لوئیس بونوئل
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
لوئیس بونوئل، (به اسپانیایی: Luis Buñuel) (۱۹۰۰-۱۹۸۳) کارگردان و فیلم‌ساز اسپانیایی است.
| زمینه فعالیت | کارگردان |
| تولد | ۲۲ فوریه ۱۹۰۰ اسپانیا، ایالت آراگون، کالاندا |
| مرگ | ۲۹ ژوئیه-۱۹۸۳ مکزیک، مکزیکوسیتی |
فهرست مندرجات |
[ویرایش] زندگی‌نامه
هر چند بونوئل به اعتبار محل تولدش فیلم‌ساز اسپانیایی نامیده می‌شود اما نخستین فیلم‌اش، سگ اندلسی، را به همراه سالوادور دالی در فرانسه ساخت و بیشترین فیلم‌های‌اش را نیز در مکزیک و فرانسه ساخته است. او در خلال جنگ دوم جهانی و پس از آن ملیت آمریکایی را برگزید. آخرین فیلم‌های‌اش نیز در فرانسه ساخته شده است.
او در جوانی با دالی و فدریکو گارسیا لورکا دوست بود و در میان سالی به عنوان روزنامه‌نگاری چپ‌گرا با جمهوری‌خواهان اسپانیا برعلیه فرانکو فعالیت می‌کرد.
هر چند نخستین فیلم خود را در قبل از سی سالگی ساخت اما بزرگ‌ترین و مشهورترین فیلم‌های‌اش را از شصت سالگی به بعد کارگردانی کرد. وقتی بونوئل در جوانی به فرانسه رفت سوررآلیست‌ها تأثیر فراوانی بر او گذاشتند. در اکثر فیلم‌های او مرز بین واقعیت و رویا آنچنان مخدوش است که نمی‌توان به روشنی نماهایی وافعی و رویایی را از هم جدا کرد. او را برخی از منتقدین پدر سینمای فراواقع‌گرا خوانده‌اند.
[ویرایش] فیلم‌شناسی
- - سگ اندلسی،به همراه سالوادور دالی، فرانسه ۱۹۲۹
- - عصر طلایی، فرانسه ۱۹۳۰
- - سرزمین بی‌نان، یا هوردها- زمین بی‌نان، اسپانیا ۱۹۳۳
- - کازینوی بزرگ، مکزیک ۱۹۴۶
- - جمجمهٔ بزرگ، مکزیک ۱۹۴۹
- - فراموش‌شدگان، مکزیک ۱۹۵۰
- - سوزانای هرزه، مکزیک ۱۹۵۰
- - دختر انگانیو، (به نام دختر فریب هم در فارسی خوانده می‌شود.) مکزیک ۱۹۵۰
- - زنی بدون عشق، مکزیک ۱۹۵۱
- - صعود به آسمان، مکزیک ۱۹۵۱
- - قوی پنجه، مکزیک ۱۹۵۲
- - رابینسون کروزوئه، مکزیک/آمریکا ۱۹۵۲
- - او، مکزیک ۱۹۵۲
- - بلندی‌های بادگیر، مکزیک ۱۹۵۳
- - وهم با تراموا سفر می‌کند، مکزیک ۱۹۵۴
- - رودخانه‌ی مرگ، مکزیک ۱۹۵۴
- - زندگی جنایت‌بار آرچیبالدوکروز، مکزیک ۱۹۵۵
- - نام‌اش سپیده دم است، فرانسه/ایتالیا ۱۹۵۵
- - مرگ در این باغ، فرانسه/مکزیک ۱۹۵۶
- - نازارین، (به نام ناصری هم در فارسی خوانده می‌شود.)، مکزیک ۱۹۵۸
- - تب درال پائو بالا می‌گیرد، فرانسه/مکزیک ۱۹۵۹
- - دختر جوان، مکزیک/آمریکا ۱۹۶۰
- - ویریدیانا اسپانیا ۱۹۶۱ (برنده نخل طلا در جشنواره کن)
- - ملک‌الموت، مکزیک/اسپانیا ۱۹۶۲
- - خاطرات یک مستخدمه، فرانسه ۱۹۶۳
- - شمعون صحرا، مکزیک ۱۹۶۵
- - زیبای روز فرانسه ۱۹۶۶
- - راه شیری، فرانسه/ایتالیا ۱۹۶۹
- - تریستانا، اسپانیا/فرانسه/ایتالیا ۱۹۷۰
- - جذابیت پنهان بورژوازی، فرانسه ۱۹۷۲
- - شبح آزادی، فرانسه ۱۹۷۴
- - موضوع مبهم هوس، (به نام میل مبهم هوس هم در فارسی خوانده می‌شود.)، فرانسه ۱۹۷۷
[ویرایش] جوایز
- ۱۹۵۱- برنده بهترین کارگردان جشنواره کن برای فراموش‌شدگان
-
- نامزد جایزه بزرگ جشنواره کن برای فراموش‌شدگان
- ۱۹۵۲- نامزد جایزه بزرگ جشنوراه کن برای قوی پنجه
- ۱۹۵۳- نامزد جایزه بزرک جشنواره کن برای او
- ۱۹۵۹- نامزد نخل طلای جشنواره کن برای نازارین
-
- برنده جایزه بین‌الملل جشنواره کن برای ملک‌الموت
- ۱۹۶۰- نامزد نخل طلای جشنوراه کن برای دختر جوان
- ۱۹۶۱- برنده نخل طلای جشنواره کن برای ویردینیا
- ۱۹۶۲- نامزد نخل طلا جشنواره کن برای ملک‌الموت
[ویرایش] کتاب‌شناسی در زبان فارسی
- - ویریدیانا، ترجمهٔ هوشنگ طاهری، تهران:مدرسه عالی تلویزیون و سینما ۱۳۵۰
- - با آخرین نفس‌های‌ام، ترجمهٔ علی امینی نجفی هوش و ابتکار
- - بونوئل، لوئیس. شمعون صحرا(پیوست آخر کتاب)، ترجمهٔ پیام یزدانجو. تهران:انتشارات علو و زندگی ۱۳۷۷
- - ویریدیانا، ترجمهٔ پیام یزادجو، تهران: نشر دیگر ۱۳۷۸ ۹۶۴-۹۲۱۰۶-۳-۶ ISBN
- - فراموش شدگان، ترجمهٔ حسینعلی طباطبایی تهران:انتشارات دید ۱۳۷۹ ۹-۳-۹۲۲۱۲-۹۶۴ ISBN
[ویرایش] جستارهای وابسته
[ویرایش] پیوند به بیرون
- بزرگداشت لوييس بونوئل به مناسبت بيستمين سالمرگ بازبینی شده در ۱۳ آبان ۱۳۸۵
- حسین آریانی، بررسى ديدگاه بونوئل درباره بورژوازى پایگاه رسمی سوره مهر، بازبینی شده در ۱۴ آبان ۱۳۸۵
- بونوئل کيست؟، وب‌گاه تبیان، بازبینی شده در ۱۴ آبان ۱۳۸۵
[ویرایش] منابع
- بونوئل، لوئیس. شمعون صحرا(پیوست آخر کتاب)، ترجمهٔ پیام یزدانجو. تهران:انتشارات علو و زندگی ۱۳۷۷
