Antoni Bolesław Dobrowolski
Z Wikipedii
Antoni Bolesław Dobrowolski (ur. 6 czerwca 1872 w Dworszowicach Kościelnych, zm. 27 kwietnia 1954 w Warszawie) - polski geofizyk, meteorolog i podróżnik.
W młodości został skazany na więzienie, a potem zesłany na Kaukaz za działalność konspiracyjną. Po ucieczce studiował w Szwajcarii i Belgii fizykę i nauki biologiczne.
Uczestniczył w belgijskiej wyprawie antarktycznej Adriena de Gerlache'a w latach 1897-1899 (wraz z Henrykiem Arctowskim). W marcu 1898 roku statek wyprawy, "Belgica", został uwięziony przez lody na Morzu Bellingshausena; uczestnicy wyprawy dokonali pierwszego, trzynastomiesięcznego zimowania na Antarktydzie.
Dobrowolski jest autorem jedynej oryginalnej pracy polskiej o wyprawach polarnych oraz monografii lodu (1923). Jako pierwszy też ustalił symetrię krystalograficzną kryształków lodu.
Był dyrektorem Państwowego Instytutu Meteorologicznego (1927-1929). W latach 1929-1949 przewodniczył Towarzystwu Geofizyków. Był inicjatorem utworzenia Obserwatorium Sejsmologicznego w Warszawie. Kierował polskimi pracami badawczymi podczas II roku polarnego (1932-1933). Zorganizował wówczas wyprawe naukową na Wyspę Niedźwiedzią.
Oprócz badań geofizycznych Dobrowolski zajmował się również pedagogiką. Od 1927 do 1938 był profesorem pedagogiki ogólnej Wolnej Wszechnicy Polskiej. W latach 1946-1954 był profesorem pedagogiki Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1952 był członkiem PAN.
Imieniem Dobrowolskiego została nazwana polska stacja badawcza na Antarktydzie, przekazana przez ZSRR w 1959, obecnie czynna w sezonie letnim.
[edytuj] Publikacje
- Wyprawy polarne (1914)
- Drogowskazy (1918)
- Historia naturalna lodu (1923)
- Mój życiorys naukowy (1928, 1958)
- Zagadnienia szkoły powszechnej jako zasadnicze zagadnienie naszej cywilizacji (1932)
- Życie w krainach lodu (1932)
- Męczennicy polarni (1933)
- Najpiękniejsze klejnoty natury. Kryształki lodu i zagadnienie piękna (1946)
- Wspomnienia z wyprawy polarnej (1950)
- Pisma pedagogiczne t. 1-3 (1958-1964)
