Fus orari
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Un fus orari es una zòna de la superfícia terrèstra ont l'ora adoptada es identica en tot punt. Generalament, un fus orari seguís mai o mens l'ora mejana del meridian central.
Aqueste sistèma foguèt prepausat en 1876, ambe lo meridian de Greenwich per origina dels tempses, la linha de cambiament de data al meridian 180° (èst e oèst), e en devesissent lo glòb en 24 fuses oraris de meteissa talha.
Los oraris legals son basats sul Temps universal coordenat (UTC), que li es ajustat o sostrach un cèrt nombre d'oras. Çaquelà correspondon uèi forçadament als fuses oraris originals, en rason d'un cèrt nombre d'adaptacions :
- Un país possedís generalament una sola ora legala quitament s'es a caval sus mantun fus (es lo cas de la China e d'Índia) ;
- Cèrts grands païses (Estats Units, Russia, Canadà, Austràlia, Brasil, etc.) son devesits arbitràriament en mantuna zòna per defugir una tròp granda diferéncia entre l'ora legala e l'ora solara. Es tanben lo cas de cèrtas dependéncias alunhadas (per exemple: los DOM-TOM franceses, los Açòres portugueses, etc.) ;
- Un país pòt adoptar una ora autra que la que li seriá destinada a priori. Es lo cas de l'Espanha continentala (fòra Canàrias que se situan un fus orari pus lèu) o de la metropòli francesa que son a l'ora de l'Euròpa centrala (ora de Berlin dempuèi 1940) ;
- Cèrts païses an causit una ora correspondent pas a un fus original (Afganistan a UTC+4:30 o Iran a UTC+3:30) ;
- Una partida del mond coneis una ora d'estiu e una ora d'ivèrn, creadas per realizar d'economias d'energia (e de còps criticadas).
En consequéncia, l'ensemble dels païses del glòb utiliza a l'ora d'ara 41 fuses oraris (en comptant UTC+8:45 qu'es pas un fus oficial), dont 36 tota l'annada (mas pas forçadament pels meteisses païses), dos solament a l'ora d'ivèrn boreala (UTC-3:30 e UTC+3:30), un unicament a l'ora d'ivèrn australa (UTC+12:45), un exclusivament a l'ora d'estiu boreala (UTC-2:30), un darrièr unicament a l'ora d'estiu australa (UTC+13:45).
[Modificar] Vejatz tanben
[Modificar] Ligams intèrnes
- ISO 8601 : estandard internacional per la representacion de las datas, oras e fuses oraris
- Ora d'estiu
- Ora Internet : sistèma lançat pel Grop Swatch en 1998, supausat abolir las constrenchas ligadas als fuses oraris
- Linha de cambiament de data
- Temps universal coordenat