Adolf Giżyński

Z Wikipedii

Adolf Giżyński ps. "Adźko" - przywódca harcerstwa polskiego na Litwie kowieńskiej

Urodził się w 1922r. w Kownie . Do wybuchu II wojny światowej brał czynny udział w organizowaniu odradzającego się polskiego harcerstwa na Litwie kowieńskiej jako uczeń polskiego gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Kownie. Już w 1935r. uczestniczył w pierwszym obozie harcerskim w Prepuntach. Był twórcą jednej z drużyn harcerskich w Poniewieżu - przy tamtejszym, polskim gimnazjum - i zastępu harcerskiego we wsi Łopie pod Kownem. W tym czasie A. Giżyński był członkiem II Drużyny im. Księcia Józefa Poniatowskiego, przybocznym Zbigniewa Skłodowskiego. Był "Wodzem zuchów" ,gromady zuchów w Kownie , a od 1937r. również drużyny zuchów w Łopiach.

Od września 1939r.wraz ze swoimi harcerzami włączył się aktywnie w niesienie pomocy uchodźcom z Polski i polskim wojskowym przebywającym wówczas w obozach internowania.Organizował ucieczki z tych obozow, zaopatrywal w falszywe dokumenty i pomagał w organizacji wyjazdów na Zachód. Włączył się też w dzialania Związku Walki Zbrojnej kierowanego na tym terenie przez rotmistrza Wincentego Chrząszczewskiego. Aktywnie uczestniczył w tworzeniu Polskiej Organizacji na Litwie (POL).

11 listopada 1942r. litewska Sauguma aresztowala członków POL-a, w tym również Adolfa Giżyńskiego.Po trzech miesiącach tortur w więzieniu gestapo w Kownie zostal przewieziony do obozu koncentracyjnego w Prowieniszkach, w 1944r. do obozu w Diedenhofen, następnie Sadirenhausen, Neuengaumuren i Sandbortel, gdzie 29 kwietnia 1945r. został wyzwolony przez Anglików. Po wyzwoleniu przebywał w obozie polskim w Verden i Diepholz gdzie zaangażowany był w ruch harcerski jako komendant hufca.

W lutym 1946r. wstąpił do Polskiego Seminarium Duchownego w Paryżu. W 1952r. uzyskal tytuł magistra z telogii i został wyświęcony na księdza przez arcybiskupa Angelo Roncalli, przyszłego Papieża Jana XXIII. W dwa lata później dyplom Wyższego Instytutu Katechetycznego. W 1956r. uzskal "Admissibilite au doctorat"w Instytucie Katolickim w Paryżu.Następnie został prefektem w Niższym Seminarium Duchownym Polskim w Les Ageny. Przez 12 lat pełnił obowiązki kapelana Sióstr Maryi Wspomożycielki "Marie-Ausalietwa" w Paryżu i z-cy kapelana ZHP we Francji. Rozkazem naczelnika harcerzy hm.Wojciecha Dłużewskiego w dniu 8 marca 1954r. mianowany został Podharcmistrzem ZHP poza granicami kraju. Po 26 latach tułaczki powrócil na stale do Ojczyzny w 1969r.Zostal w Szczecinie profesorem Seminarium, i wikarym w parafii Pomorzany.w 1970r. zostal administratorem parafii św.Trójcy w Szczecinie. Po powrocie był obserwowany przez SB, nękany , a nawet więziony.Pod koniec 1980r. zostal rezydentem w parafii Najśw. Serca Pana Jezusa w Gryficach, skąd ponownie wyjechał do Francji. Tam nawiązal kontakty z polską emigracją, a w stanie wojennym włączył się w akcję pomocy Polsce organizowaną przez Polsko-Francuski Komitet Pomocy Polsce. Zmarł we Francji 17 grudnia 1984r.

[edytuj] Źródła

1.K.Bojko, Z dziejow Harcerstwa Polskiego na Litwie - "...ostatnim słowem Boga nie jest krzyż , lecz zmartwychwstanie", "Magazyn Wileński" 1999, nr 2 s.10-15

To jest tylko zalążek artykułu związanego z harcerstwem. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.