World Rally Championship
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Oeals. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Oeals aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
't World Rally Championship is ein jaorliks kampioensjap in'ne rallysjport, det zich oetsjtrek euver 4 versjillendje continente. In dit kampioensjap sjtrieje de beste rallyriejers euver de waereld mit ein om'me titel. D'r is ein kampioensjap veur riejer- en constructeurs. In Nederlandj en Vlaandere sjtuitj 't ouch waal bekindj es 't Waereldkampioensjap Rally's.
Inhawd |
[bewirk] Gesjiedenis
Ofsjoon de gesjiedenis van'ne rallysjport zich sjtrektj euver zo'n hongerd jaor, is 't World Rally Championship nauweliks dertig jaor aad. Door de greujendje populariteit van'ne rallysjport in'ne jaore '50 en '60 biej de constructeurs, besjloot de euverkoepelendje motorsjport organisasie FIA begin jaoren '70 ein kampioensjap te organisere veur constructeurs. HOfsjoon dr rally's verreeje waerdje euver de hele waereld, loog 't epicentrum van 't kampioensjap toch in Europa, aangezeen dao de oorsjprong van'ne rallysjport loog en'ne belangsjtelling van constructeurs en publiek 't grotste waas. Zo ontsjtong in 1973 't World Rally Championship (WRC), toen allein nog veur de constructeurs. In 1979 introduceerde de FIA ouch ein appaart kampioensjap voor de riejers.
[bewirk] Tiedlien
[bewirk] 1973-1979
Aangezeen d'r oetsjloetendj ein constructeurkampioensjap georganiseerdj waerdje, ging in de beginjaore de belangsjtelling veural oet nao de prestaties van'ne wages. Dit stimuleerdje väöl constructeurs om deil te numme. De Groep 2 en 4 wages domineerdje destieds de rally's en dus ouch 't nuuje WK. De wages die in aanmerking wolle komme veur deilname aan 't kampioensjap moste van'ne FIA aan bepaaldje technische veursjrifte voldoon om gehomologeerd te kinne waere, ouch moste de constructeurs minimaal 4000 sjtöks produceere van 't model in kwestie.
In 1977 waerdje de FIA Drivers Cup geïntroduceerdj, deze waerdje waal neet es ein offisjeel kampioensjap beschouwdj. Pas in 1979 kwaam d'r veur 't eers ein ech riejerskampioensjap. In detzelfdje jaor leet de FIA veur 't eers ouch veerwielaandrieving toe, ein technologie die de volgende jaore ein enorme impact zoew höbbe op'pe sjport.
[bewirk] 1980-1986
In 1980 waas Audi de eerste om veerwielaandrieving in 't WK te introduceere (en in de rallysjport in 't algemein). Anger constructeurs zooge d'r 't potentieel neet van in en bleeve biej tweewielaandrieving zjwaere. Audi bewees mit häöre Audi Quattro echter det ze 't biej 't rechte enj haaje en in de volgendje jaore sjakeldje ouch de anger constructeurs euver. De Groepe 2 en 4 waerdje in 1983 definitief vervange door de nuuj klasse: Groep B. Door de grote vriejheid die 't reglement de groep B wages leet, koste de constructeurs op technisch vlak al häör vernuf aan'ne daag ligke. 't Maakdje 't kampioensjap enorm populair biej 't publiek en sjteeds meer constructeurs noome deil. De technologische evolutie leidje echter toet wages mit vermoges van meer es 500 pk en veurhaer nooit verteundje sjnelheeje. 't Zoew in inkele fataal ongelökke resultere, en de dood van Henri Toivonen en ziene navigator tiedes de Tour de Corse in 1986 zoew veur de FIA de directe aanleiding zeen om dees wages nao 't seizoen 1986 te banne oet 't WK-Rally. De "Groep B"-jaore waere door väöl miense nog sjteeds gezeen es 't meis roemruchte tiedperk van 't Waereldkampioensjap Rally's.
[bewirk] 1987-1996
Nao Groep B volgdje de langsaamer Groep A. In 't begin leek 't kampioensjap tanendj, maar nao inkele jaore ging 't weer in sjtijgendje lien. Hernuujde intresse van zowaal constructeurs es publiek deej de sjport weer oplaeve. De Groep A auto's heele 't vol toet 1996. In 't seizoen 1997 waerdje d'r ein nuuj klasse geïntroduceerd, de World Rally Cars. De FIA greep hiejmit trök nao ein idee oet 't midde van'ne jaore tachtig, toen ze aan eine opvolger van'ne Groep B wages dachte. Dit projec (mit codenaam Groep S), waerdje saame mit de Groep B wages afgeveurdj nog veur 't gerealiseerdj waerdje. Groep A auto's bleeve ouch toegelaote en ein team es Mitsubishi heel 't mit Groep A gehomologeerde wages vol toet enj 2001, veurdet 't ouch mit eine World Rally Car oetpakdje, de Mitsubishi Lancer EVO.
[bewirk] 1997- noe
Constructeurs es Subaru, Ford en Toyota, waare in 1997 de eerste om mit World Rally Cars deil te numme. 't Vermoge van dees klasse waas waal gelimiteerd toet 300 pk (zo es oorsjpronkelik ouch biej Groep A 't geval waas, allein wiste ze de grens dao waal ins te oversjrieje) maar veur homologatie hoofdje sjlechs 10 exemplaare geboewdj te waere. De huidige WRCars zeen van ein hoog technisch niveau en ze besjikke onger angere euver väöl elektronica om 't de riejer zo comfortabel en mekkelik meugelik te maake.
Toet noe zeen 't de World Rally Cars die de top van'ne WK-scene dominere. Door t parallel organisere van wereldkampioensjappe zowie 't Junior World Rally Championship en 't Production World Rally Championship komme ouch minder sjterke en gesofisticeerde wages aan bod. In 't JWRC rieje 1600cc wages rondj mit tweewielaandrieving. In 't PWRC rieje sjtandaard wages rondj mit veerwielaandrieving.
Door de PK limiet wiste taege 2000 ouch zogenumpdje Kit Cars mit te doon in de top van 't WRC, mit auto's wiej de Citroën Xsara Kit Car en'ne Renault Megane Maxi. De FIA haaj zellefs ein appaart kampioensjap neergezatj veur dees auto's, om de populariteit te sjtimulere en om meer fabrikante aan te trekke, aangezeen dit ein goojekoupere formule waas. Dit werkdje toch neet en nao 't seizoen van 1999 waerdje 't opgeheve.
Sins 't begin van'ne 21e eeuw gebeurtj de organisasie van'ne wedsjtriede sjteeds meer in functie van 't vergote van'ne publieke belangsjtelling, om 't kampioensjap qua populariteit op 't niveau van'ne Formule 1 te bringe. De rol van televisieoetzendinge is hiejbiej doorsjlaaggaevendj en dit haetj onger angere geleidj toet 't compacter maake van'ne wedsjtriede (minder klassementsproove), 't introducere van korte "Super Specials" (korte klassementsproove in aopeloch sjtadions), 't verdwiene van nachtelikke chronoritten. Biej de liefhöbbers zeen de meininge euver dees ingreepe erg verdeildj, en heel get van häör vinje det de sjportieve kwaliteit d'r onger haetj geleeje.
[bewirk] Euverzich
[bewirk] Winnaars van 't World Rally Championship
| Jaor | Riejers kampioensjap (auto) | Constructeurs kampioensjap |
|---|---|---|
|
Sébastien Loeb (Citroën C4 WRC) |
Ford |
|
|
Sébastien Loeb (Citroën Xsara WRC) |
Ford |
|
|
Sébastien Loeb (Citroën Xsara WRC) |
Citroën |
|
|
Sébastien Loeb (Citroën Xsara WRC) |
Citroën |
|
|
Petter Solberg (Subaru Impreza WRC) |
Citroën |
|
|
Marcus Grönholm (Peugeot 206 WRC) |
Peugeot |
|
|
Richard Burns (Subaru Impreza WRC) |
Peugeot |
|
|
Marcus Grönholm (Peugeot 206 WRC) |
Peugeot |
|
|
Tommi Mäkinen (Mitsubishi Lancer EVO) |
Toyota |
|
|
Tommi Mäkinen (Mitsubishi Lancer EVO) |
Mitsubishi |
|
|
Tommi Mäkinen (Mitsubishi Lancer EVO) |
Subaru |
|
|
Tommi Mäkinen (Mitsubishi Lancer EVO) |
Subaru |
|
|
Colin McRae (Subaru Impreza 555) |
Subaru |
|
|
Didier Auriol (Toyota Celica Turbo 4WD) |
Toyota |
|
|
Juha Kankkunen (Toyota Celica Turbo 4WD) |
Toyota |
|
|
Carlos Sainz (Toyota Celica Turbo 4WD) |
Lancia |
|
|
Juha Kankkunen (Lancia Delta Integrale 16V) |
Lancia |
|
|
Carlos Sainz (Toyota Celica GT4) |
Lancia |
|
|
Miki Biasion (Lancia Delta Integrale) |
Lancia |
|
|
1988 |
Miki Biasion (Lancia Delta Integrale) |
Lancia |
|
1987 |
Juha Kankkunen (Lancia Delta HF 4wd) |
Lancia |
|
1986 |
Juha Kankkunen (Peugeot 205 Turbo 16 E2) |
Peugeot |
|
1985 |
Timo Salonen (Peugeot 205 Turbo 16/205 Turbo 16 E2) |
Peugeot |
|
1984 |
Stig Blomqvist (Audi Quattro A2/Sport Quattro) |
Audi |
|
1983 |
Hannu Mikkola (Audi Quattro A1/A2) |
Lancia |
|
1982 |
Walter Röhrl (Opel Ascona 400) |
Audi |
|
1981 |
Ari Vatanen (Ford Escort MKII) |
Talbot |
|
1980 |
Walter Röhrl (Fiat 131 Abarth) |
FIAT |
|
1979 |
Björn Waldegård (Ford Escort MKII/Mercedes 450 SLC) |
Ford |
|
1978 |
FIA Cup for Drivers: Markku Alén (FIAT, Lancia) |
FIAT |
|
1977 |
FIA Cup for Drivers: Sandro Munari (Lancia) |
FIAT |
|
1976 |
Lancia |
|
|
1975 |
Lancia |
|
|
1974 |
Lancia |
|
|
1973 |
Alpine-Renault |
|
[bewirk] Veurnaamste auto's per tiedperk
[bewirk] Groep 2 en 4:
- Ford Escort MKI/MKII
- Alpine A110/A310 (Alpine-Renault)
- Renault 5 Alpine
- Lancia Fulvia/Stratos HF
- Saab 96 V4/Saab 99 EMS/99 Turbo
- FIAT 124/131 Abarth
- Datsun 240Z/160J
- Opel Ascona/Kadett GT-E/Ascona 400
- Talbot Sunbeam Lotus (Talbot Horizon)
- Audi Quattro
- Peugeot 504
- Toyota Corolla/Celica 2000 GT
- Mitsubishi Lancer GSR/Lancer Turbo
- Vauxhall Magnum Coupé/Chevette 2300 HS/HSR
[bewirk] Groep B:
- Audi Quattro A2/Sport Quattro/Sport Quattro E2
- Peugeot 205 Turbo 16/205 Turbo 16 E2
- Lancia Rally 037/Delta S4
- Opel Ascona 400/ Manta 400
- Toyota Celica TCT
- Rover Metro 6R4
- Ford RS200
- Renault 5 Turbo/5 Maxi Turbo
- Nissan 240 RS
- Mazda RX-7
- Citroën BX 4TC
[bewirk] Groep A:
- Lancia Delta HF 4wd/Delta Integrale/Delta Integrale 16v/Delta HF Integrale evo
- Toyota Supra Turbo/Celica GT-Four/Celica Turbo 4wd
- Ford Sierra RS Cosworth/Sierra RS Cosworth 4wd/Escort RS Cosworth
- Mitsubishi Galant VR-4/Lancer evo 1 t/m 11
- Subaru Legacy RS/Impreza 555
- Audi 200 Quattro
- BMW M3
- Mazda 323 4wd/GTX
- Volkswagen Golf GTI/Golf G60 Rallye
- Nissan Sunny GTI-R
- Opel Kadett GSI/Astra GSI/Calibra 4wd
- Renault 11 Turbo
[bewirk] World Rally Car:
- Subaru Impreza WRC
- Ford Escort WRC / Focus RS WRC
- Peugeot 206 WRC / 307 WRC
- Citroën Xsara WRC / C4 WRC
- Toyota Corolla WRC
- Mitsubishi Lancer WRC
- Škoda Octavia WRC / Fabia WRC
- Seat Córdoba WRC
- Hyundai Accent WRC
- Suzuki SX4 WRC
[bewirk] S1600:
- Renault Clio S1600
- Citroën Saxo VTS S1600/C2 S1600
- Suzuki Ignis S1600/Swift S1600
- Peugeot 206 XS S1600
- Ford Puma S1600/Fiesta S1600
- FIAT Punto S1600
- Opel Corsa S1600
- Volkswagen Polo S1600
- MG ZR S1600
[bewirk] Groep N:
- Subaru Impreza WRX
- Mitsubishi Lancer evo 1 t/m 9
- Proton Pert
[bewirk] S2000:
- Dacia (automerk)|Dacia]] Logan S2000 (bestaat enkel als concept uitvoering)
- FIAT Punto S2000 Abarth
- Peugeot 207 RC S2000
- Volkswagen Polo S2000
- Toyota Corolla S2000
[bewirk] Formule 2:
- Peugeot 306 Maxi
- Renault Clio Maxi/Mégane Maxi
- Citroën Xsara Kit Car
- Seat Ibiza Kit Car/Ibiza Kit Car evo 2
- Hyundai Coupé Kit Car
- Nissan Almera Kit Car
- Opel Astra Kit Car
- Volkswagen Golf Kit Car
- Škoda Felicia/Octavia Kit Car
[bewirk] Sjtatistieke
[bewirk] Meiste euverwinninge
| Plaats | Riejer | Aantal |
|---|---|---|
|
1 |
Sébastien Loeb |
40 |
|
2 |
Carlos Sainz |
26 |
|
3 |
Marcus Grönholm |
25 |
|
= |
Colin McRae |
25 |
|
5 |
Tommi Mäkinen |
24 |
|
6 |
Juha Kankkunen |
23 |
|
7 |
Didier Auriol |
20 |
|
8 |
Markku Alén |
19 |
|
9 |
Hannu Mikkola |
18 |
|
10 |
Miki Biasion |
17 |
| Plaats | Merk | Aantal |
|---|---|---|
|
1 |
Lancia |
73 (1974-1992) |
|
2 |
Ford |
56 (1973-2006) |
|
3 |
Peugeot |
48 (1975-2005) |
|
4 |
Subaru |
47 (1993-2005) |
|
5 |
Toyota |
43 (1973-1999) |
|
6 |
Citroën |
34 (1999-2006) |
|
7 |
Mitsubishi |
33 (1974-2001) |
|
8 |
Audi |
24 (1981-1987) |
|
9 |
FIAT |
21 (1973-1981) |
|
10 |
Datsun/Nissan |
9 (1973-1988) |
[bewirk] Euverwinninge per landj
| Plaats | Land | Aantal |
|---|---|---|
|
1 |
Finlandj |
140 |
|
2 |
Frankriek |
95 |
|
3 |
Zjwede |
43 |
|
4 |
Ingelandj |
36 |
|
5 |
Italië |
30 |
|
6 |
Sjpanje |
27 |
|
7 |
Duitslandj |
17 |
|
8 |
Noorwege |
13 |
|
9 |
Kenia |
8 |
|
10 |
Estlandj |
5 |
[bewirk] Jongste/aajste winnaar
| Plaats | Riejer | Laeftied | Rally |
|---|---|---|---|
|
1 |
Henri Toivonen |
24 (86 daag) |
Ingelandj(1980) |
|
2 |
Markku Alén |
24 (156 daag) |
Portugal (1975) |
|
3 |
François Duval |
24 (359 daag) |
Australië (2005) |
|
4 |
Colin McRae |
25 (2 daag) |
Nuuj-Zeelandj (1993) |
|
5 |
Timo Salonen |
25 (345 daag) |
Canada (1977) |
|
6 |
Juha Kankkunen |
25 (352 daag) |
Kenia (1985) |
|
7 |
Fulvio Bacchelli |
26 (69 daag) |
Nuuj-Zeelandj (1977) |
|
8 |
Mikko Hirvonen |
26 (89 dagen) |
Australië (2006) |
|
9 |
Stig Blomqvist |
26 (203 daag) |
Zjwede (1973) |
|
10 |
Walter Boyce |
27 (6 daag) |
Canada (1973) |
| Plaats | Riejer | Laeftied | Rally |
|---|---|---|---|
|
1 |
Björn Waldegard |
46 (155 daag) |
Kenia (1990) |
|
2 |
Hannu Mikkola |
44 (331 daag) |
Kenia (1987) |
|
3 |
Pentti Airikkala |
44 (80 daag) |
Ingelandj(1989) |
|
4 |
Joginder Singh |
44 (70 daag) |
Kenia (1976) |
|
5 |
Kenjiro Shinozuka |
44 (13 daag) |
Ivoorkust (1992) |
|
6 |
Didier Auriol |
42 (219 daag) |
Sjpanje (2001) |
|
7 |
Ingvar Carlsson |
42 (107 daag) |
Nuuj-Zeelandj (1989) |
|
8 |
Carlos Sainz |
42 (98 daag) |
Argentinië (2004) |
|
9 |
Kenneth Eriksson |
41 (83 daag) |
Nuuj-Zeelandj (1997) |
|
10 |
Juha Kankkunen |
40 (123 daag) |
Finlandj (1999) |
