Narmer

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Narmer ou Menes foi o primeiro faraón do Antigo Exipto e fundador da Dinastía I c. 3050 adC.

Denominado Meni na Lista Real de Abidos e o Canon de Turín, Men ou Min por Herodoto e Menes de Tis por Manetón nos seus epítomes, escritos por Xulio Africano, Eusebio de Cesarea e o monxe Sincelo.

Menes reinou 62 anos segundo Xulio Africano, ou 60 anos segundo Herodoto e Sincelo. Aínda que a versión armenia de Eusebio de Cesarea asígnalle 30 anos.

Menes era rei do Alto Exipto, posible sucesor de Hr skr, Horus Escorpión. Conquistou o Baixo Exipto (delta do Nilo) e instaurou a súa capital en Ineb Hedy "Muralla branca", a futura Menfis. Avanzou co seu exército máis aló das fronteiras do seu reino (Eusebio de Cesarea). Pereceu arroiado por un hipopótamo (Xulio Africano).

O triunfo da primeira unificación do Antigo Exipto quedou rexistrado alegoricamente na denominada Paleta de Narmer (Gardiner).

Índice 1 Biografía 2 Construcións da súa época 3 Datos arqueolóxicos 4 Sucesores de Narmer

[editar] Biografía

Narmer era orixinario de Tinis, a capital do Alto Exipto, e estaba casado con Neithotep, orixinaria de Naqada, o que parece indicar que este matrimonio selou a alianza entre ambas as cidades.

Foi o primeiro gran faraón e unificou os territorios exipcios, baixo o seu mando, segundo reflicten os relevos da súa Paleta e recoñeceron os seus sucesores. A fundación de Menfis, por centos de quilómetros ao norte de Tinis, foi unha demostración de poder sobre o Baixo Exipto, ao que, segundo se desprénde da Paleta, vía como pobo conquistado. Menfis tiña unha situación ideal para controlar todo o delta así como as importantes rutas comerciais ao Sinaí e Canaán.

Ao escritor grego Herodoto —a quen se considera fundador da historia como disciplina científica—, os sacerdotes exipcios contáronlle que para construír a cidade, Menes ordenou desviar a canle do Nilo, e levantar un dique de contención:

Os sacerdotes explican de Menes, o primeiro rei dos exipcios, que protexera a Menfis mediante un dique. Por aquel entón, o río discorría ao longo de grandes dunas cara a Libia. Menes logrou a desviación do caudaloso río cara á o sur, a uns 100 estadios augas arriba de Menfis, grazas aos diques; sacou ao río da vella canle e conseguiu que a corrente fluíse por unha canle, entre as dunas. Aínda hoxe os persas observan recelosos esta desviación e nova canle do río, e vixíana durante todo o ano. Saben que se o río conseguise romper o dique, Menfis correría un gran perigo de asolagarse. Cando Menes, o primeiro rei, houbo desecado a vella canle, fundou inmediatamente nesa chaira esta cidade, que hoxe se chama Menfis. A cidade atópase na parte estreita de Exipto. Ao redor da cidade, precisamente ao norte e oeste, xa que ao leste corre o Nilo, o primeiro faraón fixo cavar un lago para que se alimentase do río. —Herodoto

O nome de Narmer aparece en fragmentos de cerámica na rexión do delta, e ata en Palestina, sendo proba evidente do comercio entre estas zonas. A riqueza agrícola do Delta, en minerais do Alto Exipto e a confluencia de diversas rutas comerciais axudaron a levantar un gran imperio.

A tradición de dividir a historia exipcia en trinta dinastías iníciase con Manetón, historiador exipcio do Século III adC, que durante o reinado de Ptolomeo II compuxo en grego a Aegyptiaka, obra desgraciadamente perdida pero transmitida e comentada parcialmente por Flavio Josefo, Xulio Africano, Eusebio de Cesarea e o monxe Sincelo.

[editar] Construcións da súa época

Ademais de ordenar construír un dique, para desecar as zonas pantanosas de Menfis e desviar a canle de Nilo cara a un lago, e da construción da cidade, erixiu un grandioso templo a Vulcano "Ptah" (Herodoto).

Atribúese a Narmer a tomba B17-18, na necrópole de Umm o-Qaab, en Abidos, escavada por Flinders Petrie, situada á beira da tomba de Aha. Tamén é posible que fose enterrado en Saqqara, ou na necrópole de Tarjan, aínda que podería tratarse de cenotafios (tumbas simbólicas).

[editar] Datos arqueolóxicos

Atopouse o nome de Narmer inscrito en xeroglíficos en:

• A maza cerimonial de Narmer, en Nejen (Hieracómpolis).
• A chamada Paleta de Narmer, do templo de Horus en Nejen.
• A estatua do mandril, custodiada no Altes Museum de Berlín.
• Serej de Narmer nun fragmento de cerámica dunha vasixa de viño, en Tell Ibrahim Auad.
• Selos cilíndricos, en Naqada, delta oriental do Nilo e no sur de Palestina.

Tamén o seu nome se atopou en moitos lugares do Alto e Baixo Exipto:

no val de Nilo, no Delta, nos desertos occidentais e orientais,

e no sur de Palestina (Rafiah, En Besor, Arade, Tell Erani).

[editar] Sucesores de Narmer

Varios eruditos consideraban que Narmer era o último rei do Período Protodinástico de Exipto, diferente do faraón Menes, e outros o asociaban con Aha, pero despois do descubrimento de Dreyer (1985-95) de varias marcas de selos atopadas nas tombas de Dean e Qaa en Umm o-Qaab, Abidos, pódese determinar con seguridade que é exacta a sucesión dinástica: Narmer, Aha, Dyer, Dyet, Merneith, Dean, Adjib, Semerhet, Qaa.

Predecesor: Horus Escorpión

Faraón Primeira Dinastía

Sucesor: Aha