ჯავახეთი
ვიკიპედიიდან
ჯავახეთი საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარეა, ისტორიული მესხეთის ნაწილი. მისი საზღვრებია: სამხრეთით - ნიალისყურის ქედი, აღმოსავლეთით - სამსრისა და გულთოვლის ქედები, ჩრდილოეთით - შარვაშეთის ქედი, დასავლეთით - მდინარე მტკვრის მარცხენა სანაპიროზე ვრცელდებოდა. ტერიტორიულად ჯავახეთი ორ ნაწილად იყოფოდა: ზემო ჯავახეთი - ფარავნიდან მტკვრამდე და ქვემო ჯავახეთი - მტკვრის ნაპირიდან სამცხემდე და ნიალის ველი.
V საუკუნეში ჯავახეთი წუნდის საერისთავოში შედიოდა. XII ს-დან იგი სამეფო დომენია, რომელსაც თორელები მართავდნენ, XV ს-დან -ათაბაგებს ემორჩილებოდნენ, ხოლო XV ს-დან - ოსმალეთის იმპერიას. თანამედროვე ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დაყოფით ჯავახეთი მოიცავს სამცხე-ჯავახეთის მხარის ახალქალაქისა და ნინოწმინდის რაიონების ტერიტორიას.