Hans Werner Henze

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Hans Werner Henze (Gütersloh, 1 juli 1926) is een Duitse componist, muziekpedagoog en musicoloog. Als oudste van zes kinderen van een leraar toonde hij al heel jong zijn interesse in kunst en muziek.

Inhoud 1 Biografie 2 Composities 2.1 Werken voor orkest 2.1.1 Symphonieën 2.1.2 Andere Werken 2.2 Werken voor harmonieorkest 2.3 Toneelwerken 2.3.1 Opera 2.3.2 Radio- en tv-opera's 2.3.3 Ballet 2.3.4 Andere toneelwerken 2.4 Werken voor koor 2.5 Vocale muziek 2.6 Kamermuziek 2.7 Werken voor orgel 2.8 Werken voor piano 2.9 Werken voor klavecimbel 2.10 Werken voor gitaar 2.11 Filmmuziek 3 Zie ook

[bewerk] Biografie

Henze studeerde eerst in Braunschweig aan de Staatsmuziekschool en in Heidelberg aan het Kirchenmusikalisches Institut aldaar.

Hij leeft sinds 1953 in Italië en sinds 1961 in Marino, Rome, regio Latium. Vanaf 1980 doceert hij in Keulen aan de Staatliche Hochschule für Musik.

In 1995 ontving hij de Westfaalse muziekprijs, die sinds 2001 zijn naam draagt. Op 7 november 2004 ontving Henze een eredoctoraat voor muziekwetenschap aan de Hogeschool voor Muziek en Theater te München.

Henze heeft zich als componist op vele vlakken ontwikkeld, hij beheerst een breed scala aan compositie-technieken: van twaalftoontechniek tot aleatoriek en van elektronische synthese tot stijlcitaat.

Zijn tot nu toe laatste succes is de eerste opvoering van de opera L'Upupa und der Triumph der Sohnesliebe, naar een Syrisch sprookje, bij de Salzburger Festspiele in 2003.

[bewerk] Composities

[bewerk] Werken voor orkest

[bewerk] Symphonieën

• 1947 rev. 1963 1991 Symphony no. 1, voor kamerorkest
  1. Allegretto con grazia
  2. Notturno
  3. Allegro con moto
• 1949 Symphony no. 2, voor groot orkest
  1. Lento. Allegro
  2. Allegro molto vivace
  3. Adagio
• 1949-1950 Symphony no. 3, voor groot orkest
  1. Anrufung Apolls
  2. Dithyrambe
  3. Beschwörungstanz
• 1955 Symphony no. 4, in een beweging voor groot orkest
• 1955 Vokalsinfonie "this is taken from König Hirsch"
• 1962 Symphony no. 5, voor groot orkest
  1. Movimentato
  2. Adagio
  3. Moto perpetuo
• 1969 rev.1994 Symphony no. 6, voor twee kamerorkesten
• 1983-1984 Symphony no. 7, voor groot orkest
  1. Tanz
  2. Ruhig bewegt
  3. Unablässig in Bewegung
  4. Ruhig, verhalten
• 1992-1993 Symphony no. 8
• 1995-1997 Symphony no. 9, voor gemengd koor en orkest
  1. Die Flucht
  2. Bei den Toten
  3. Bericht der Verfolger
  4. Die Platane
  5. Der Sturz
  6. Die Nacht im Dom
  7. Die Rettung
• 1997-2000 Symphony no. 10, voor groot orkest
  1. Ein Sturm
  2. Ein Hymnus
  3. Ein Tanz
  4. Ein Traum

[bewerk] Andere Werken

• 1946 Kamerconcert, voor piano, fluit en strijkers
• 1947 Concerto no. 1, voor viool en orkest
  1. Largamente, rubato – Allegro molto
  2. Vivacissimo
  3. Andante con moto
  4. Allegro molto vivace
• 1949 Suite
• 1950 Concerto no.1, voor piano en orkest
  1. Entrée
  2. Pas de deux
  3. Coda
• 1950 Sinfonische Variationen
• 1951 Sinfonische Zwischenspiele
• 1952 Tancredi
• 1952 rev.1989 Tanz und Salonmusik
• 1953 Ode an den Westwind, muziek voor cello en orkest over het gedicht van Percy Bysshe Shelley
• 1955 Quattro poemi, voor orkest
• 1956 Sinfonische Etüden (herschreven in 1964 als: Drei sinfonische Etüden)
• 1956 Maratona
• [[1956-1957 rev.1967 Jeux des Tritons
• 1957 Hochzeitsmusik
• 1957-1958 Sonata per archi (Sonata voor strijkers)
• 1958 Drei Dithyramben, voor kamerorkest
• 1958 Trois pas des Triton, divertissement uit het ballet "Undine", voor piano en orkest
• 1958 Undine, suite no.1
• 1958 Undine, suite no.2
• 1960 Antifone, voor 11 solostrijkers, blazers en slagwerk
• 1963 Los caprichos, fantasie voor orkest
  1. Nadie se conosce (Keiner kennt sich selbst)
  2. Tal para qual (Gleich und gleich gesellt sich gern)
  3. El sueño de la razon produce monstruos (Der Schlaf der Vernunft gebiert Ungeheuer)
  4. Quien mas rendido? (Wer ist mehr ergeben?)
  5. El si pronuncian y la mano alargan al primero quel llega (Sie sagt ja und reicht ihre Hand dem ersten, der kommt)
  6. De que mal morira (An welcher Krankheit wird er sterben?)
  7. Aquellos pulvos... (Jener Staub...)
  8. No hubo remedio (Es gab keinen Ausweg)
  9. Linda maestra! (Schöne Herrin!)
• 1964 Zwischenspiele
• 1965 Mänadentanz
• 1965 In memoriam: die weisse Rose, dubbelfuga voor 12 instrumenten
• 1966 Concerto voor contrabas en orkest
• 1966 Doppio Concerto, voor hobo, harp en strijkers
• 1966 Fantasia voor strijkers, uit de filmmuziek "Der junge Törless" van Volker Schlöndorff
• 1967 Concerto no. 2, in een beweging, voor piano en orkest
• 1967 Telemanniana, in een beweging voor groot orkest
• 1969-1970 Compases para preguntas ensimismadas muziek voor altviool en 22 instrumentalisten
• 1971 rev.1991 Concerto no.2, onder betrekking op het gedicht "Hommage à Gödel" van Hans Magnus Enzensberger, voor viool en orkest
• 1971-1972 rev.1986 Heliogabalus imperator, allegoria per musica, voor orkest
• 1972-1973 Tristan, voor piano, geluidsbanden en orkest
  1. Prolog
  2. Lamento
  3. Praeludium und Variationen
  4. Tristans Wahnsinn
  5. Adagio, Burla I, Burla II, Burla III, Ricercare II
  6. Epilog
• 1975 Katharina Blum, concertsuite voor orkest
  1. Der vergiftete Strom
  2. Die Liebenden
  3. Klage
  4. Erinnerungen
  5. Große Fuge (Stoßzeit)
  6. Angst
  7. Der vergiftete Strom
• 1977 Aria de la folía española, voor orkest
• 1977 Il Vitalino raddoppiato, voor viool en kamerorkest
• 1979 Apollo trionfante
• 1979 Arien des Orpheus, voor gitaar, harp, klavecimbel en klein strijkersbezetting
• 1979 Barcarola, voor groot orkest
• 1979 Dramatische Szenen aus "Orpheus I."
• 1979-1980 Spielmusiken, uit het sprokje voor muziek "Pollicino", voor orkest of amateurorkesten in verschillende bezettingen
  1. Toskanisches Winterlied
  2. Marsch
  3. Allegro con brio
  4. Sarabande
  5. Concertino
  6. Toskanisches Frühlingslied
• 1984 Deutschlandsberger Mohrentanz no.1, voor sopraanblokfluit, 1 altblokfluit, 1 tenorblokfluit 1 basblokfluit, vijf slagwerkers, gitaar en strijkers
• 1984-1985 Kleine Elegien
• 1984-1985 Liebeslieder
• 1985 Deutschlandsberger Mohrentanz no.2
• 1985 rev.1992 Fandango
• 1987 Cinque piccoli concerti e ritornelli, voor orkest
• 1990-1992 Requiem: 9 geistliche Konzerte In memoriam Michael Vyner, voor piano solo, trompet solo en groot orkest
  1. Introitus
  2. Dies irae
  3. Ave verum corpus
  4. Lux aeterna
  5. Rex tremendae
  6. Anus Dei
  7. Tuba mirum
  8. Lacrimosa
  9. Sanctus
• 1991 Drei Mozartsche Orgelsonaten, voor 14 instrumenten
• 1991 La selva incantata, aria e rondo, voor orkest
• 1992 Introduktion, Thema und Variationen
• 1993-1994 Appassionatamente, fantasie over "Das verratene Meer", voor groot orkest
• 1996 Erlkönig, fantasia
• 1996 Pulcinellas Erzählungen
• 1996 Sieben Boleros, voor groot orkest
  1. La irascible
  2. La alabanza
  3. La expectación
  4. El pavo real
  5. La soberbia
  6. Dolor
  7. El gran paso de la Reina Arábica
• 1996 Concerto no.3 - Three portraits from T. Mann's "Doktor Faustus", voor viool en orkest
  1. Esmeralda: nicht eilen, tanzerisch gemutvoll
  2. Das Kind Echo: Adagio - Tempo giusto
  3. Rudi S.: Andante - Piu mosso
• 1996 Zigeunerweisen und Sarabanden
• 1999 Fraternité, air
• 2000 A Tempest, rounds
• 2000-2001 Scorribanda Sinfonica
• 2001 L’heure bleue
• 2002 Olly on the shore

[bewerk] Werken voor harmonieorkest

• 1947 Concertino, voor piano en harmonieorkest
• 1975 Ragtimes and Habaneras
• 1976 Die Abenteuer des Don Quixote
  1. Morgenritt
  2. Der tragische Held
  3. Kampf mit den Schafhirten
  4. Dulcinea
  5. Ritornell
  6. Kampf mit den Windmühlenflügeln

[bewerk] Toneelwerken

[bewerk] Opera

• 1948 Das Wundertheater, 1 schilderij over een intermezzo van Miguel de Cervantes
• 1951 Boulevard Solitude, 7 schilderijen - libretto: Grete Weil naar Abbé Antoine François Prévost L'histoire du chevalier des Grieux et de Manon Lescaut
• 1952-1955 König Hirsch, 3 actes - libretto: Heinz von Cramer naar het sprokje van Carlo Graf Gozzi
• 1958 Der Prinz von Homburg, 3 actes - libretto: Ingeborg Bachmann naar het schouwspel van Heinrich von Kleist
• 1959-1961 Elegie für junge Liebende, 3 actes - libretto: Wystan Hugh Auden en Chester Kallman
• 1964 Der junge Lord, 2 actes - libretto: Ingeborg Bachmann naar een parabel uit Der Scheik von Alessandria und seine Sklaven van Wilhelm Hauff
• 1965 Die Bassariden, 1 acte - libretto: Wystan Hugh Auden en Chester Kallman naar de tragedie Die Bacchanten van Euripides
• 1974-1976 We come to the river - libretto: Edward Bond
• 1975 Der heiße Ofen, 5 actes en 3 tussenactes - libretto: Friedrich Hitzer, Klaus Konjetzky, Wolfgang Florey, Niels F. Hoffmann, Thomas Jahn en Dieter Süverkrup, naar het theaterstuk Michel und Rosi van Friedrich Hitzer en Klaus Konjetzky
• 1980-1983 Die englische Katze, 2 actes, 7 schilderijen - libretto: Edward Bond naar Peines de cœur d'une chatte anglaise van Honoré de Balzac
• 1985 Robert, der Teufel, jeugdopera
• 1990 Das verratene Meer, 2 actes - libretto: Hans-Ulrich Treichel naar de roman Gogo No Eiko (Der Seemann, der die See verriet) van Yukio Mishima
• 1991 Der Prinz von Hamburg
• 1993-1995 Venus und Adonis, 1 acte - libretto: Hans-Ulrich Treichel
• 2004 L'Upupa und der Triumph der Sohnesliebe

[bewerk] Radio- en tv-opera's

• 1951 Ein Landarzt, radioopera naar Franz Kafka
• 1953 Das Ende einer Welt, radioopera, 2 actes met prolog en epilog - libretto: Wolfgang Hildesheimer
• 1972-1973 La Cubana oder Ein Leben für die Kunst (tv-opera), 5 schilderijen - libretto: Hans Magnus Enzensberger, naar Canción de Rachel van Miguel Barnet

[bewerk] Ballet

• 1949 rev.1992 Ballett-Variationen, voor orkest
• 1949 Jack Pudding
• 1950 rev.1990 Das Vokaltuch der Kammersängerin Rosa Silber
• 1950 Le Tombeau d'Orphée
• 1951 rev.1996 Labyrinth
• 1952 rev.1990 Der Idiot, balett-pantomime naar Fjodor Michailowitsj Dostojevski - libretto: Tatjana Gsovskij
• 1952 Pas d’action
• 1956 Maratona, 1 scene - libretto: Luchino Visconti
• 1956-1957 Undine, 3 actes - libretto: F. Ashton vrij naar De la Motte-Fouqué
• 1959 L’usignolo dell’imperatore, balletto-pantomima van Giulio Di Majo naar Hans Christian Andersen
• 1962 Le Fils de l'air - Der Sohn der Luft (of: L'Enfant changé en jeune homme), - libretto: Jean Cocteau
• 1964 Tancredi, 2 schilderijen - libretto: Peter Csobàdi
• 1978 Orpheus, 2 actes - libretto: Edward Bond
• 1992-1995 Le disperazioni del Signor Pulcinella (Dit ballet is een uitgebreid en modificeerde versie van Jack Pudding)

[bewerk] Andere toneelwerken

• 1967 Moralities, Three morality plays voor alt- en tenor solo, spreker, gemengd koor en klein orkest - libretto: Wystan Hugh Auden naar Aesop
• 1970-1971 Der langwierige Weg in die Wohnung der Natascha Ungeheuer, Show met 17 - libretto: Gastón Salvator voor
• 1973 Streik bei Mannesmann, scenische cantate (in coöperatie met: Dietrich Boekle, Niels Fr. Hoffmann, Thomas Jahn, Luca Lombardi, Wilfried Steinbrenner) - libretto: Erika Runge
• 1982 Le Miracle de la Rose - Imaginäres Theater II voor klarinet en 13 spelers

[bewerk] Werken voor koor

• 1947 Fünf Madrigäle
• 1948 rev.1964 Chor gefangener Trojer
• 1948 Wiegenlied der Mutter Gottes
• 1960 Jüdische Chronik
• 1962 Novae de infinito laudes
• 1963 Cantata della fiaba estrema
• 1964 Lieder von einer Insel
• 1966 Muzen Siziliens
• 1968 rev.1990 Das Floss der "Medusa"
• 1974-1976 Mad People's Madrigal
• 1981-1983 Orpheus Behind the Wire - teksten: Edward Bond
  1. Wie war die Hölle? - voor SSSAAATTTBBB koor
  2. Der Sinn liegt hier - voor SSAA koor
  3. Du der du die Zeit der Mörder überlebtest - voor SATBB koor
  4. Nun ist alles anders - voor TTTBBB koor
  5. Orpheus - voor SSAATTBB koor
• 1993-1995 Hirtenlieder, uit de opera "Venus und Adonis"
  1. Der Morgen steigt auf
  2. Ungestüm ist Adonis
  3. Der Wind, er spricht zum Laub
  4. Die Flüsse stehen still

[bewerk] Vocale muziek

• 1945 Sechs Lieder
• 1948 rev.1999 Whispers from Heavenly Death
• 1948 Der Vorwurf
• 1948-1949 Apollo et Hyazinthus, improvisaties over het gedicht "Im Park", voor klavecimbel, alt en 8 soloinstrumenten
• 1950 Chanson Pflastersteine
• 1956 Fünf neapolitanische Lieder, "Canzoni 'e copp' 'o tammurro" op anonieme teksten uit de 17e eeuw, voor bariton en kamerorkest
• 1957 Nachtstücke und Arien
• 1958 rev.1963 Kamermuziek
• 1958 Drei Fragmente nach Hölderlin
• 1960 rev.1993 Three Arias
• 1963 Ariosi
• 1963 Being Beauteous
• 1964 Ein Landarzt
• 1968 Versuch über Schweine
• 1969-1970 El Cimarrón
• 1973 Voices
• 1975 Heb doch die Stimme an
• 1975 Kindermund
• 1979 El rey de Harlem
• 1983 Three Auden Songs, voor tenor en piano
• 1989 Drei Lieder über den Schnee, voor sopraan, bariton en acht instrumenten (klarinet in Bes, hoorn in F, fagot, 2 violen, altviool, cello en contrabas)
  1. Schnee, den ich loben will
  2. Es ist ein Schnee gefallen
  3. Als die Erde verlassen war
• 1991 An Sascha
• 1991 Zwei Konzertarien
• 1992-1993 Lieder und Tänze
• 1993 Heilige Nacht, een kerstlied voor solozang en blokfluit
• 1994 Heimlich zur Nacht
• 1996 Nocturnal Serenade
• 1997 Sechs Gesänge aus dem Arabischen, voor tenor en piano
  1. Selim und der Wind
  2. Die Gottesanbeterin
  3. Ein Sonnenaufgang
  4. Cäsarion
  5. Fatumas Klage
  6. Das Paradies

[bewerk] Kamermuziek

• 1945 Kleines Quartett
• 1946 Sonata
• 1947 Sonatina, voor fluit en piano
• 1947 Strijkkwartet no. 1
• 1948 rev.1963 Kammersonate
• 1952 Strijkkwartet no. 2
• 1952 Blazerskwintet
• 1956 Concerto per il Marigny
• 1963 Quattro fantasie, voor klarinet, fagot, hoorn, 2 violen, altviool, cello en contrabas
• 1964 Divertimenti
• 1966 Der junge Törless, voor drie violen, twee altviolen en cello
• 1970 L'usignolo dell'imperatore
• 1971 Fragmente aus einer Show
• 1971 Prison Song
• 1974 Carillon, Récitatif, Masque, voor mandoline, gitaar en harp
• 1975-1976 Strijkkwartet no. 3
• 1976 Amicizia!, voor klarinet, trombone, cello, slagwerk en piano
• 1976 Strijkkwartet no. 4
• 1976 Strijkkwartet no. 5
• 1977-1985 Konzertstück
• 1977 L'autunno, voor fluit (altfluit, piccolo), hobo (hobo d'amore), klarinet, (klarinet in (Es)/basklarinet (B)), hoorn (ad lib. ook Wagnertuba), fagot (contrafagot)
  1. Moderato - Più mosso - Lo stesso tempo (klarinet cadenza) (quasi attacca)
  2. Allegretto
  3. Allegramente (Hoorn cadenza) - Malincolia - Allegretto (Bossoon cadenza) - attacca
  4. Vivace - Allegramente - Molto meno mosso - Vivace e burlesco - Con moto - Un poco meno mosso - Ancora meno mosso
  5. Quia respexit humilitatem ancillae suae
• 1977 Trauer-Ode für Margaret Geddes, voor zes celli
• 1978-1979 Sonata
• 1979 Sonatina, uit het sprokje voor muziek "Pollicino", voor viool en piano
• 1981 Le miracle de la rose (Imaginäres Theater II)
• 1981 Variation
• 1982 Five Scenes from the Snow Country, voor marimba
• 1981 Von Krebs zu Krebs
• 1982 Canzona, voor hobo, piano, harp, 3 violen en cello
• 1983 Sonata, voor viool en piano
• 1983 Sonata, voor altviool en piano
• 1984-1985 Selbst- und Zwiegespräche, voor altviool, gitaar en kleine orgel
• 1985-1986 Ode an eine Äolsharfe, voor concerteerende gitaar en 15 soloinstrumenten
• 1986 Eine kleine Hausmusik
• 1987 Allegra e Boris
• 1990 Fünf Nachtstücke
  1. Elegie
  2. Capriccio
  3. Hirtenlied I
  4. Hirtenlied II
  5. Ode
• 1990 Paraphrasen über Dostojevski
• 1990-1991 Pianokwintet
• 1992 Adagio
• 1993 Adagio adagio, serenade voor viool, cello en piano
• 1994-1996 Drei geistliche Konzerte
• 1995 Notturno
• 1996 Leçons de danse, uit het ballet "Le fils de l'air - Der Sohn der Luft", voor twee piano's en slagwerk
  1. Tango
  2. Tempo die Minuetto
  3. Foxtrott
  4. Finale
• 1996 Minotauros Blues
• 1996 Neue Volkslieder und Hirtengesänge, voor fagot, gitaar en strijktrio
  1. Pastorale
  2. Morgenlied
  3. Ballade
  4. Tanz
  5. Rezitativ
  6. Abendlied
  7. Ausklang
• 1996 Voie lactée ô soeur lumineuse, avondmuziek voor een oud vriend - Toccata voor 19 instrumentalisten (kamerorkest)
• 1997 Drei Märchenbilder
• 2000 Ein kleines Potpourri

[bewerk] Werken voor orgel

• 1979 Toccata senza Fuga, uit de opera "Orpheus"

[bewerk] Werken voor piano

• 1949 Variationen, voor piano, op. 13
• 1959 Sonata per pianoforte
• 1964 Divertimenti, tussenspelen uit de opera "Der junge Lord", voor twee piano's vierhandig
• 1980 Zes stukken voor jonge pianisten
• 1981 Cherubino, drie miniatures
• 1994 Toccata mistica
• La mano sinistra, stuk voor Leon - voor de linke hand
• Piece for Peter

[bewerk] Werken voor klavecimbel

• 1963 Six Absences
  1. Molto mesto e lento
  2. Andante cantabile
  3. Pesante, molto mosso
  4. Andantino
  5. Lento
  6. Allegramente • Agrèment de la Sixième Absence
• 1965 Lucy Escott Variations
• 1986 Euridice, Framenti per il clavicembalo dal balletto "L'Orfeo"
  1. Con calma e grazia
  2. Sarabanda
  3. Gran lamento
  4. Colori splendenti

[bewerk] Werken voor gitaar

• 1958 Drie Tentos
  1. Tranquillamente
  2. Allegro rubato
  3. Lento
• 1976 Royal Winter Music: gitaar sonata no. 1, over figures van William Shakespeare
  1. Gloucester
  2. Romeo and Juliet
  3. Ariel
  4. Ophelia
  5. Touchstone, Audrey and William
  6. Oberon
• 1979 Royal Winter Music: gitaar sonata no. 2
  1. Sir Andrew Aguecheek: Marcia, non troppo funebre – Sempre incalzando
  2. Bottom’s Dream: Adagietto, con comodo – Adagio
  3. Mad Lady Macbeth: Fiercely – Meno mosso – Piu mosso – Tempo 1... With Noisy Vulgarity
• Charakterstukken, voor twee gitaren

[bewerk] Filmmuziek

• 1966 Der junge Törless
• 1983 Un amour de Swann

[bewerk] Zie ook

• Lijst van balletten
• Lijst van opera's
• Lijst van operettes