Gregorius Cool

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Gregorius Cool (ca 1570 - Gouda, 1629) was stadsbeeldhouwer te Gouda en schiep o.a. het monumentale bordes van het stadhuis en het Lazaruspoortje.

De uit de omgeving van Freiburg afkomstige Gregorius Cool werkte in het begin van de zeventiende eeuw als stadsbeelhouwer van Gouda. Op 18 oktober 1614 ging hij in Gouda in ondertrouw met Petronella Aryensdr afkomstig uit Dordrecht. Op 10 april 1615 werd hij als poorter van Gouda ingeschreven, de stad waar hij al geruime tijd werkzaam was. Hij had zijn werkplaats aanvankelijk in de St.-Janskerk en later Achter de St. Janskerk, eerst in een muurhuis aan de noordzijde en vanaf 1617 in een muurhuis aan de zuidzijde van de St. Janskerk.

In 1602 kreeg hij de opdracht om het bordes van het stadhuis van Gouda te vervaardigen (gereed in 1603). Ignatius Walvis vermeldt in zijn beschrijving van de stad Gouda, dat het stadhuis tot 1603 rondom in het water lag, van voren voorzien van een valbrug, om in tijd van nood, tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten, als burcht te dienen. Ook het in 1609 gereedgekomen Lazaruspoortje (ooit de toegang tot het leprozenhuis, nu de toegang tot de tuin van het museum het Catharina Gasthuis te Gouda) is van de hand van Gregorius Cool. Boven de poort is de gelijkenis van "de rijke man en de arme Lazarus" afgebeeld. In 1614 maakte hij de toegangspoort tot het Willem Vroesenhuis (het Oude Mannenhuis) aan de Spieringstraat te Gouda. In Gouda zijn nog diverse graf- en gevelstenen van de hand van Gregorius Cool bewaard gebleven.

Gregorius Cool overleed in 1629 en werd in de St. Janskerk te Gouda begraven.

Lazaruspoortje te Gouda (1609)	Beeld links	Bordes stadhuis van Gouda (1603)	Beeld rechts
Willem Vroesenhuis te Gouda (1614)

[bewerk] Trivia

• In Gouda is (in 1960) de Gregorius Coolstraat naar hem genoemd.

Bronnen, noten en/of referenties:

Schouten, J. (1980) Wie waren zij? Een reeks van Goudse mannen en vrouwen die men niet mag vergeten. Alphen aan den Rijn: Repro-Holland. Abels, P.H.A.M. e.a. (red.) (2002) Duizend jaar Gouda; Een stadsgeschiedenis. Hilversum: Uitgeverij Verloren. Walvis, Ignatius "Beschryving der stad Gouda". Leiden 1714, herdruk 1972, Nieuwendijk : Uitgeverij de Forel. Oudheidkundige Kring "Die Goude" (1952) "Zevende verzameling bijdragen", speciaal nummer naar aanleiding van de restauratie van het Goudse Stadhuis. Dolder-de Wit, Henny van "De St. Janskerk te Gouda, mensen en monumenten in een oude stadskerk", Stichting Fonds Goudse Glazen. Scheygrond Dr.A. "Goudsche Straatnamen" en "De namen der Goudse straten", Alphen aan den Rijn, 1979 en 1981.