Biegunka
Z Wikipedii
 |
Biegunka |
| ICD-10: |
A09, K58, K59.1
|
|
A09, K58, K59.1.0 {{{X.0}}} |
|
| A09, K58, K59.1.1 {{{X.1}}} | |
| A09, K58, K59.1.2 {{{X.2}}} | |
| A09, K58, K59.1.3 {{{X.3}}} | |
| A09, K58, K59.1.4 {{{X.4}}} | |
| A09, K58, K59.1.5 {{{X.5}}} | |
| A09, K58, K59.1.6 {{{X.6}}} | |
| A09, K58, K59.1.7 {{{X.7}}} | |
| A09, K58, K59.1.8 {{{X.8}}} | |
| A09, K58, K59.1.9 {{{X.9}}} | |
Biegunka (łac. diarrhoea) – objaw chorobowy polegający na znacznym zwiększeniu liczby wypróżnień w ciągu doby, lub zmianą konsystencji stolca na płynną lub półpłynną. Biegunką określa się również stan, gdy nawet jednorazowo w stolcu pojawia się treść patologiczna, taka jak śluz, ropa lub krew. Biegunce towarzyszy wzmożona perystaltyka jelit i często kurczowe bóle brzucha.
Biegunka ostra – to stan chorobowy trwający do 10 dni, natomiast utrzymywanie się objawów chorobowych ponad 10 dni nosi nazwę biegunki przewlekłej. Istnieje wiele przyczyn występowania biegunki, z których najczęstsze to infekcje przewodu pokarmowego na tle zakażeń:
- wirusowych
- bakteryjnych
- związanych z bezpośrednim zakażeniem bakteryjnym
- związanych z działaniem endotoksyn bakteryjnych
- pierwotniakowych
- biegunki niezakaźne (np. w przebiegu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego)
W krajach Trzeciego Świata biegunka jest główną przyczyną śmierci niemowląt, zabijając ponad 1,5 miliona dzieci rocznie.
Spis treści |
[edytuj] Patogeneza
W zależności od mechanizmu powstawania biegunki dzieli się na:
[edytuj] Osmotyczne
Przyczyny: celiakia, nietolerancja węglowodanów (np. laktozy).
[edytuj] Wydzielnicze
Przyczyny: enterotoksyny wydzielne przez: Vibrio cholerae, Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Bacillus cereus, gruczolaki wydzielające hormony, np. vipoma.
[edytuj] Wysiękowe
Przyczyny: przewlekłe zapalne choroby jelit (głównie wrzodziejące zapalenie jelita grubego), rak okrężnicy, uszkodzenie jelit w wyniku działania: cytostatyków, niedokrwienia, napromieniowania.
[edytuj] Motoryczne
Przyczyny: zespół jelita drażliwego, po resekcji żołądka, po wagotomii.
[edytuj] Leczenie
Biegunka jest zwykle chorobą o krótkim przebiegu i zdolności do samoograniczania się. Dlatego w leczeniu wystarczającym sposobem postępowania zwykle jest: nawadnianie
-
- nawadnianie doustne – podawanie wody i elektrolitów w postaci tak zwanego doustnego płynu nawadniającego DPN (ang. ORS – Oral Rehydratation Solution) w przypadku biegunki o niewielkim lub średnim stopniu odwodnienia (poniżej 10%). Dopuszczonymi w Polsce preparatami do doustnego nawadniania są: Gastrolit, Saltoral i Orsalit. Należy podkreślić, ze stosowane niekiedy inne środki nawadniające (soki owocowe, herbata, coca-cola) nie powinny być stosowane ze względu na znaczne odchylenia osmolarności.
- nawadnianie dożylne w przypadku:
- ciężkiego odwodnienia
- występowaniu objawów wstrząsu
- objawy zaburzeń świadomości
- uporczywe wymioty nie ustępujące pomimo nawadniania doustnego
- brak poprawy pomimo właściwego nawadniania doustnego
- realimentacja, czyli powrót do odżywiania doustnego, początkowo najlepiej zawierające kleik ryżowy, mus jabłkowy lub tzw. marchwiankę
Błędem jest stosowanie leków o działaniu bakteriobójczym w leczeniu niepowikłanych biegunek ostrych. Wystąpienie biegunki przewlekłej lub powikłanej biegunki ostrej (biegunka przebiegająca z temperaturą powyżej 38,5°C zwłaszcza z obecnością krwi w stolcu), lub stwierdzenie w badaniach dodatkowych dużej ilości leukocytów i/lub laktoferyny w stolcu są dopiero wskazaniem do włączenia antybiotyków do leczenia biegunki.
