1999
Van Wikipedia
1999 (MCMXCIX) waor e gewoen jaor wat begós op vriedig. 't Waor, in naam van de Vereinigde Naties, 't Internationaal Jaor veur Awwere, en in de Chinese astrologie waor dit e Jaor van d'n Haas.
Inhawd |
[bewirk] Gebäörtenisse
[bewirk] Jannewarie
- 1: de girale inveuring van de Euro. De wierde weurt 2,20371 Nederlandse gölle, 40,3399 Belzje frank en 1,95583 Duitse mark.
- 1: Ruth Dreifuss weurt de ierste vruiwlike en de ierste Juudse bóndpresident vaan Zwitserland.
- 19: Begin vaan de börgerkreeg op Ambon, tösse christene en moslims.
- 25: In Colombia vint 'n eerdbeving plaots vaan 6,0 op de sjaol vaan Richter. Heibij valle minstes doezend doeje.
[bewirk] Fibberwarie
- 12: D'n Amerikaanse senaot blokkeert wijere veurtgaank vaan de impeachment-proceduur tege president Bill Clinton.
- 16: De Koeridsche rebelleleismaan Abdullah Öcalan weurt door Turkije gearresteerd.
- 27: De Nigeriaanse presidentsverkezinge weure gewónne door Olusegun Obasanjo. Dit zien de ierste vrij verkezinge sins 1983.
- 27: Keuning Abdullah II weurt gekroend tot keuning van Jordanië, es opvolger vaan d'n op 7 februari gestorve keuning Hoessein.
[bewirk] Miert
- In Nederland, veural in Wes-Friesland, hiers de ganse maond Veteraonekrenkde.
- 12: Pole, Tsjechië en Hongarije trejje touw tot de NAVO.
- 22: D'n ierste vlöch um de wereld mèt 'ne lochballon weurt voltoejd.
- 24: De NAVO begint mèt 'n militair campagne tege Joegoslavië, vaanwege 't etnisch geweld in Kosovo.
- 24: In de Mont-Blanctunnel tösse Fraankriek en Italië weujt 'ne braand, boebij 39 lui sterve.
[bewirk] April
- 1: Nunavut, e gebeed in Canada boe de Eskimo's sterk in de mierderheid zien, weurt oonaofhenkelik vaan de Noordwesterritoria.
- 5: Libië lievert de twie verdachte vaan 'n vleegmesjienaonslag in 1988 oet aon 'nen Sjotsen tribbenaol op Nederlandse bojem bij Zeist.
- 13: In Wuppertal, Duitsland, sterve vief lui naotot de zweeftrein nao oonder stort.
[bewirk] Mei
- 17: Ehud Barak weurt premier vaan Israël.
- 28: De restauratie vaan Leonardo da Vinci's fresco 't Lèste Aovendmaal weurt voltoejd.
[bewirk] Juni
- 9: Joegoslavië en NAVO beïndege hunne kreeg. 't Joegoslavisch leger trèk ziech trök oet Kosovo. De volgenden daag weure de lochaonvalle gestop.
- 13: Parlemintsverkezinge in 't Belsj.
- 16: Thabo Mbeki weurt gekoze tot de nuie president vaan Zuid-Afrika.
[bewirk] Juli
- 12: Guy Verhofstad weurt de nuie premier vaan 't Belsj.
- 13: Patrick Dewael weurt de nuie premier vaan Vlaondere.
- 23: Mohammed VI weurt keuning vaan Marokko.
- 25: Lance Armstrong wint veur d'n ierste kier de Tour de France. Heer zal; dit nog zes kier herhaole.
[bewirk] Augustus
- 11: In 'ne stroek vaan Cornwall, Ingeland, tot in India vint 'ne totaole zonsverduustering plaots. In Nederland en 't Belsj raak de zon ouch veur oongeveer negeteg percint verduusterd.
- 13: Steffi Graf kundeg aon te stoppe mèt tennisse.
- 17: in Turkije vint 'n eerdbeving plaots mèt 'n krach vaan 7,4 op de sjaol vaan Richter, mèt 't epicentrum bij Izmit. Dao valle mier es 17.000 doeje.
[bewirk] September
- 14: De len Kiribati, Nauru en Tonga weure lid vaan de VN.
- 21: Bij 'n eerdbeving in Taiwan vaan 7,6 op de Sjaol vaan Richter valle 2415 doeje.
[bewirk] Oktober
- 5: Generaol Pervez Musharraf pleeg 'ne staotsgreep in Pakistan.
- 12: Roond dezen daag moot de zesmiljardsen eerdbewoener gebore zien. E keend oet Sarajevo krijg de symbolische ier dees titel te draoge.
- 20: Abdurrahman Wahid weurt tot president vaan Indonesië gekoze.
[bewirk] November
- 6: E referumdum in Australië heet es oetslaag tot me de monarchie wèlt behawe.
- 20: China lanceert zien ierste Shenzhou-rakèt.
[bewirk] December
- 2: 't Intern zelfbesteur vaan Noord-Ierland weurt herstèld.
- 4: Prins Filip van Belsj trojt mèt graovin Matilde d'Udekem d'Acoz.
- 10: De Nederlandse weitesjappers Martinus Veldman en Gerard 't Hooft kriege de Nobelpries veur natuurkunde veur hun werk in de kernfysica.
- 20: Macau weurt door Portugal aon China euvergedraoge.
- 31: Boris Jeltsin trejt aof es president vaan Rusland. Zienen opvolger a.i. weurt Vladimir Poetin.
- 31: 't Panamakanaal kump in hen vaan Panama, naotot 't sins d'n oonaofhenkelikheid vaan dit land in Amerikaanse hen gewees waor.
[bewirk] Gebaore
[bewirk] Gesjtorve
- 2 januari: Sebastian Haffner, Duutse publicis (91)
- 14 januari: Aldo van Eyck, Nederlandsen arsjitek (80)
- 7 februari: Hoessein van Jordanië, keuning (63)
- 8 februari: Iris Murdoch, sjriefster en filosofin (79)
- 22 februari: Philip Bloemendal, Nederlandse nuujslaezer (80)
- 1 miert: Enneus Heerma, Nederlandse politicus (54)
- 2 miert: Dusty Springfield, Britse zengeres (59)
- 4 miert: Karel van 't Reve, Nederlandse sjriever (77)
- 8 miert: Joe DiMaggio, Amerikaansen hónkballer (84)
- 12 miert: Yehudi Menuhin, Amerikaanse violis (82)
- 1 juni: Christopher Cockerell, Britsen inzjenieur (88)
- 8 juni: Piet Blom, Nederlandsen arsjitek (65)
- 23 juli: Hassan II van Marokko, keuning (70)
- 3 oktober: Heinz Konsalik, Duutse sjriever (78)
- 6 oktober: Amalia Rodrigues, Portugese fadozengeres (79)
- 19 oktober: Harry Bannink, Nederlandse componis (70)
- 26 oktober: Rex Gildo, Duutse sjlagerzenger (63)
- 6 november: Rob Hoeke, Nederlandse boogie-woogiepianis (56)
- 10 december: Lex Goudsmit, Nederlandsen acteur en zenger (86)
- 10 december: Franjo Tuđman, Kroatische sjtaatsman (77)
- 26 december: Kees Schilperpoort, Nederlandse radio-persuunlikheid (82)