w budynkach (chociaż w Europie zachodniej występują w nich od dawna). Na terenach położonych na południe od Polski spotyka się je również w szczelinach skalnych. W dziuplach wiosną i latem samice tworzą duże kolonie rozrodcze, samce żyją natomiast samotnie, zaś w okresie godów są terytorialne. Duże kolonie (składające się z osobników obu płci) gatunek ten tworzy również zimą.
[edytuj] Tryb życia
Podobnie, jak inne nietoperze prowadzi nocny tryb życia. Odżywia się owadami, które chwyta w locie. W sprawnym poruszaniu się w ciemnościach, oraz w lokalizacji owadów wykorzystuje ultradźwięki o względnie niskiej częstotliwości (18–22 kHz). Na łowy wylatuje wcześniej niż inne nietoperze - często wówczas, kiedy jest zupełnie jasno. Jesienią, kiedy noce stają się zimne, poluje jedynie o zmroku i o świcie, spędzając noc w ukryciu. Polując lata na skraju lasu, na polanach śródleśnych i nad stawami. Szczególnie lubi polować nad zbiornikami wodnymi, na latające w dużych rojach owady. Lata szybko i wysoko, z dala od przeszkód i powierzchni gruntu. Na sen zimowy kryje się w dziuplach drzew, budynkach (np. na strychach czy w szczelinach budynków z wielkiej płyty) i w szczelinach skalnych, gdzie zapada w stan hibernacji. Trwa on od października do kwietnia. Przed zimą borowiec wielki przenosi się o kilkaset kilometrów bardziej na południe. Stwierdzono maksymalny przelot na 1600 km. Mimo to, przy silnych mrozach wiele nietoperzy zamarza w swoich kryjówkach. W ostatnich latach coraz częściej obserwuje się osobniki tego gatunku zimujące w Polsce.
[edytuj] Rozród
Gody odbywają się we wrześniu, wówczas też ma miejsce zaplemnienie. Samce zajmują wówczas terytoria godowe, których bronią i oznakowują ich granice za pomocą donośnych sygnałów dźwiękowych, słyszalnych dla człowieka i emitowanych z otworów kryjówek. Kryjówkami godowymi są najczęściej dziuple drzew. Wokół terytorialnych samców gromadzą się haremy liczące 4–5 (wyjątkowo do 20) samic. Kopulacje mogą się również odbywać w miejscach hibernacji (koloniach zimowych), nie obserwuje się jednak wówczas żadnych zachowań terytorialnych ani formowania się haremów. Zapłodnienie jest opóźnione - ma miejsce dopiero pod koniec zimy lub na początku wiosny. Po ciąży trwającej 70–75 dni, samica w Europie Środkowej rodzi zwykle dwoje (wyjątkowo troje) młodych, zaś na Wyspach Brytyjskich - najczęściej jedno młode. Młode te żywią się mlekiem matki, aż do uzyskania samodzielności, co zwykle trwa 8–9 tygodni. Osiągają dojrzałość płciową po 1,5 roku. Żyją do 12 lat.
[edytuj] Ochrona
Gatunek podlegający w Polsce ścisłej ochronie.
[edytuj] Bibliografia
- Konrad Sachanowicz, Mateusz Ciechanowski: Nietoperze Polski. Tomasz Cofta (rysunki). Warszawa: MULTICO, 2005. ISBN 83-7073-401-4.