Arcade (architectuur)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een arcade (afgeleid uit het Frans) is een bogengalerij, elk van de achtereenvolgende bogen die rusten op kolommen.
Men maakt het onderscheid tussen een werkelijke arcade of een blinde arcade, al naargelang zij een opening of doorgang vormt of niet. Een blinde arcade rust tegen een muur die de opening vult.
Een arcade kan zowel enkelvoudig als meervoudig zijn, maar als vakterm wordt de arcade enkel in het meervoud gebruikt ter onderscheid van de boog.
Een rij kleine, even hoge bogen wordt in de bouwkunde aangeduid als boogfries.
De reden van het bouwen in een boog is dat hierin alleen drukkrachten voorkomen waardoor deze constructie in steen veel meer draagkracht heeft. Bij een horizontale balk zoals een latei, dat is een draagbalk of draagsteen treden aan de onderkant een trekkracht op welke door natuursteen of metselwerk slecht kan worden opgenomen.
Door het toepassen van de boog is het bouwen van een draagconstructie met grote overspanningen zoals in een kathedraal mogelijk.
Een Nederlands woord voor 'arcade' is een gaanderij.
De Romeinen bouwden al pleintjes met arcades, enerzijds ter beschutting tegen de zon, anderzijds tegen de regen, waaronder meestal winkels waren gevestigd, zodat de buiten uitgestalde waren goed bleven. Ook in Parijs komt deze bouwstijl voor. Gave voorbeelden van een place des arcades zijn te vinden in Valbonne en in Biot in Zuid-Frankrijk.
| Architectonische aspecten kruiskerk |  |
|---|---|
|
Onderdelen kruiskerk: Apsis · Chevet · Crypte · Doksaal · Doopkapel · Kerktoren · Kloostergang · Kooromgang · Kruising of viering · Narthex · Oksaal · Priesterkoor · Transept · Schip · Straalkapel · Vieringtoren · Westwerk · Zijbeuken Bouwkundige onderdelen: Arcade · Beuk · Boog · Gordelboog · Kapiteel · Kraagsteen · Kruispijler · Latei · Lichtbeuk · Luchtboog · luchtboogstoel · Steunbeer · Travee · Triforium · Ui · Zuil Gewelfvormen: Koepelgewelf · Kruisgewelf · Kruisribgewelf · Netgewelf · Stergewelf · Tongewelf · Waaiergewelf Decoratieve onderdelen: Archivolt · Communiebank · Dakruiter · Frontaal · Gebrandschilderd · glas in lood · Hogel ·Koorhek · Kruisbloem · Lantaarn · Maaswerk · Pinakel · Register · Roosvenster · Timpaan · Waterspuwer · Zwik |
|
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden in de categorie Arcades van Wikimedia Commons. |
