Lance Armstrong
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Valkebergs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Lance Armstrong (Plano, Texas, 18 september 1971) ies 'ne Amerikaanse veurmalige fietsrenner. Hae haet in de jaore 1999 tot en mèt 2005 zeve kièr achterein de Runde van Frankriek gewonne, naodat hae ein paar jaor ièrder geneze waor van teelbalkanker. Armstrong ies de enige renner dae zoa dèks de Tour de France haet gewonne. Nao zien euverwinning in de Tour van 2005 ies hae gesjtop mèt fietsrenne.
Inhawd |
[bewirk] Carrière
Armstrong begoes zien sjportcarrière es triatleet. Al gauw bleek dat hae de meisten aanlèk houw veur 't fietse. Es amateurfietser wón hae in 1991 't Amerikaans kampioensjap en deeg hae in 1992 mèt aan de Olympische Sjpele in Barcelona. Nao diet evenement woort hae beroepsfietsrenner, bie de Motorola-ploog.
Es beroeps reej hae in 1993 veur 't ièrsj de Tour de France; hae wón 'n etappe, meh moos opgeve en koes de runde neet oetrieje. In datzelfde jaor woort hae waereldkampioen in Oslo. In 1995 fietsde hae de Runde van Frankriek obbenuujts, en diet kièr koes hae waal Paries bereike. Ouch in deze Tour wón hae 'n etappe, d'n daag naodat ziene plooggenoot Fabio Casartelli in de Runde waor gesjtorve nao 'ne val.
In oktober 1996 woort bie Armstrong teelbalkanker geconstateerd, mèt oetzièjinge nao zien longe en hersjene. Zien doktore zagte häöm dat hae 50 procent kans houw um te euverleve, meh diet percentaasj zou in werkelikheid nog e sjtök lièger zin gewaes. Armstrong óndergóng twiè operaties en chemotherapie. Armstrong koos veur 'n experimenteel, meh zjwoar chemotherapie, umdat mèt conventioneel chemotherapie zien longfuncties zoadanig achteroet zouwe goon dat hae zien fietsrencarrière neet zou kènne hervatte.
In 't vreugjaor van 1998 kaom Armstrong truuk in 't professioneel fietsrenne. In ièrsjte instantie waor hae neet hièl succesvol, meh in de Runde van Sjpanje van datzelfde jaor haolde hae de veerde plaats in 't eindklassement. Armstrong waor óndertösje in deens bie de Amerikaanse ploog van US Postal. Ziene ploogleijer Bruyneel zoog nao aanleijing van Armstrongs prestatie in de Vuelta waal get in häöm es runderenner, en zie gónge ziech riechte op de Runde van Frankriek.
In 1999 wón Armstrong veur 't ièrsj de Tour de France; hae behaolde ouch 4 etappe-euverwinninge dat jaor. In de jaore daonao, van 2000 tot 2005, wón hae d'n Tour ouch, meistal mèt 'n groate dominantie. Armstrong riechde zien gans jaor op de Runde van Frankriek, wat soms waal ins tot kritiek haet geleid, meh 'n succesvol concep bleek te zin. In de Tour haet Armstrong in totaal 22 etappes gewonne, woavan 11 individueel tiedritte. Zien ploog haet 3 kièr de plogetiedrit gewonne. Armstrong ies absoluut recordhouwer wat betref 't aantal Toureuverwinninge; Jacques Anquetil, Eddy Merckx, Bernard Hinault en Miguel Induráin kómme nao häöm mèt eder 5 gewonne Rundes.
In 2005 woort Discovery Channel de sjponsor van zien ploog. Op 24 juli 2005 behaolde Armstrong zien lètste euverwinning, mèt 't winne van ziene zevende Tour de France. Op 't moment dat hae euver de sjtreep góng op de Champs-Élysées kaom d'r 'n ing aan zien fietsrencarrière.
[bewirk] Dopingbesjuldiginge
Armstrong ies d'r in zien carrière dèkser van besjuldig dat hae doping zou numme. Hae ies èvvel noats positief getes veur e verbaoje mieddel, behalve eine kièr in 1999 veur corticoïde, meh diet bleek 'n ingrediënt van 'ne legale crème tege ónder andere zaalpien te zin.
Armstrong ies behandeld door de Italiaanse arts Michele Ferrari, dae in 2004 veroordeild woort vanwege illegaal versjpreijing van mediciene en ónsjportief gedraag. Ferrari woort ouch devan besjuldig fietsrennersj van doping veurzeen te höbbe, meh vanwege gebrek aan bewies ies hae daovan vriegesjproke. Armstrong zelf zaet dat hae Ferrari allein haet geconsulteerd euver zien dieet en euver huègdetraininge.
In augustus 2005, eineg maond naodat hae mèt fietsrenne gesjtop waor, woort hae obbenuujts besjöldeg van dopinggebroek, op bazis van monstesj oet 1999.
[bewirk] LiveStrong en de Lance Armstrong Foundation
Lance Armstrong haet de Lance Armstrong Foundation opgeriech, 'n organisatie die kankerpatiënte óndersjteunt en geld vriemaak veur ónderzeuk nao kanker. In 2004 óntworp Armstrong 't gael Livestrong-ermbendsje. In mei 2005 waore d'r miè es 50 miljoan ermbendsjes verkoch. In samewèrking mèt Nike zamelde me op dees maneer miè es 5 miljoan dollar in veur de Lance Armstrong Foundation.
[bewirk] Belangriekste euverwinninge
- Waereldkampioensjap, Oslo, 1993
- 22 etappes in de Runde van Frankriek (1993 (1x), 1995 (1x), 1999 (4x), 2000 (1x), 2001 (4x), 2002 (4x), 2003, 2004 (5x), 2005 (1x))
- Clásica San Sebastián, 1995
- Tour du Pont, 1995 en 1996
- Waalse piel, 1996
- Etappe in Paries-Nice, 1996
- Runde van Luxemburg, 1998
- 7x Runde van Frankriek, 1999-2005
- Grand Prix Eddy Merckx, 2000
- Grand Prix Eddy Merckx, 2000
- Runde van Zjwitserland, 2001
- Midi Libre, 2002
- Dauphiné Libéré, 2002 en 2003
[bewirk] Ploge
- 1992–1996: Motorola
- 1997: Cofidis
- 1998–2004: US Postal Service Pro Cycling Team
- 2005: Discovery Channel Pro Cycling Team
