Michaël Maarschalkerweerd
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Michaël Maarschalkerweerd (Utrecht,1838 - (Utrecht,1915) was een Nederlands orgelbouwer. Hij was werkzaam bij de orgelmanufactuur Stulting & Maarschalkerweerd, die in 1840 werd opgericht en vanaf 1865 de naam: Maarschalkerweerd & Zoon kreeg. Het bedrijf heeft tot 1940 bestaan.
Hij was de zoon van Pieter Maarschalkerweerd, die ook orgelbouwer was, en Everarda Maarschalkerweerd. Hij studeerde waterbouwkunde en is een tijd bij Rijkswaterstaat in dienst geweest, om in 1860 bij zijn vader in de orgelfabriek te komen werken. In 1875 trouwde hij met Elisabeth van Groeningen. In 1879 kregen zij een tweeling, die spoedig overleed. In 1883 werd een dochter, Maria Cornelia Everarda Maarschalkerweerd geboren.
Michaël bouwde orgels die in de traditie van de neogotiek werkzaam waren en zijn orgels zijn dan ook meer geschikt voor het spelen van 19e eeuwse romantische werken dan voor de uitvoering van oudere barokmuziek. In zijn bedrijf werkten ruim 20 mensen. Hij noemde zich als een der eerste orgelbouwers ook orgelfabrikant, wat wijst op een geleidelijk toenemende mechanisatie en gebruikmaking van toeleveranciers.
Hij was lid van het Sint-Bernulphusgilde, dat onder leiding stond van kapelaan Gerard van Heukelum en dat de Nederrijnse gotiek wilde doen herleven. Hij tekende, al dan niet samen met zijn vader, voor 175 orgels, waarbij de reparatie-opdrachten niet zijn meegerekend.
Na zijn dood werd het bedrijf voortgezet door Cornelis Hermanus Van Brussel, J.J. Elbertse en L. Collard, die tot dan toe meesterknechten geweest waren.
Inhoud |
[bewerk] Orgels
[bewerk] Samen met Pieter Maarschalkerweerd
- Sint Petrus en Pauluskerk te Soest, 1866, sterk gewijzigd
- Hervormde kerk te Welsum, 1867, nog vrijwel intact en het enige Maarschalkerweerd-orgel dat oorspronkelijk voor een hervormde kerk is gebouwd
- Sint-Bavokerk te Oud Ade, 1869, in een kast van Friedrich Wilhelm Mengelberg, de vader van de dirigent Willem Mengelberg en enige tijd werknemer bij de orgelbouwer Maarschalkerweerd
- Kerk van Jacobus de Meerdere te Enschede, 1870, mogelijk het eerste orgel van Michaël alleen.
- Sint-Dominicuskerk te Utrecht, 1872, tegenwoordig in de Sint-Laurentiuskerk te Bilthoven
- Johannes de Doperkerk of Havenkerk te Schiedam, 1875, grotendeels intact
- Hartebrugkerk te Leiden, 1877, in 1977 gerestaureerd
- Sint-Martinuskerk te Vaassen, 1878, in 1974 gerestaureerd
- Johannes de Doperkerk te Mijdrecht, 1879
- Sint-Pancratiuskerk te Tubbergen, 1881
[bewerk] Michaël alleen
- Heilig Hart van Jezuskerk te Rotterdam, 1882, verwoest bij het bombardement van 1940
- Heilige Cyriacus en Franciscuskerk te Hoorn, 1883, gerestaureerd in 2003
- Sint-Franciscuskerk te Oudewater, 1887, gerestaureerd in 1985
- Sint-Dominicuskerk te Nijmegen, 1888, verloren gegaan bij het bombardement van 1944
- Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming te Oudenrijn, in 1940 overgeplaatst naar Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming te De Meern, gerestaureerd in 1987
- Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming te Joppe bij Gorssel, 1889, intact gebleven
- Sint-Martinuskerk te Doesburg, 1889, verplaatst naar een nieuwe kerk
- Johannes de Doperkerk te Oosterhout, 1890, intact en in 2006 gerestaureeerd
- Sint-Jozefgesticht te Deventer, 1890, nu als koororgel geplaatst in de Heilig Hartkerk te Eindhoven
- R.K. Blindeninstituut te Amsterdam, 1890, overgebracht naar Wamel
- Sint-Martinuskerk te Sneek, 1891, intact en in 1997 gerestaureerd
- Concertgebouw te Amsterdam, 1891, gerestaurrerd in 1993
- Maria van Jessekerk te Delft, 1893, gepneumatiseerd in 1931
- Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangenkerk te Erica, 1893, gewijzigd in 1968
- Onze Lieve Vrouw ten Hemelopnemingkerk te Kockengen, 1894
- Doopsgezinde kerk te Deventer, 1894
- Nederlands Hervormde kerk te Ursem, 1894, gaaf bewaard gebleven
- Sint-Hiëronymushuis te Utrecht, 1895, wordt tot 2008 gerestaureerd en verplaatst naar Onze Lieve Vrouw ten Hemelopnemingkerk te Wijhe
- Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming te Zwolle, 1896, gerestaureerd in 1983 en 2005
- Sint-Dominicuskerk te Alkmaar, 1897, in 1984 verplaatst naar de Sint-Willibrorduskerk te Bodegraven
- Maria Magdalenakerk te Maasland, 1898, gerestaurerd in 1996
- Sint-Antoniuskerk te Rotterdam, 1898, verwoest bij het bombardement van 1940
- Sint-Antoniuskerk te Kortenhoef, 1898, verplaatst en uitgebreid in 1994
- Hervormde kerk of Augustijnerkerk te Dordrecht, 1899, hersteld in 1983 en nog in goede staat
- Sint-Johannes de Deo Gasthuis (tegenwoordig Utrechts Conservatorium), 1899. In 1977 overgeplaatst naar Loo
- Sint-Martinuskerk te Groningen, 1900, tegenwoordig te Beckum
- Sint-Lambertuskerk te Kralingen, 1900, in 1982 gerestaureerd
- Sint-Jacobskerk te 's-Hertogenbosch, 1901
- Sint-Catharinakathedraal te Utrecht, 1903, uitgebreid in 1939 en hersteld in 1996
- Sint-Pancratiuskerk te 's-Heerenberg, 1903, gewijzigd in 1953 en hersteld in 1980
- Doopsgezinde of Oosterparkkerk te Amsterdam, 1904, later sterk gewijzigd
- Sint-Jozefkathedraal te Groningen, 1906, gerestaureerd in 2005
- Heilig Hartkerk of Augustijnenkerk te Eindhoven, 1906, gerestaureerd in 1981
- Johannes de Doperkerk te Meddo, 1906, gerestaureerd in 1982 en goed bewaard gebleven
- Sint-Nicolaasbasiliek te IJsselstein, 1908, gerestaureerd in 1990
- Sint-Nicolaaskerk te Lettele, 1911, in 1996 gerestaureerd en goed bewaard gebleven
- Sint-Blasiuskerk te Delden, 1912, gewijzigd in 1969
- Sint-Nicolaas en Gezellenkerk te Delft, 1912
- Sint-Hildegardiskerk te Rotterdam, 1913
- Hervormde kerk te Elden, 1917, is na Michaëls dood door zijn meesterknechten vervaardigd onder de firmanaam Maarschalkerweerd & Zoon
[bewerk] Externe bron
- Paul Houdijk, 2007. Maarschalkerweerd & Zoon in Kerkorgels.
