Christelijke Gereformeerde Kerken
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
| Christelijke Gereformeerde Kerken | |
|---|---|
| Indeling | |
| Hoofdstroming | Protestantisme |
| Richting | Gereformeerd calvinisme |
| Voortgekomen uit | Samenvoeging van Chr. afgesch. gemeenten en Geref. Kerken o/h Kruis in 1869 |
| Afsplitsingen | 1892: Op drie gemeenten na samengevoegd met de Dolerenden tot de Gereformeerde Kerken in Ned. 1952: Chr. Gereformeerde Gemeenten (in Ned.) |
| Aard | |
| Locatie | 184 kerken in Nederland (2007) |
| Aantal leden | 74.740 (2007) |
| Karakter | Zowel bevindelijk als orthodox |
De Christelijke Gereformeerde Kerken vormen een kerkgenootschap binnen het protestantisme in Nederland. Bij de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zijn 184 plaatselijke kerken aangesloten. Zij hadden 74.740 leden per eind 2007/ begin 2008. De secularisatie gaat ook aan de CGK niet voorbij, het ledenaantal is sinds 1990 zo'n 4% gedaald en ook het zondagse kerkbezoek neemt af, met name van de tweede zondagse diensten. Begin 2008 schafte de kerk te Oud-Vossemeer als laatste Christelijke Gereformeerde Kerk de derde dienst op zondag af.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
De Christelijke Gereformeerde Kerken zijn ontstaan in 1892 als een voortzetting van de Christelijke Gereformeerde Kerk die in 1869 ontstond uit de samenvoeging van de Christelijke afgescheiden gemeenten en de Gereformeerde Kerken onder het Kruis. Vrijwel de gehele Christelijke Gereformeerde Kerk van 1869 fuseerde in 1892 met de Nederduits Gereformeerde Kerk (Dolerende) tot de Gereformeerde Kerken in Nederland, op drie gemeenten en een aantal leden na.
De predikanten F.P.L.C. van Lingen (1832-1913) en J. Wisse (1843-1921) waren de voornaamste woordvoerders in de kring van bezwaarden tegen deze vereniging. Zij achtten de beginselen, namelijk van de afscheiding van 1834 en de doleantie van 1886, fundamenteel met elkaar in strijd. Ook vonden zij dat de plaatselijke gemeenten onvoldoende betrokken waren in het verenigingsproces, wat zij in strijd vonden met het presbyteriale kerkrecht. Niet het minste gold hun bezwaar tegen de leer omtrent de wedergeboorte en de doop welke volgens hen door bepaalde predikanten uit de kring van de dolererende kerken wordt verdedigd. Gedoeld wordt op de leer van de veronderstelde wedergeboorte, voornamelijk in verband gebracht met dr. Abraham Kuyper.
Op de eerste synode, in 1893, waren er acht gemeenten vertegenwoordigd. In 1894 kon er echter reeds een theologische school worden geopend, die in eerste instantie in Den Haag gevestigd was en vanaf 1919 in Apeldoorn.
[bewerk] Linker- en rechtervleugel
Hoewel de Christelijke Gereformeerde Kerken voornamelijk in haar beginperiode bestond uit een groot aantal schriftuurlijk-bevindelijke predikanten en gemeenten, heeft het de kerken altijd gekenmerkt te bestaan uit verschillende stromingen, namelijk een meer voorwerpelijke stroming en een bevindelijke onderwerpelijke richting. Mede hierdoor hebben de Christelijke Gereformeerde Kerken te maken gehad met nogal wat predikanten of gemeenten die zich los maakten en over gingen naar andere kerkverbanden.
In 1952 wordt het kerkelijk leven opgeschud door het heengaan van de predikanten J.G. van Minnen en ds. E. du Marchie van Voorthuijsen. Alhoewel beiden een verschillende koers zijn gevaren, eerst genoemde stichtte de Christelijke Gereformeerde Gemeenten (in Nederland) en de tweede ging over naar de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland, kwam het toch zover dat er een kanselboodschap werd uitgegeven mede op aandrang van professor Gerard Wisse om te voorkomen dat er meer zouden heengaan.
Anno 2005 kenmerkt de Christelijke Gereformeerde Kerk zich nog door een veel grotere verscheidenheid op het gebied van levensstijl en theologie. Enerzijds is er nog steeds een rechtervleugel rond het blad Bewaar het Pand, die behoort tot de bevindelijk gereformeerden. Dit blijkt onder meer uit de strikte handhaving van de Statenvertaling (uit 1639) als dé bijbel waaruit gelezen wordt, het zingen van de Psalmen alleen uit de Berijming van 1773, terwijl er een politieke voorkeur is voor de SGP. Anderzijds is er een progressievere linkervleugel.
De huidige CGK kan voor het grootste gedeelte niet meer gerekend worden tot de bevindelijk gereformeerde kerken. Tot de meest behoudende (nog wel bevindelijke) Chr. Geref. gemeenten behoren onder andere: Alphen aan den Rijn, Ameide, Barendrecht, Damwoude, Doornspijk, Dordrecht-Centrum, Driebergen, Katwijk aan Zee, Leerdam, Meerkerk, Middelharnis, Nieuwpoort, Scheveningen, Sliedrecht (Bethel), Tholen, Urk (Eben Haëzer), Vianen (Utrecht), Werkendam en Zaamslag.
De progressievere linkervleugel is opener voor nieuwere theologische opvattingen en streeft naar liturgische vernieuwing. Zij zoekt plaatselijk verdere samenwerking met de Nederlands Gereformeerde Kerken en met de Gereformeerde Kerken (Vrijgemaakt) en op enkele plaatsen ook met de voormalige Gereformeerde Kerken in Nederland (nu onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland), o.a. in Amersfoort - Vathorst. In vele gemeenten wordt naast de berijming van 1773, de nieuwe Psalmberijming gezongen en de Bijbelvertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap van 1951 gebruikt. In een aantal gemeenten wordt ook de Nieuwe Bijbelvertaling uit 2004 gebruikt, hoewel dit door de landelijke synode is ontraden. In de progressieve gemeenten wordt het gehele Liedboek voor de Kerken gebruikt, terwijl ook wel andere liederen, bijvoorbeeld uit de bundel van de Stichting Opwekking, worden gezongen. Deze bundels zijn niet formeel vrijgegeven door de kerkleiding, maar plaatselijke gemeenten hebben in 2004 de vrijheid gekregen om liederen te zingen die wat betreft de inhoud passen bij de theologische opvattingen van de kerken, en wat betreft de vormgeving passen binnen de gereformeerde liturgie. Niet alle (oude én nieuwe!) liederen uit de genoemde bundels voldoen aan deze voorwaarden.
De beide vleugels kennen hun eigen jeugdwerk. De progressieve koers van de traditionele jongerenorganisatie CGJO leidde in de jaren tachtig tot de oprichting van een conservatieve tegenhanger, het LCJ, die inmiddels in omvang niet meer onderdoet voor de moederorganisatie. Ondanks het bestaan van de beide vleugels kennen de Christelijke Gereformeerde Kerken echter ook een sterke middenstroming.
[bewerk] Kerkelijke organisaties
De kerken hebben een eigen Theologische Universiteit te Apeldoorn. Hieraan studeren hoogtens 12 aanstaande predikanten. Verder zijn er landelijk nauwe relaties met de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en in een groot aantal plaatselijke gemeenten ook met de Nederlands Gereformeerde Kerken.
De officiële publicatie van deze kerken is De Wekker. Daarnaast zijn er het blad Doorgeven (dit geeft een beeld van het werk in de zending, evangelisatie en hulpverlening) en Vrede over Israël.
- Voor een overzicht van alle gereformeerde kerken, zie gereformeerd
[bewerk] Bekende leden
- Arie van Deursen
- Aart Jan de Geus
- Andries Knevel
- André Rouvoet
- Willem van 't Spijker
- Arie van der Veer
- Kees Boertien (1927 - 2002)
- Jan Hendrik Velema (1917 - 2007)
- Willem Hendrik Velema
- Gerard Wisse (1873 - 1957)
[bewerk] Externe links
- Christelijke Gereformeerde Kerken
- Geschiedenis van de Christelijke Gereformeerde Kerken (website van de CGK zelf)
- Christelijke Gereformeerde Jeugdwerk Organisatie
- Landelijk Contact Jeugdwerk
| Protestantisme (Portaal) |  |
|---|---|
|
Geloofsrichtingen: Anabaptisme - Anglicanisme - Baptisme - Calvinisme - Doopsgezinden - Episcopalisme - Evangelischen - Gereformeerden - Genootschap der Vrienden (Quakers) - Lutheranisme - Methodisme - Pinksterbeweging - Presbyterianisme - Vergadering van gelovigen - Vrijzinnig protestantisme - Zevendedagsadventisten |
|
| Christendom (portaal) |  |
|---|---|
|
Drie-eenheid: Vader ∙ Zoon ∙ Heilige Geest |
