Sufraxio feminino

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

O movemento internacional polo sufraxio feminino, levado a cabo polas sufraxistas, foi un movemento reformista social, económico e político que promovía a extensión do sufraxio (isto é, o dereito a votar) ás mulleres, avogando polo «sufraxio igual» (abolición da diferenza de capacidade de votación por xénero) en lugar do «sufraxio universal» (abolición da discriminación debida principalmente á raza), xa que este último era considerado demasiado revolucionario.

Índice 1 Liña temporal 2 Lista comparativa de países con sufraixo feminino (por orde de aprobación) 3 Listaxe de países sen sufraxio feminino 4 Sufraxistas 5 Ligazóns externas 6 Véxase tamén

[editar] Liña temporal

O sufraxio feminino foi aprobado (e revogado) varias veces en distintos países do mundo. Nalgúns países como Estados Unidos ou Sudáfrica o sufraxio feminino autorizouse antes que o sufraxio universal; así, unha vez concedido este ós homes e mulleres brancos, aínda se lles seguía negando o dereito a votar a homes e mulleres doutras razas. No entanto, na maioría de países o sufraxio feminino foi o que levou ao universal.

En 1776 en Nova Jersey autorizouse accidentalmente o primer sufraxio feminino (empregouse accidentalmente a palabra «persoas» no canto de «homes»), aínda que se aboliu en 1807.

En 1838 aprobouse o sufraxio feminino (coa mesmas características propias que o masculino) nas illas Pitcairn.

En 1853 aprobouse o sufraxio feminino na provincia de Vélez (no actual departamento colombiano de Santander). Foi o primeiro caso nun país independente; non obstante foi revocado no ano 1857 e restablecido o 25 de agosto de 1954 pero, como o país vivía a ditadura de Gustavo Rojas Pinilla, só poido poñerse en práctica a partires de 1957.

Na segunda metade do século XIX, varios países e estados recoñeceron un tipo de sufraxio feminino restrinxido comezando por Australia do Sur en 1861.

En 1869, o Territorio de Wyoming convertiuse no primeiro estado dos EE.UU. onde se instaurou o «sufraxio igual» (sen diferenzas de xénero) aínda que non era sufraxio universal, xa que non podían votar os homes e mulleres de pel negra.

En 1893 aprobouse en Nova Celandia o primeiro sufraxio feminino sen restrinxir, grazas ao movemiento liderado por Kate Sheppard. De tódolos xeitos, ás mulleres só se lles permitía votar sen poder presentarse ás eleccións. Só poideron presentarse a partires de 1919 a ser elixidas para un cargo político.

O primeiro país en ofrecer o sufraxio universal (e tamén permitir ás mulleres presentarse ás eleccións para o parlamento) foi Australia do Sur en 1902 (segundo outros en 1894) e Tasmania en 1903.

[editar] Lista comparativa de países con sufraixo feminino (por orde de aprobación)

Países	Dereito masculino ao voto en eleccións nacionais	Voto das mulleres en igualdade cos homes
Nova Celandia	1879	1893
Australia	1901	1902
Finlandia	1906	1906
Noruega	1898	1913
Dinamarca	1920	1915 (dende 1908 podían votar as mulleres de máis de 25 anos e que pagasen impostos)
Uruguai	1830	1917 (votan por primeira vez o 3 de xullo de 1927)
Irlanda	?	1918
Polonia	?	1918
Xeorxia	?	1918
Rusia	1918	1918
Islandia	?	1919
Luxemburgo	?	1919
Alemania	1867	1919
Suecia	1909	1919
Países Baixos	1917	1919
Austria	?	1920
Hungría	?	1920
Checoslovaquia	1920	1920
Reino Unido	1918	1928 (dende 1918 podían votar as mulleres maiores de 30 anos)
Ecuador	?	1929
España	1869	1931
Cuba	?	1934
Turquía	1924	1934
Filipinas	1936	1937 (gañado en 1935 cun referendo, 95% a favor)
O Salvador (limitado)	?	1939
Canadá	1920	1940 (en Quebéc. De 1916 a 1922 no resto do país)
República Dominicana	?	1942
Xamaica	?	1944
Francia	1848	1944
Guatemala (limitado)	?	1945
Panamá	?	1945
Italia	1919	1945
Trindade e Tobago	?	1946
Albania	?	1946
Xapón	1925	1946
Bulgaria	?	1947
Iugoslavia	?	1947
Arxentina	1912	1947
Venezuela	1946	1947
Surinam	?	1948
Romanía	?	1948
Bélxica	1919	1948 (dende 1920 as mulleres podían votar nas eleccións comunais)
Chile	1935	1949 (dende 1935 as mulleres podían votar en eleccións municipais)
Costa Rica	?	1949
Barbados	?	1950
Haití	?	1950
Antiga e Barbuda	?	1951
Dominica	?	1951
Granada	?	1951
San Vicente e as Granadinas	?	1951
Santa Lucía	?	1951
Bolivia	?	1952
Grecia	?	1952
Saint Kitts e Nevis	?	1952
India	1950	1950
Güiana	?	1953
México	1909	17 de outubro de 1953 (dende 1947 en eleccións municipais)
Paquistán	?	1954
Siria	?	1954
Honduras	?	1955
Nicaragua	?	1955
Perú	?	1955
Costa do Marfil	?	1955
Vietnam	?	1955
Exipto	?	1955
Túnez	?	1956
Colombia		1957 (dende 1853, na provincia de Vélez -Santander-, podían votar. En 1857 perderon o dereito ao voto ao formarse o Estado de Santander. Recuperándoo de novo o 25 de agosto de 1954 e poñéndoo en práctica dende 1957).
Paraguai	?	1961
Brasil	1889	1961
Bahamas	?	1962
Mónaco	?	1962
Irán	?	1963
Kenia	?	1963
Belice	?	1964
EE.UU.	1870	1965 (dende 1920 podían votar só as mulleres de pel branca)
Suiza	1848	1971
Portugal	?	1971 (dende 1931 podían votar as mulleres coa escola secundaria completa)
Liechtenstein	?	1984
África Central	?	1986
Xibutí	?	1986
Samoa	?	1990
Sudáfrica	1994	1994 (dende 1930 podían votar só as mulleres de pel branca)
Afganistán	?	2003
Kuwait	?	2005

[editar] Listaxe de países sen sufraxio feminino

Na actualidade, algúns países non recoñecen o sufraxio ás mulleres. E se o recoñecen (como no Líbano), o fan dun xeito diferente ós homes. A seguinte listaxe non inclúe os países que non permiten o sufraxio nin a homes nin a mulleres:

• Arabia Saudí
• Bután: un só voto por cada familia, e só en eleccións a nivel local.
• Brunei Darussalam
• Líbano: as mulleres requiten unha proba educativa, os homes non. O voto é obrigatorio para os homes e opcional para as mulleres.
• Omán: limitado a 175.000 persoas (a maioría homes) elixidas polo goberno..

[editar] Sufraxistas

Os e as sufraxistas foron a míudo membros de diferentes asociacións co mesmo obxectivo, aínda que usando diferentes tácticas; por exemplo, as sufraxistas británicas caracterizábanse por un tipo de defensa máis combativa. Noutros países o sufraxio feminino logrouse dende as institucións do estado mediante leis que foron impulsadas directamente por mulleres na política como o caso de España con Clara Campoamor ou Arxentina con Eva Perón.

Os primeiros obexectivos do movemento feminista seguiron sendo os mesmos: a incorporación da muller ao traballo durante aI Guerra Mundial, dereito de voto, a mellora da educación, a capacitación profesional, a apertura de novos hourizontes laborais, a equiparación de sexos na familia como medio de evitar a subordinación da muller e a dobre moral sexual. A grande novidade viu da ampla movilización colectiva que soubo dirixir o movemento sufraxista en determinados países.

[editar] Ligazóns externas

• Sufraxio Universal, Fraude da Esquerda. Artigo de Inés Maldonado en Debate 21
• Sufraxio feminino na Alemaña - 19 de xaneiro 1919 - primeiro sufraxio feminino na Alemaña.

[editar] Véxase tamén

• Democracia
• Electorado
• Sufraxio
• Sufraxio universal