روز والنتاین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

روز والنتاین (به انگلیسی: Valentine's Day) (روز عشاق و یا روز عشق ورزی) عیدی در روز ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن‌ماه) است که در بعضی فرهنگ‌ها روز ابراز عشق است.

این ابراز عشق معمولاً با فرستادن کارت والنتاین یا خرید هدایایی مانند گل سرخ انجام می‌شود. سابقهٔ تاریخی روز والنتاین به جشنی که به افتخار قدیس والنتاین در کلیساهای کاتولیک برگزار می‌شد، باز می‌گردد.

[ویرایش] پیشینهٔ‌ تاریخی

تاریخچه کامل و دقیق ولنتاین در دست نیست و آنچه از پیشینه این روز می‌دانیم با افسانه درآمیخته‌است. امروزه کلیسای کاتولیک به این نتیجه رسیده‌است که حداقل سه قدیس به نام والنتاین وجود داشته‌اند که همگی به شهادت رسیده‌اند، به همین دلیل چندین افسانه سعی در بازگوئی تاریخچه این آئین دارند.

[ویرایش] روایت هاي مشهور

در سده سوم میلادی که مطابق می‌شود با اوایل شاهنشاهی ساسانی در ایران، در روم باستان فرمانروایی بوده‌است بنام کلاودیوس دوم (Claudius II). کلودیوس عقاید عجیبی داشته است از جمله اینکه مردان مجرد نسبت به آنانی که همسر و فرزند دارند سربازان جنگجوتر و بهتری هستند. از این رو ازدواج را برای سربازان امپراتوری روم قدغن می‌کند. کلاودیوس به قدری بی‌رحم وفرمانش به اندازه‌ای قاطع بود که هیچ کس جرات کمک به ازدواج سربازان را نداشت. (شایان ذکر است که در آن هنگام هنوز امپراتوری روم،به آیین مسیحیت نگرویده بود و این امر تقریباً 40 سال پس از دوران کلاودیوس دوم یعنی در دوران کنستانتین اول،موسوم به کنستانتین کبیر صورت گرفت). اما کشیشی به نام ووَلِنتَین (والنتیوس)، مخفیانه عقد سربازان رومی را با دختران محبوبشان جاری می‌کرد. هنگامی که کلاودیوس این امر را دریافت، وَلِنتَین را دستگیر و زندانی کرد. کلاودیوس به منظور منصرف ساختن وَلِنتَین از باور خویش، به زندان و به استقبال وی شتافت و او را مورد محبت فراوان قرار داد.این در حالی بود که وَلِنتَین نیز به گونه ای متقابل کوشید تا کلاودیوس را به آیین مسیحیت فراخواند؛ امری که موجبات خشم امپراتور روم را فراهم ساخت و حکم به اعدام وی داد.هنگامی که وَلِنتَین در زندان به سر می برد،یکی از زندانبانان دختری نابینا داشت که به زندان می آمد به تفصیل با وَلِنتَین سخن می گفت و درست پیش از آن که وَلِنتَین به اعدام محکوم گردد،برای آن دختر نابینا کارتی فرستاد که بر روی آن نگاشته بود: "«از طرف وَلِنتَین تو!» (From Your Valentine)" امضاء کرده است، اصطلاحی که تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته و به وفور بر روی کارتهای وَلِنتَین مشاهده می‌‌شود.

افسانه دیگر حاکی از آن است که هنگامی که وَلِنتَین را به زندان افکندند، مردم برای وی یادداشت هایی کوچک که در لفافه پیچانده بودند و در شکافهای دیواره سلول وی جاسازی می کردند می فرستادند و او آنها را یافت و در حق آنان نیایش کرد. به دیگر سخن، بنیاد تاریخی کارت وَلِنتَین همین امر است. کشیش وَلِنتَین در 14 فوریه 270میلادی (در برخی روایات 269 و مطابق با برخی روایات دیگر 273 بعد از میلاد) اعدام شد. بنابراین او را به عنوان فدایی و شهید راه عشق می‌دانند و از آن زمان وَلِنتَین تبدیل به نمادی برای عشق شده است و بدین روست که در کشورهای جهان، به ویژه کشورهای اروپایی و امریکای شمالی، مراسم روز وَلِنتَین همه ساله در 14 فوریه برگذار می گردد.

[ویرایش] شهرهای منتسب به والنتاین قدیس

بر اساس باورهای کنونی، بقایای والنتاین قدیس که در قرن ۱۹ میلادی در قبرستانی باستانی در ایتالیا کشف شد هم‌اکنون در سه شهر رم، دوبلین و گلاسگو نگهداری می‌شود. بخشی از این بقایا پس از انتقال به یک تابوت طلایی توسط پاپ گرِگوری شانزدهم به کلیسای کاتولیک وایت فرایر در دوبلین پایتخت جمهوری ایرلند اهدا شد. بخش دیگری از این بقایا که گفته می‌شود شامل استخوانهای والنتاین قدیس هم هست توسط یک خانواده متمول فرانسوی در قرن ۱۹ به کلیسای فرانسیس مقدس در شهر گلاسگو در اسکاتلند منتقل شد ^[۱]. خارج از حلقه‌های مذهبی از مردم عادی کمتر کسی از وجوداین بقایا در شهر اطلاع داشت تا اینکه در سال ۱۹۹۹ تصمیم به انتقال این بقایا به کلیسای دیگری به نام The Blessed John Duns Scotus گرفته شد. این اقدام توجه گستردهٔ رسانه‌ها و به طبع آن عموم مردم را به دنبال داشت به‌طوری که شهر گلاسگو به خاطر میزبانی والنتاین قدیس شهر عشاق لقب گرفت و از سال ۲۰۰۲ این شهر در روز والنتاین میزبان فستیوالی به نام فستیوال عشق می‌باشد.

[ویرایش] رسوم والنتاین

در کشورهای اروپایی و امریکائی دادن شکلات به عنوان هدیه روز والنتاین از شهرت خاصی برخوردار است. تزئین شکلات و پختن انواع ان نیز از اداب این روز به شمار می‌رود. از نظر علمی هم ثابت شده‌است که خوردن شکلات دات یا همان سیاه میزان عشق را در انسان بالا می‌برد البته نه مصرف بی رویه ان.

[ویرایش] در ديگر فرهنگ ها

برخی بر آنند که وَلِنتَین فراتر از سنتی غربی است که پیش از این در بسیاری کشورهای جهان موجود بوده است. در کشور چین، روزی مشابه وَلِنتَین موجود است که تحت عنوان "شبِ هفتها" نامیده می شود. برابر با افسانه ای چینی، پسر گاوچران و دختر بافنده،در هفتمین روز هفتمین ماه از تقویم قمری در آسمان با یکدیگر ملاقات کردند. آخرین ((شبِ هفتها)) در 30 اوت 2006 بود.روایتی دیگر از این روز با اندکی تفاوت نسبت به چین، در ژاپن نیز موجود است که از آن به عنوان "تاناباتا" یاد می گردد و برابر با هفتم ژوئیه تقویم خورشیدیست. در کشور مصر، روز عشق دیگری موجود است که برابر با چهارم نوامبر هر سال است. در کره جنوبی، در 11 دسامبر هرسال،روزی تحت عنوان "روز پِپِرو" موجود است که در آن زوج های جوان هدایایی را به یکدیگر تقدیم می کنند.

[ویرایش] در فرهنگ ایرانی

نوشتار اصلی را بخوانید: سپندارمذگان

در ایران باستان، نه چون رومیان از سه قرن پس از میلاد، بلکه از چند هزاره پیش از میلاد، جشن‌هایی برای ابراز مهر و وفاداری و عشق بوده‌است. این جشن‌ها که خوشبختانه هنوز زنده هستند و بین ایرانیان شناخته شده‌اند سیزده بدر، مهرگان و اسفندگان یا سپندارمذگان هستند. در گاهشماری ایرانی تاریخ این جشن‌ها بدین ترتیب است: سیزده بدر = تیر روز از فروردین ماه (۱۳ فروردین) مهرگان = مهر روز از مهر ماه (۱۶ مهر) اسفندگان = سپندارمذ روز از اسفندماه (۵ اسفند) در واقع سه جشن هزاره‌ای به جای یک جشن چند سده‌ای با پیدایش نا مشخص و افسانه‌ای. که اسفندگان یا سپندارمذگان دقیقا چند روز پس از روز والنتاین رومی است. سپندارمذگان جشن گرامیداشت زمین و زن و روز مهرورزی به مظاهر مهر و فروتنی است. در این روز مردان به زنان خود، با محبت هدیه می‌دادند و زنان و دختران را از کارهای روزمره معاف کرده بر تخت شاهی می‌نشاندند و از آنها اطاعت می‌کردند.

اخیرا گروهی از دوستداران فرهنگ ایرانی پیشنهاد کرده‌اند که به منظور حفظ فرهنگ ایرانی سپندارمذگان بجای والنتاین به عنوان روز عشق گرامی داشته شود^[1] ^[2] [3].

[ویرایش] در عربستان سعودی

در عربستان سعودی فروش محصولات مربوط به روز والنتاین مانند گل رز در روزهای نزدیک به این روز، ممنوع می‌باشد و پلیس مذهبی این کشور از مغازه داران می‌خواهد تا چنین چیزهایی را به فروش نرسانند.^[۲]