In de Ban van de Ring

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

In de Ban van de Ring is een vertaling van het boek The Lord of the Rings (letterlijk: De Heer van de Ringen) geschreven door J.R.R. Tolkien. De Engelse versie verscheen in 1954, de Nederlandse vertaling (door Max Schuchart) verscheen in 1957. Met dit boek gaf Tolkien de aanzet tot de opbloei van het fantasygenre. Het boek werd uitgegeven in drie delen (De Reisgenoten, De Twee Torens en De Terugkeer van de Koning), maar Tolkien heeft het slechts met tegenzin en op aandringen van zijn uitgever in drie delen laten splitsen. Het boek is een van de populairste boeken van de twintigste eeuw en daarna nog gebleven, in maart 2008 kwam het na een wedstrijd uitgeschreven door het NRC uit de bus als het beste buitenlandse boek ooit, en ook in Duitsland haalde het deze status.

[bewerk] Het verhaal

De hoofdpersoon, de Hobbit Frodo Balings (Engels Baggins), krijgt van zijn oom Bilbo Balings een gouden ring. Dit blijkt een ring te zijn die grote macht in zich draagt, gesmeed door Sauron. Sauron, die al het kwade in Midden-aarde (Middle-earth) vertegenwoordigt, kan alleen verslagen worden door de Ring te vernietigen. De enige plaats waar dit gedaan kan worden is het vuur van de Doemberg (Mount Doom), waar de Ring ook door Sauron gesmeed werd.

[bewerk] De Reisgenoten (The Fellowship of the Ring)

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details van de plot en/of de afloop van het verhaal.

Frodo kreeg van Gandalf de opdracht de Gouw (The Shire) te verlaten en stelde voor om te doen alsof hij terug ging naar Bokland (Buckland) waar zijn moeders familie oorspronkelijk vandaan kwam. Gandalf zou dan komen en met hem de reis uit de Gouw ondernemen. Frodo gaat met zijn trouwe vrienden Sam Gewissies (Samwise Gamgee), Merijn (Merry), Pepijn (Pippin), op weg naar Breeg (Bree) omdat de tovenaar Gandalf niet op tijd in Bokland aankwam. Hij wordt echter voortdurend opgejaagd door de Ringgeesten, de Nazgûl, die proberen voor Sauron de Ring te bemachtigen. Om hen te ontwijken trekken ze door het Oude Woud, waar ze het mysterieuze personage Tom Bombadil ontmoeten. Hun pad leidt ook over de onherbergzame Grafheuvels. In Breeg aangekomen blijkt dat Gandalf er niet is. Hij heeft echter een brief bij de waard van "de Steigerende Pony" (the Prancing Pony) achtergelaten. Helaas was deze waard, Gersteman Boterbloem, vergeten de brief te bezorgen in Hobbitstee. In de brief stond dat Frodo eerder moest vertrekken omdat Gandalf gehoord had dat de Nazgûl waren uitgereden. Geholpen door de Doler Stapper (Strider) brengt Frodo de Ring naar zijn reisdoel, de Elfenstad Rivendel.

Gandalf is inmiddels ook in Rivendel gearriveerd, na een gevangenschap in Isengard, de basis van de Tovenaar Saruman, die de vrije volkeren verraden heeft. In Rivendel wordt tijdens de Raad van Elrond besloten dat de Ring vernietigd moet worden. Frodo verklaart zich bereid om de Ring naar de Doemberg te brengen, en rondom hem wordt een reisgezelschap gevormd dat hem zal helpen zijn doel te bereiken: De Hobbits Frodo, Sam, Merijn en Pepijn, de Elf Legolas, de Tovenaar Gandalf, de Dwerg Gimli en de Mensen Boromir en Aragorn (de eerdergenoemde Stapper). Boromir komt uit Gondor, waar zijn vader stadhouder is. Aragorn is de erfgenaam van de koningen van Gondor, en zodoende eigenlijk de rechtmatige heerser daarover, maar dat blijkt pas later in het verhaal. Het 'Gezelschap van de Negen' (de Negen lopers) neemt het op tegen "de Nazgûl" (de negen ruiters) en Saruman, die het hoofd van de orde der Tovenaars was, en tegen Sauron en zijn handlangers. Samen trekken zij naar het zuiden, waar Mordor en Gondor liggen. Mordor is Frodo's verschrikkelijke eindbestemming, het land van Sauron en de Doemberg.

Halverwege de lange reis valt het gezelschap uiteen. Eerst valt Gandalf in Moria tijdens het gevecht met een Balrog in een diep ravijn. Daarna komen ze in het betoverde bos Lothlórien waar ze ontvangen worden door Galadriel, die hen drie boten meegeeft om de grote rivier de Anduin af te varen. Zodra ze bij de waterval de Rauros stoppen, is er onenigheid over waar men heen wil. Boromir tracht Frodo over te halen mee te gaan naar Gondor, zodat de Ring daar gebruikt kan worden in de oorlog, maar Frodo wil naar het oosten, naar Mordor. In zijn woede hierover probeert Boromir hem de Ring af te nemen. Frodo vlucht weg en verlaat met Sam het gezelschap door de rivier de Anduin over te steken, op weg naar Mordor.

[bewerk] De Twee Torens (The Two Towers)

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details van de plot en/of de afloop van het verhaal.

Merijn en Pepijn worden gevangen genomen door de Uruk-hai, en Boromir wordt gedood terwijl hij hen verdedigt. De Uruk-hai ontvoeren de Hobbits naar Isengard, achtervolgd door Aragorn, Gimli en Legolas. Merijn en Pepijn slagen erin te ontsnappen aan de Orks die hen gevangen hadden genomen, en vluchten het woud Fangorn in. Hier hebben zij een ontmoeting met een Ent. Enten zijn oeroude en (normaliter) trage wezens, de herders van de bomen. Door toedoen van de Hobbits ontwaken de Enten tot grote 'haastigheid' en trekken ten strijde tegen Saruman. Saruman is een tovenaar, net als Gandalf, maar hij streeft naar macht en wil de Ring in handen krijgen om de wereld te regeren. Aragorn, Gimli en Legolas steunen de mensen van Rohan in hun strijd tegen het leger van Saruman. Ook Gandalf voegt zich weer bij hen. Hem is de opdracht gegeven weer naar Midden-aarde terug te keren voor het volbrengen van zijn opdracht, de krachten van het goede bij te staan tegen het kwaad van Sauron. In Helmsdiepte weerstaat het leger van Rohan de legers van Saruman. Het leger trekt naar Saruman; daar aangekomen blijkt die door de Enten verslagen. Gandalf ontneemt hem zijn macht, maar na afloop kijkt Pepijn in de Palantír die Saruman gebruikte om met Sauron te communiceren. Daardoor denkt Sauron dat de Hobbit met de Ring ver in het westen is en besluit ten strijde te trekken tegen Gondor.

Intussen ontmoeten Frodo en Sam het schepsel Gollem, die ooit eigenaar is geweest van de Ring. Oorspronkelijk was hij een Hobbit en heette hij Sméagol, maar hij werd langzaamaan vergiftigd door het kwaad van de Ring tot er weinig meer van hem over was. Frodo's oom Bilbo was hem tegengekomen in een grot en had de Ring daar op de grond gevonden. (De Hobbit). Gollem is bezeten van de Ring en geheel gefixeerd op het terugkrijgen ervan. Uiteindelijk leidt dit schepsel Frodo en Sam door de Dode Moerassen op weg naar Mordor. Ze ontmoeten onderweg in Ithilien, op de oostelijke oever van de Anduin, Faramir, de broer van Boromir, maar in tegenstelling tot Boromir doet die geen poging om hem de Ring af te nemen. Gollem streeft zijn eigen doel na en leidt de Hobbits het hol van een grote spin (Shelob) in, om zo de Ring terug te krijgen. Zijn plan mislukt echter door Sams optreden. Sam draagt zelfs een tijdje de Ring als hij denkt dat Frodo dood is, maar Frodo blijkt toch nog in leven te zijn.

[bewerk] De Terugkeer van de Koning (The Return of the King)

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details van de plot en/of de afloop van het verhaal.

Gandalf en de mensen van Rohan trekken ten strijde naar Gondor. Aragorn, Gimli en Legolas betreden de Paden der Doden, een geheime doorgang door de bergen, om een vervloekt leger van eedbrekers op te roepen tegen Sauron te vechten. Met dit leger gaan ze naar de Gondoriaanse havenstad Pelargir om daar een vijandige kapersvloot te verslaan. In de hoofdstad Minas Tirith is de toestand kritiek. Ook Denethor, de stadhouder, gebruikt een Palantír, om het rijk te overzien, maar doordat zijn Palantir wordt beheerst door Sauron ziet hij alleen wanhoop, zodat hij zelfmoord pleegt. De legers van Aragorn en Rohan verschijnen net op tijd om de aanval van Sauron af te slaan, maar in de strijd sterft de koning van Rohan, en Faramir wordt zwaar ziek door de zwarte adem van de Nazgûl. Aragorn glipt de stad binnen om Faramir te redden met een geneeskrachtige plant, wat hij kan omdat de leden van zijn geslacht daartoe magische kracht hebben. Daardoor wordt hij in de stad herkend als de koning.

Hoewel de aanval is afgeslagen, is de militaire toestand tamelijk hopeloos. Toch gaan de legers van het westen in de aanval, om de aandacht van Sauron te trekken en zo Frodo de kans te geven onopgemerkt bij de Doemberg te komen. Voor de poorten van Mordor treffen de legers elkaar. De legers van de Mensen lijken het onderspit te moeten delven.

Frodo en Sam trekken Mordor binnen waar hun leven steeds meer tot een hel wordt. Maar ze kunnen ongemerkt verder in Mordor doordringen omdat Sauron zijn oog op de vechtende legers heeft gericht. Ze bereiken inderdaad de Doemberg en op het laatste moment wordt Sauron hen gewaar. Frodo zwicht voor de verlokking van de Ring en eist hem voor zichzelf op, maar Gollem valt hem aan, bijt de vinger met de Ring af. In zijn uitzinnige triomf valt hij in het vuur van de Doemberg.

Dit is het definitieve einde van de Ring en hiermee vergaat het rijk van Sauron omdat deze vrijwel al zijn macht in de Ring gestopt had bij het smeden ervan. Aragorn krijgt de troon van Gondor en Arnor. Hij trouwt met Arwen, de dochter van de Halfelf Elrond, die voor hem haar onsterfelijkheid opgeeft. De Hobbits keren terug naar hun lieflijke woonplaats, De Gouw. Daar aangekomen blijkt dat de verslagen, maar sluwe en wrede Saruman er inmiddels een schrikbewind voert. Hij heeft grote Mensen binnengehaald, die de Hobbits onderdrukken, stenen huizen bouwen en bomen omhakken. Pepijn en Merijn organiseren een opstand van de Hobbits, die in eeuwen geen geweld meer gekend hadden. Saruman en zijn handlangers worden verslagen. De Hobbits beginnen aan het herstel van hun geliefde groene en vredige land. Dankzij een uitzonderlijk gezegend vruchtbaar jaar is de Gouw al snel weer een aangenaam land.

Toch is Frodo hierna nooit meer gelukkig, daarvoor heeft hij te veel wonden opgelopen. Uiteindelijk vertrekt Frodo naar de Grijze Havens om met de Elfen, die nu allemaal Midden-aarde verlaten, en met Bilbo naar het Verre Westen (Valinor) te varen, naar het land van de Elfen. Later zal ook Sam daarheen vertrekken. Ook hij kreeg deze speciale gunst door de Elfen toegewezen, omdat hij (tijdelijk) een Ringdrager is geweest.

[bewerk] Verfilming

In de Ban van de Ring werd meerdere keren verfilmd. Zo maakte Ralph Bakshi in 1978 een film die animatie met live action combineerde. De film besloeg het eerste boek en de eerste helft van het tweede boek. Het resultaat was een financieel succes en won enkele prijzen, maar veel critici waren ontevreden. Het tweede deel werd nooit gefinancierd. In 1980 is er nog een animatiefilm van De Terugkeer van de Koning uitgebracht die vooral op kinderen gericht was.

De jongste en bekendste verfilming is The Lord of the Rings van regisseur Peter Jackson, geproduceerd door New Line Cinema. De drie aparte films zijn tegelijkertijd opgenomen in Nieuw-Zeeland. Jacksons verfilmingen van de boeken wonnen samen 17 Oscars.

In december 2010 zal een verfilming van de De Hobbit uitkomen en een jaar later een film die zich afspeelt in de periode tussen De Hobbit en In de Ban van de Ring. Peter Jackson zal beide films produceren, en mogelijk de tweede film regisseren.

[bewerk] Spel

Onder de gelijknamige titel is ook een spel uitgebracht. Dit is door Reiner Knizia in 2000 ontworpen en bevat een aantal verschillende borden waarop de scenario's uit het verhaal op een niet-competitieve manier worden gespeeld. Het doel is om gezamenlijk de ring op de doemberg te vernietigen.

[bewerk] Zie ook

[bewerk] Externe links

Midden-aarde Nederlandse Tolkien community met artikelen en forum (Nederlands)
The complete bibliography of all Dutch Tolkien books, Engelstalig
Tolkien Gateway Tolkien-wiki (Engels)
The Tolkien Wiki Community Tolkien-wiki (Engels)
The Encyclopedia of Arda Encyclopedie over Midden-aarde (Engels)
The Annals of Arda Aanvullende encyclopedie (Engels)
The Lord of the Rings De officiële site van de films (Engels)
Nederlands Tolkien Genootschap
over het spel

Boeken van J.R.R. Tolkien
Blad van Klein - Boer Gilles van Ham - De Avonturen van Tom Bombadil - De Hobbit - De Kinderen van Húrin - De Silmarillion - In de Ban van de Ring - Nagelaten vertellingen - Roverandom - The Return of the Shadow