Íñigo de Loyola
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Íñigo Oñaz de Loyola S.J. (1491-1556), elevat als altars coma sant Ignasi de Loiola, foguèt un militar e religiós basco, fondador de la Companhia de Jèsus.
Íñigo Oñaz de Loyola (Loiola, Azpeitia, Guipuscoa, 1491-Roma, 1556) èra filh d'una familha nòbla e poderosa. Èra lo mai joven d'uèch filhs e tres filhas. Son paire, Bertran, èra senhor d'Ofiaz e de Loiola, cap d'una de las familhas mai ancianas e nòblas de la region. Lo linhatge de sa maire, Marina Sáenz de Licona e Bauda, èra tanben nòble. Militar de profession, fins a 1517 foguèt dins la còrt de Ferran II, alavetz regent de Castelha, al servici de Velázquez de Cuéllar, lo comandador màger del rei. Fins a 1521 foguèt al servici del Duc de Nájera, virrei de Navarra, l'an que i luchèt dins la defensa del castèl de Pampalona assetjat pel rei de França e lo 20 de mai casudèt ferit dins la cama drecha e transportat a Loiola, que i passèt la convalescéncia.
[Modificar] Manresa
Mentre qu'èra convalescent, decidiguèt cambiar de vida e començèt un pelegrinatge a Jerusalèm; per aquò passèt per Manresa, per tal de visitar la Vèrge de Montserrat, qu'Íñigo i daissèt sos vestiments e son espasa la nuèch del 24 al 25 de març de 1522. Del 25 de març de 1522 fins al començament de febrièr de 1523 demorèt dins d'una balma, coneguda coma balma de sant Ignasi, que s'es convertit en un referent universal del mond jesuista. Comença una vida de pauretat, de pregariá e de peniténcia. Comença de formular son experiéncia espirituala dins lo libre dels Exercicis Espirituals. Fin finala s'embarquèt a Barcelona, passèt la Pasca a Roma, prenèt una autra nau a Venècia amb direccion a Chipre, que i se trasladèt a Jaffa (Palestina) per tal d'anar a Jerusalèm. Après un temp brèu decidís d'estudiar per tal de poder far d'òbra d'apostolat.
[Modificar] Estudis
De retorn, estudièt de gramatica a Barcelona (1524-1526), a l'escòla del mèstre Jeroni Ardèvol, adscrita a l'universitat. Estudièt de logica e de fisica a Alcalá de Henares (1526). Ignasi visquèt un tractament inquisitorial e foguèt empresonat. Après sortir de la prison viatja a Salamanca que i continua los estudis. Mas tornarmai,l'empachan de predicar e d'ensenhar matèrias teologicas per aver pas fach d'estudis sufisents. Ignasi decidiguèt alavetz partir en fevrièr de 1528 a París que i obtenguèt lo grad de licenciat en Filosofia (1535) e comencèt d'estudiar teologia. En 1534 a Montmartre, amb un grop de companhs, faguèt vòt d'anar a Tèrra Santa, e decidiguèt que s'aquò fòsse pas possibla, vendriá a las òrdres del papa. En 1537, Ignasi de Loiola es ordenat sacerdòt a Venècia e se desplaça a Roma que i celèbra sa primièra messa dins la glèisa de Santa Maria La Màger.
[Modificar] Companhia de Jèsus
Pau III aprovèt la fondacion de la Companhia de Jèsus lo 27 de setembre de 1540. L'an següent comença la redaccion de las Constitucions de la Companhia e es causit de superior general de l'òrdre. A partir d'aqueste moment Ignasi de Loiola viurà permanentament a Roma. Al començament volián sonque de se dedicar a la predicacion, en pauretat, e a las òbras de caritat. Per las experiéncias pedagogicas de l'universitat de Gandia (fondada per Francesc de Borja en 1545) e del collègi de Messina (establit en 1548, per Jeroni Nadal), Ignasi de Loiola a integrèt l'ensenhament entre los prètzfaches pròpris de l'òrdre religiosa novèla. A sa mòrt, lo 31 de julhet de 1556, foguèt enterrat al luòc qu'actuaument es la glèisa de Jèsus a Roma. En 1609 foguèt beatificat pel papa Pau V e en 1622 foguèt canonizat pel papa Gregori XV.
