De Baarsjes
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Gemeente | Amsterdam |
Oppervlakte | 1,64 km² |
Inwoners | 33.247 |
Dichtheid | 20273 /km² |
Website | Stadsdeel de Baarsjes |
De Baarsjes is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het stadsdeel telt (in 2007) 33.847 inwoners en heeft een oppervlakte van 1,64 km² (waarvan 0,10 km² water).
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
De naam van het Stadsdeel De Baarsjes is ontleend aan het vroegere buurtschap De Baarsjes. Dit lag aan de Kostverlorenvaart, nabij de Wiegbrug. De Baarsjesweg is hiernaar genoemd. De Slatuinenweg is nog een laatste overblijfsel van dit buurtje in de vroegere gemeente Sloten. Deze omgeving werd gekenmerkt door tuinderijen in de Baarsjespolder, een deel van de Sloterpolder.
[bewerk] Forensenwoningen langs de trambaan
De bouw van woonwijken ten westen van de Kostverlorenvaart startte na de ingebruikname van de tramlijn Amsterdam - Haarlem - Zandvoort in 1904 van de ESM, later NZH (Blauwe Tram). Langs de trambaan door de landerijen werd de Admiraal de Ruijterweg aangelegd. Langs deze weg werden woningen gebouwd speciaal voor forensen die dan met de tram naar de stad konden reizen. Dit werd Trompbuurt (naar Maarten Harpertszoon Tromp). Na annexatie van de Gemeente Sloten in 1921 werd door de gemeente Amsterdam ten zuiden van de Admiraal de Ruijterweg de Chassébuurt gebouwd.
Tussen 1920 en 1940 kwamen nieuwe stadsuitbreidingen op het grondgebied van de vroegere gemeente Sloten (NH) tot stand.
[bewerk] Plan West
Als deel van het stedebouwkundig Plan West van de hand van de architect Hendrik Petrus Berlage werden in de jaren twintig en dertig buurten met bebouwing in de stijl van de Amsterdamse School en later ook de stijl van vroege Nieuwe Zakelijkheid ontworpen. Hoewel Berlage het stedebouwkundig ontwerp deed was de invulling ervan van de hand van andere architecten. Het Mercatorplein is wel een ontwerp van Berlage zelf en is vernoemd naar de beroemde cartograaf Gerardus Mercator en sinds 1997 voorzien van een wereldkaart in het straatplaveisel. De bebouwde onderdelen van het Plan West die in het stadsdeel te vinden zijn zijn onder andere de Admiralenbuurt, de Mercatorbuurt, omgeving Surinameplein en de Hoofddorppleinbuurt. Sinds 1990 vormen deze buurten het stadsdeel De Baarsjes. De Hoofddorppleinbuurt maakt sinds 1990 echter deel uit van stadsdeel Zuid, tegenwoordig stadsdeel Oud-Zuid.
In 1940 vormden de Orteliuskade en de Postjeskade de westelijke begrenzing van de stad. Ten westen daarvan lagen nog de tuinderijen van de Sloterpolder. Het Surinameplein vormt nu de zuidelijke begrenzing van het huidige stadsdeel De Baarsjes. De wijk was eind jaren dertig volgebouwd.
In De Baarsjes zijn straten vaak vernoemd naar admiralen, zeehelden en ontdekkingsreizigers, cartografen en begrippen uit West-Indië. De wijk bestaat voornamelijk uit middelhoogbouw (drie of vier etages). Vrijwel de enige hogere gebouwen vormen de beide torens aan het Mercatorplein en enkele flatgebouwen aan de randen van na de oorlog.
De wijk wordt aan de noordzijde begrensd door de Jan van Galenstraat en aan de zuidzijde door het Surinameplein. De oostelijke begrenzing wordt gevormd door de Kostverlorenvaart, de westelijke begrenzing vormt het Rembrandtpark. De Baarsjes heeft geen parken binnen de grenzen, zowel het Erasmuspark, als het Rembrandtpark liggen net buiten de grenzen van het stadsdeel.
In de jaren 80 was veel bebouwing rond het Mercatorplein in verwaarloosde toestand geraakt. In de jaren 90 werden veel woningen opgeknapt en andere door nieuwbouw vervangen, met behoud van het karakteristieke karakter van de buurt. Het Mercatorplein zelf werd ook ingrijpend gerenoveerd. Dit plein en de bebouwing was van de hand van de architect Berlage zelf en zijn enige compleet behouden plein in Amsterdam. Hoewel het aanvankelijk het plan was om twee van de woonwanden te slopen en in plaats van de in in 1961 gesloopte noordelijke toren een nieuw ontwerp neer te zetten besloot de stadsdeelraad uiteindelijk mede door heftig verzet uit de buurt zelf anders. De wanden met woningen bleven behouden en bewoners konden indien zij dit wilden terugkeren in hun woning. Het plan om de zuidtoren te vervangen door een futuristisch nieuw gebouw werd door een motie in de raad van D66 met slechts één stem verschil tegengehouden. In plaats daarvan werd gekozen voor het opnieuw opbouwen van de originele toren van Berlage.
De tramlijnen 7, 12, 13, 14 en 17 rijden door De Baarsjes.
[bewerk] Buurten in Stadsdeel De Baarsjes
- Admiralenbuurt
- Chassébuurt
- Mercatorbuurt
- Postjesbuurt
- Trompbuurt
[bewerk] Bezienswaardigheden
- Natuurlijk Museum aan de Witte de Withstraat, [1]
- Natuurtuin Slatuinen aan de Slatuinenweg, [2]
- Rembrandtpark
- Erasmuspark
- Architectuur op het Mercatorplein en omgeving
- De Kunstroute op en nabij de Witte de Withstraat
[bewerk] Religie
- An-Nour moskee (Marokkaans), aan de Witte de Withstraat, in voormalige Apostolische kerk
- Ayasofiamoskee, aan de Postjesweg (Turks, Milli Gorüs), tijdelijk in voormalig broederklooster, in afwachting van bouw Westermoskee
- moskee Ghousia al Masjid (Pakistaans) aan de Baarsjesweg
- Augustinuskerk, RK, aan de Postjesweg, onderdeel van bejaardencentrum Nieuw Vredenburgh
- Chassékerk, uit 1924-1926 aan de Chasséstraat: buiten gebruik; stadsdeelraad heeft besloten het gebouw te verbouwen tot woningcomplex
- Jeruzalemkerk PKN, oorspronkelijk Hervormd), uit 1928-1929 aan de Jan Maijenstraat
- Maranathakerk (Surinaamse Pinkstergemeente; oorspronkelijk de gereformeerde Bethelkerk)
- Universele Kerk Van Gods Rijk, aan de Jan Evertsenstraat
[bewerk] Bekende mensen uit De Baarsjes
Frank Rijkaard, Ruud Gullit, Tarik Oulida, Dries Boussatta, Kees Fens, Nico Scheepmaker, Ebru Umar.
[bewerk] Stadsdeelraad De Baarsjes
De deelraad telt 17 leden. De zetelverdeling voor de raadsperiode 2006-2010 is:
- PvdA 8 zetels
- GroenLinks 4 zetels
- VVD 3 zetels
- D66 2 zetels
[bewerk] Dagelijks Bestuur
Het Dagelijks bestuur van de Baarsjes wordt gevormd door PvdA en VVD. Stadsdeelvoorzitter is Arco Verburg (PvdA), daarnaast zijn er 3 wethouders: Godfried Lambriex (PvdA), Mirjam Smeels (VVD) en Ab Cherribi (PvdA).
[bewerk] Literatuur
- Bos en Lommer en de Baarsjes, door Ton Heijdra, Uitgeverij René de Milliano, Alkmaar 2004. ISBN 90-72810-45-7.
- Een gat in de ruimte, Berlage's Mercatorplein en de reconstructie van een toren, door Rein Geurtsen en Max van Rooy. De Balie, Amsterdam, 1991. ISBN 90-6617-071-9.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Website van het stadsdeel
- Verbaarsjes, portal voor De Baarsjes
- Website Van Spilbergenstraat
- Postjesburen
- Historisch Archief De Baarsjes
Stadsdelen van de Gemeente Amsterdam | |
---|---|
Amsterdam-Centrum · Amsterdam-Noord · Bos en Lommer · De Baarsjes · Geuzenveld-Slotermeer · Oost/Watergraafsmeer · Osdorp · Oud-West · Oud-Zuid · Slotervaart · Westerpark · Westpoort · Zeeburg · ZuiderAmstel · Zuidoost |