Ambulocet
Z Wikipedii
Ambulocet | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ssaki |
Rząd | walenie |
Podrząd | prawalenie |
Rodzina | Ambulocetidae |
Podrodzina | Ambulocetinae |
Rodzaj | Ambulocetus |
Gatunek | Ambulocetus natans |
Nazwa systematyczna | |
Ambulocetus natans | |
Thewissen et al., 1996 |
†Ambulocet (Ambulocetus natans) – nazwa ssaka żyjącego w trzeciorzędzie, około 49 milionów lat temu. Uważa się, że stanowił on formę posiadającą cechy zarówno ssaków lądowych, jak i współczesnych waleni. Najprawdopodobniej zwierzę to było przodkiem tych morskich ssaków, bądź było blisko spokrewnione ze ssakiem, z którego wyewoluowały. Fakt ten jest na tyle oczywisty dla naukowców, że nadali mu nazwę rodzajową ambulocetus, czyli kroczący waleń. Drugi człon nazwy, specyfikujący gatunek, czyli natans, oznacza "pływający".
Odkrycia jednego prawie kompletnego szkieletu zwierzęcia (składającego się z fragmentów czaszki i żuchwy, ponadto pewnej ilości kręgów i żeber) oraz kilku innych, zachowanych częściowo, dokonał Hans Thewissen w pakistańskiej prowincji Pendżab.
Ambulocetus mierzył około 3 metrów długości i ważył około 300 kilogramów. Jego wygląd przypominał nieco wygląd krokodyla. Kończyny były na tyle silne, że zwierzę potrafiło poruszać się zarówno na lądzie, jak i w wodzie. Ambulocetus pływał, używając kończyn oraz wykonując kręgosłupem grzbietowo-brzuszne ruchy pływackie, o czym zaświadczyły badania kręgów lędźwiowych zwierzęcia. W ten sposób pływają dziś na przykład wydry. Analiza chemiczna zębów zwierzęcia pozwoliła stwierdzić, że żyło zarówno w wodach słodkich, jak i morskich.
Ambulocetus był zwierzęciem drapieżnym, polującym prawdopodobnie na dość duże ofiary. Możliwe, że czaił się na łup w płytkich wodach, tak jak to robią krokodyle. Mocna budowa szczęk pozwala domyślać się, że przetrzymywał łup pod wodą tak długo, aż nie utonie.
Pod względem ewolucyjnym, ambulocetus stanowi formę pośrednią między lądowymi ssakami, a waleniami. Świadczą o tym liczne cechy czaszki, które są jednak blizsze drugiej wymienionej grupie. Budowa pyska zwierzęcia pozwalała mu na przykład przełykanie pokarmu pod wodą. Zwierzę nie posiadało małżowin i prawdopodobnie przykładało głowę do ziemi, by wykryć swą ofiarę za pomocą odbieranych wibracji. Ucho wewnętrzne zbudowane było tak samo jak u współczesnych wielorybów, co pozwalało ambulocetusowi słyszeć pod wodą.
Okres istnienia
Ambulocet
◄ mln lat temu |
||||||||||||
◄ 4,6 mld | 542 | 488 | 444 | 416 | 359 | 299 | 251 | 200 | 145 | 65 | 23 | 2 |
Rodziny (podrodziny): Pakicetidae • Ambulocetidae • Remingtonocetidae • Protocetidae (Indocetinae) • Basilosauridae (Basilosaurinae, Dorudontinae)
Brakujące ogniwo ewolucji
Od kopytnych do waleni: Pakicetus • Ambulocetus • Kutchicetus • Indocetus • Artiocetus • Dorudon • Basilosaurus • Eurhinodelphis • Mammalodon • Odobenocetops
(nie wszystkie wymienione stadia należą do podrzędu)