Ahmad I al-Mansur
Z Wikipedii
Ahmad I al-Mansur (arab. أبو العباس أحمد المنصور السعدي = Abu al-Abbas Ahmad al-Mansur as-Sa'adi, zm. w 1603) - sułtan Maroka z dynastii Saadytów, syn sułtana Muhammada asz-Szajcha.
W 1578 roku Ahmad I al-Mansur - wówczas jeszcze jako zarządca Fezu - wziął udział w wielkiej bitwie pod Kasr al-Kabir, w której starły się wojska ówczesnego marokańskiego sułtana - Abu Marwana Abd al-Malika z koalicją wojsk portugalskiego króla Sebastiana i pragnącego odzyskać tron uprzednio obalonego sułtana Abu Abdullaha Muhammada II. W bitwie tej polegli wszyscy trzej głównodowodzący, a Ahmad I al-Mansur - jako brat Abu Marwana Abd al-Malika - wstąpił na sułtański tron.
Rządy Ahmada I al-Mansura były okresem rozkwitu kultury i państwa marokańskiego. Sułtan zreorganizował też armię i rozpoczął lukratywny handel solą kamienną i trzciną cukrową z Europą (głównie z Anglią). Sól pochodziła z zagarniętych w tym czasie przez Maroko kopalni w Taghazie w głębi Sahary, zaś trzcina cukrowa z plantacji w prowincji Al-Hauz na południe od Marrakeszu. Na rynkach europejskich towary te nie musiały jeszcze wówczas konkurować z importem z Nowego Świata.
Cierniem w oku sułtana była jednak stale bogacąca się Hiszpania, która prowadziła wówczas zwycięskie wojny z Aztekami i zagarniała ich złoto. Ahmad I al-Mansur zwrócił się więc ku drugiemu znanemu wówczas źródłu tego kruszcu - ku położonemu w dorzeczu Nigru państwu Songhaj. W 1591 roku marokańskie wojska doszczętnie rozbiły armię Songhajów, a złoto zostało wywiezione karawanami do Maroka. Afryka Zachodnia nigdy już w pełni nie podniosła się po tej klęsce.
Sułtan Ahmad I al-Mansur zmarł nagle w 1603 roku z powodu epidemii zarazy. Tron przejął po nim jego syn Abu Faris Abdullah, wkrótce rozgorzały jednak zacięte walki o władzę, a dynastia podzieliła się na dwie linie o zaledwie lokalnej władzy - linię z Fezu i Marrakeszu. Ostatecznie doprowadziło to do upadku Saadytów, a władzę w kraju przejęli Alawici.
Poprzednik Abu Marwan Abd al-Malik I |
Sułtan Maroka 1578-1603 |
Następca Abu Faris Abdullah |