Swarte Heap
Ut Wikipedy
De Swarte Heap wie in hierlingeleger fan mear as fiiftûzen man dy't begjin 16e ieu by ferskate Hearen yn tsjinst wienen, guons dêrfan besochten harren bewâld oer Fryslân te fêstigjen.
[bewurkje seksje] Saksen
Hja wienen troch de Saksen nei Fryslân helle, dy't it leger brûke woenen om rêst te bringen yn Fryslân. Ek waarden sy ynset by it belis fan Grins yn 1514.
De Swarte Heap hie om 1500 hinne al in soad skea dien yn Fryslân, mar it waard noch slimmer yn 1514 doe't Karel fan Gelre yn it suden fan Fryslân ynfloed begûn te krijen. Joaris mei it Burd stjoerde de 5.000 man fan de Swarte Heap nei it gebiet, dy't ûnder oaren de stêden Boalsert, Koudum en Warkum plonderen.
Joaris besocht syn Fryslân oan de Boergonjers oer te dwaan, en de Swarte Heap kaam sa ynienen ûnder befel fan Keizer Maksimiliaan.
[bewurkje seksje] Boergonje
Om't Harns, Frjentsjer en Ljouwert it yn de rin fan 1514 net iens wienen mei de betingsten fan de oerdracht fan Fryslân oan Maksimiliaan, stjoerde Floaris fan Yselstein de Swarte Heap om Berltsum yn te nimmen, mar betelle de hierlingen mei sin net, dat dy hieltiid in slimmere bedriging foar de stêden dêromhinne waarden. De trije stêden waarden oanfallen, en ek in grut tal doarpen, wêrûnder Kimswert, wêrby de pleats fan Pier Gerlofs Donia oerfallen waard. De stêden joegen ta, en yn 1515 waard Fryslân oerdroegen oan de Boergonjers, en waard de Swarte Heap betelle.
[bewurkje seksje] Gelre
Yn 1517 waard de Swarte Heap lykwols troch Karel fan Gelre yn tsjinst naam, en werom stjoerd nei Fryslân. Diskear focht de Swarte Heap foar Gelre en tsjin Saksen en Boergonjers. De Friezen en de hierlingen namen nei in belis begjin juny 1517 Dokkum yn, en gongen doe nei De Kúnder. Fan dêr gongen beide groepen mei skip nei Medemblik, dat ynnaam en delbaarnd waard. Grutte Pier en syn troepen lieten it dêrby, mar de Swarte Heap gong fierder Hollân yn. Plonderjend gong it nei Alkmar en fan dêr fierder nei it suden. Perslot waarden hja troch Hindrik fan Nassau ferdreaun.
