Antoine Lavoisier
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Antoine Laurent Lavoisier (Parijs, 26 augustus 1743 – aldaar, 8 mei 1794) was een Frans scheikundige. Hij was de eerste die de behoudswet voor materie formuleerde. Hij ontdekte het element zuurstof en ontkrachtte de phlogistontheorie. Ook heeft hij een revolutie teweeggebracht in de chemische nomenclatuur. Lavoisier wordt vaak gezien als de vader van de moderne scheikunde.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Geboren in Parijs als zoon van Jean Antoine Lavoisier en Émilie Punctis, groeide Lavoisier op in Parijs en volgde hij een studie in de scheikunde, botanica, astronomie en wiskunde aan de universiteit Mazarin van 1754 tot 1761. Zijn eerste publicatie in de scheikunde verscheen in 1764. In 1767 werkte hij aan een geologische studie van de Franse gebieden Alsace en Lorraine (Elzas en Lotharingen). In 1768 werd hij als lid van de Franse Académie des sciences gekozen.
In 1771 trouwde Antoine Lavoisier (27 of 28 jaar oud) met de 13 jaar oude Marie-Anne Pierrette Paulze. Zij hielp hem met het vertalen van Engelse stukken en illustreerde zijn werken. Vanaf 1775 werkte Lavoisier bij de koninklijke (bus)kruitadministratie waar hij werkte aan verbeteringen in het productieproces voor buskruit. Ook werkte hij in de agrochemie aan een nieuwe productiemethode van salpeter. Hij is één van de 72 Fransen wier namen op de Eiffeltoren gegrift staan.
[bewerk] Lavoisier en de politiek
Van groot belang in het leven van Lavoisier was zijn rechtenstudie. Door zijn rechtenstudie was hij zich gaan interesseren in de Franse politiek. Daardoor kreeg hij toen hij 26 jaar oud was, werk als agent bij Ferme Général, een bedrijfje dat belastingen inde. In dat werk probeerde hij het Franse monetaire systeem en de belastingen te veranderen. In zijn werk voor de overheid nam hij deel aan de ontwikkeling van het metrische stelsel om een uniformiteit in maten en gewichten in heel Frankrijk tot stand te brengen.
Als een van de 28 vooraanstaande belastinginners van het Ancien Régime werd Lavoisier gezien als een vijand van de revolutie, en in 1794 werd hij op 50-jarige leeftijd onder de guillotine ter dood gebracht.
[bewerk] Ontdekkingen
Een van zijn belangrijkste prestaties is de formulering van het principe van verbranding. Hij toonde met zijn experimenten aan dat verbranding een proces is waarbij een stof met zuurstof reageert. Hij toonde ook het belang van zuurstof in de ademhaling aan, en de rol in het roesten. De theorieën die hij formuleerde, vervingen de theorie van het Phlogiston.
Een andere ontdekking van Lavoisier was dat de brandbare lucht van Henry Cavendish met zuurstof reageerde tot een dauw, waarvan Joseph Priestley aantoonde dat het water was.
[bewerk] Werken
Het werk van Lavoisier was duidelijk gebaseerd op dat van Joseph Priestley, maar hij probeerde om de eer van de ontdekkingen van Priestley naar zich toe te trekken. Dit gebruik van andermans resultaten zonder die te citeren was een karaktereigenschap van Lavoisier.
In de werken Sur la combustion (Over verbranding) en Considérations générales sur la nature des acides (Algemene overwegingen over de eigenschappen van zuren) 1778, demonstreerde hij dat de lucht die in verbranding een rol speelt ook een bron van zuurheid was. In 1779 noemde hij dit deel van de lucht oxygène (Grieks voor zuurvormer, in het Nederlands zuurstof) en de rest azote (Grieks voor zonder leven, in het Nederlands stikstof). In Réflexions sur la phlogistique (reflecties over de phlogistiek) (1783) toonde Lavoisier aan dat de phlogistontheorie niet consistent was.
[bewerk] Experimenten
De experimenten van Lavoisier waren enkele van de eerste scheikundige experimenten die werkelijk kwantitatief werden uitgevoerd. Hij bewees dat wanneer een stof een chemische reactie ondergaat, de totale hoeveelheid massa van begin tot eind hetzelfde blijft. Hij verbrandde fosfor en zwavel in lucht, en toonde aan dat de producten van die chemische reactie meer wogen dan de uitgangsstoffen. Maar, de stijging in gewicht van de stoffen was gelijk aan de daling in gewicht van de lucht. Deze experimenten lagen aan de basis van de massabehoudswet.
Lavoisier ontdekte ook dat water geen element was, zoals men in die dagen meende, maar bestond uit de samenstellende delen oxygène (zuurstof) en hydrogène (letterlijk water vormend, in het Nederlands waterstof). Samen met de Franse scheikundige Claude-Louis Berthollet en anderen bouwde Lavoisier een nomenclatuur (ofwel namensysteem) op dat als basis diende voor de huidige scheikundige nomenclatuur.
Lavoisiers Traité élémentaire de chimie (elementaire behandeling van de scheikunde) uit 1789 wordt gezien als de eerste handleiding tot de moderne scheikunde. Het presenteerde een consistente kijk op de moderne scheikundige theorie, beschreef in duidelijke termen de wet van behoud van massa, en ontkende het bestaan van phlogiston. Verder maakte Lavoisier het begrip element duidelijk door te stellen dat een element een eenvoudige stof is die met geen enkele analytisch chemische methode kan worden ontleed. Hij formuleerde ook een theorie die de vorming van scheikundige verbindingen uit de elementen beschrijft. Zijn werk omvat ook een lijst van ca. 50 elementen die hij kende, waaronder zuurstof, stikstof, waterstof, fosfor, kwik, zink en zwavel. Naast deze elementen staan ook licht en warmte op zijn lijst, omdat hij dacht dat dit materiële substanties waren.
[bewerk] Beoordeling
De fundamentele bijdragen van Lavoisier tot de scheikunde waren het resultaat van zijn wens om de resultaten van alle experimenten te verklaren met één eenvoudige theorie. Hij toonde een consistent gebruik van kringlopen, gebruikte zijn ontdekkingen over zuurstof om de phlogistontheorie omver te werpen, en ontwikkelde een nieuwe scheikundige nomenclatuur die inhield dat alle zuren zuurstof bevatten. Voor het eerst werd het begrip element systematisch ontwikkeld. De drie of vier elementen uit de klassieke scheikunde werden omgezet in een modern systeem, dat Lavoisier gebruikte om chemische reacties in chemische vergelijkingen om te zetten die in overeenstemming zijn met de wet van behoud van massa.
