تاریخ قوم اسرائیل
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
قوم بنیاسرائیل(که خود به ۱۲ قوم تقسیم میشود) بازماندگان قبایلی هستند که ابتدا در حدود ۴۰۰۰ سال پیش در جنوب بینالنهرین ساکن بودهاند، بعد به سرزمین کنعانیان(فنیقیهایها)[۱] و سپس به مصر مهاجرت کردهاند. در مصر مورد ظلم و ستم قرار گرفتهاند و با ظهور موسی در حدود ۳۳۵۰ سال پیش، به دین موسی گرویدند و طی مهاجرتی معروف توسط وی دوباره به سرزمین کنعان انتقال داده شدند.[۲] این قوم در حدود ۳۰۰۰ سال پیش اولین دولت خود را در همان سرزمین بنیان نهادند.[۳] بعدها در اثر هجوم بیگانگان و جنگهای داخلی ۱۱ قوم دیگر از بین میروند و یا به عنوان برده در قوم یهودا ادغام میشوند. افرادی را که امروزه به بنیاسرائیل منسوب میکنند، در واقع بازماندگان قوم یهودا هستند.[۴]
فهرست مندرجات |
[ویرایش] خاستگاه
اجداد قوم بنیاسرائیل در ابتدا از شاخههای آرامیزبان قوم سامی بودند و یک واحد مستقل قومی یا زبانی به شمار نمیرفتند،[۵] در آغاز «عبرانی» نامیده میشدند و سپس «بنیاسرائیل» و بعد از تبعید گروهی از بزرگانشان در بابل(۵۹۸-۵۳۹ قم) به «یهودی» شهرت یافتند، زیرا تبعیدیان از قبیله «یهودا»(یکی از ۱۲ قبیله تشکیل دهنده بنیاسرائیل) بودند.[۶][۷][۸]
[ویرایش] شجره قوم بنیاسرائیل
-
-
-
-
- یعقوب > بنیاسرائیل(اسباط دوازدهگانه اسرائیل) شامل:
-
-
-
- قوم یهود به یهودا، چهارمین پسر یعقوب، منتسب است و تنها بازمانده اقوام بنیاسرائیل میباشد.
[ویرایش] تاریخچه نام بنیاسرائیل
قدیمیترین سند تاریخیای که در آن نام «اسرائیل» برده شده است مربوط به دوران حکومت یکی از فرعونهای مصر به نام «مرنپتح»(۱۲۲۴-۱۲۱۴ قم) میباشد که روایت کننده لشکرکشی وی به سرزمین کنعان میباشد.
متن کتیبه مصری که در سال ۱۸۹۶ میلادی بهدست آمده و در موزه قاهره نگهداری میشود، چنین میباشد:
«شاهان مغلوب شدند و گفتند سلام...، تحنو ویران شد، سرزمین هتیها آرام گرفت، کنعان به یغما رفت، و شر بر سر آن فرو ریخت...، اسرائیل غمگین شد...، فلسطین بیوهزنی برای مصر شد، همه سرزمینها متحد شدند و آرامش بر همه حکمفرما شد، هر که آشوبگر بود در بند مرنپتح شاه درآمد.»[۲۳]
[ویرایش] طبق روایت تورات
اولین اشاره به کلمهٔ اسرائیل در تورات به شرح زیر است: «از این پس نام تو دیگر یعقوب نخواهد بود بلکه اسرائیل(خواهد بود) زیرا نزد خدا و مردم مقاوم بوده و پیروز شدهای».[۲۴]
یعقوب پس از کشتی گرفتن با هماوردی اسرار آمیز (که بعداً میفهمد خدا بوده است[۲۵]) به اسرائیل تغییر نام میدهد و قوم تشکیل شده از فرزندان یعقوب از آن پس «فرزندان اسرائیل» نامیده شدند.
[ویرایش] طبق روایت قرآن و متون اسلامی
در قرآن، «بنیاسرائیل» به قوم پیامبرانی چون موسی اطلاق میشود و از سرگذشتشان نیز داستانهایی نقل شده است.
قابل ذکر است در قرآن از واژه «یهود» نیز، با معنا و مفهومی متفاوت از «بنیاسرائیل» استفاده شده است.[۲۶] این تفاوت در دو واژه فوق را، در متون اسلامی نیز میتوان مشاهده کرد.[۲۷][۲۸]
[ویرایش] دولتهای بنیاسرائیل
[ویرایش] سلطنت شائول(طالوت) از قبیله بنیامین
برای مشاهده مقاله اصلی، رجوع شود به: سلطنت شائول
شائول که از قبیله بنیامین بود، پس از پایان سلطه مصر در سال ۱۱۵۰ قم، اولین دولت عبری را در سرزمین کنعان در حوالی سال ۱۰۲۹ قم پایهریزی کرد. وی به مدت ۲۴ سال(تا سال ۱۰۰۴ قم) بر تمامی ۱۲ قبیله بنیاسرائیل حکومت کرد. قابل ذکر است در آغاز سلطنت شائول جمعیت بنیاسرائیل ۳۰۰هزار نفر بوده است.[۲۹]
[ویرایش] سلطنت داوود از قبیله یهودا
برای مشاهده مقاله اصلی، رجوع شود به: سلطنت داوود
داوود که از قبیله یهودا بود،(البته احادیث اسلامی داوود را از قبیله لاوی می دانند) دومین شاه بنیاسرائیل به شمار میرود. اطلاعات علمی زیادی از وی در دست نیست.
طبق اساطیر یهودی، داوود در ابتدا در جنگ با فلسطینیها بهخاطر جنگآوری و اقتدارش مورد توجه شائول قرار میگیرد و به دربار وی راه پیدا میکند و پس از مدتی داماد وی میشود، اما بعدها، شائول به خاطر ترس از اقتدار وی، تصمیم به قتل او میگیرد ولی موفق نمیشود و داوود نزد شاه فلسطینیان پناهنده میشود. پس از آنکه اقوام بنیاسرائیلی از فلسطینیها شکست میخورند و شائول به قتل میرسد، داوود به حبرون(Hebron) میرود و برای مدت ۷ سال شاه قبیله خودش(یهودا) میشود. سپس با پسران شائول به جنگ میپردازد و با شکست آنها و تصرف اورشلیم در ۳۰ سالگی پادشاه کل بنیاسرائیل میشود و ۳۳ سال در این سمت میماند.[۳۰]
در زمان سلطنت وی شورشی مردمی[۳۱] به رهبری پسرش، ابشالوم(Absalom) علیه وی صورت میگیرد که شورشیان شکست میخورند و ۲۰هزار نفر از آنان به همرا ابشالوم کشته میشوند.[۳۲][۳۳]
زمان وفات داوود را حوالی سال ۹۵۶ قبل از میلاد میدانند.[۳۴]
قابل ذکر است که برخی معتقدند که یهودیان داوود(و سلیمان) را به عنوان شاهان قوم بنیاسرائیل میشناسند و نه پیامبر و توصیفاتی که از وی میکنند با پیامبری که مسلمانان به نام داوود میشناسند، متفاوت است.[۳۵]
[ویرایش] سلطنت سلیمان
برای مشاهده مقاله اصلی، رجوع شود به: سلطنت سلیمان
در مورد سلیمان نیز اطلاعات علمی باستانشناسی محدود میباشد و روایات اساطیری کتب مقدس یهودی مهمترین روایت کنندگان داستان زندگی وی هستند
داوود زنان بسیاری داشت اما شیفته بتشبع همسر یکی از سرداران خود میشود و برای ازدواج با وی سردار خود را به قتل میرساند. سلیمان حاصل ازدواج داوود و بتشبع است.
سلیمان(۹۶۵ قم - ۹۲۸ قم) نیز همسران بسیاری داشت اما تأثیرگذارترین آنها دختر فرعون مصر میباشد که در زمان پیری سلیمان، باعث رویگردانی وی از «خدا»[۳۶] و بعل[۳۷](بت گوساله طلایی[۳۸]) پرستی وی میشود. پس از آن سلیمان معبد معروف خویش(اکنون تخریب شده و به جای آن مسجدالقصی ساخته شده) را میسازد که این کار وی باعث شورشهایی علیه وی میشود.[۳۹]
قابل ذکر است که یهودیان سلیمان(و داوود) را به عنوان شاهان قوم بنیاسرائیل میشناسند و نه پیامبر و توصیفاتی که از وی میکنند با پیامبری که مسلمانان به نام سلیمان میشناسند، متفاوت است.[۴۰]
[ویرایش] سلطنت یربعام بن نبط و سلطنت رحبعام
برای مشاهده مقاله اصلی، رجوع شود به: سلطنت یربعام بن نبط برای مشاهده مقاله اصلی، رجوع شود به: سلطنت رحبعام
بعد از درگذشت سلیمان و به سلطنت رسیدن پسرش، رحبعام[۴۱](۹۲۸ قم ۹۱۱ قم)، در سال ۹۲۸ قبل از میلاد، ۱۰ قبیلهٔ شمالی بنیاسرائیل به رهبری یربعام بن نبط[۴۲](۹۲۸ قم - ۹۰۷ قم) از قبیله افرائیم، علیه حکومت پسر سلیمان شورش میکنند و دولت مستقل خود را در سرزمینهای شمالی برپا میکنند. از آن پس در سرزمینهای در اختیار بنیاسرائیل دو دولت حکومت میکنند، یکی دولت افرائیم(که بر ۱۰ قبیله بنیاسرائیل حکومت میکرد) و پایتخت آن احتمالاً نابلس بود و دیگری دولت یهود(که بر قبیله یهودا و بنیامین حکومت میکرد) و پایتخت آن اورشلیم بود. این دو دولت در تمام مدت ۱۷ سال سلطنت رحبعام با یکدیگر در حال جنگ بودند بدون اینکه هیچ کدام موفقیت چندانی بدست آورند.[۴۳][۴۴]
[ویرایش] پانویس
- ↑ شامل اسرائیل و فلسطین فعلی
- ↑ درباره زمان مهاجرت بنیاسرائیل از مصر به کنعان و دشواریهای یافتن یک زمان دقیق برای آن بنگرید به: H. H. Ben-Sasson (ed.). «A History of the Jewish People». Harvard University Press. ۱۹۷۶،صص ۴۰-۴۳.
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۱) - خاستگاه آرامی. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۶) - يهوديان و انهدام بنياسرائيل. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ موطن اولیه آرامیها نواحی شمال شرقی شبه جزیره عربستان است. سرزمینی که در هزاره سوم پیش از میلاد دولتهای «سومر» و «اکد» در آن پا گرفتند. همچنین شهر «اور»(۳۵۰ کیلومتری جنوبشرقی بغداد) که زادگاه ابراهیم میباشد، در این منطقه قرار داشت.شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۱) - خاستگاه آرامی. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ Rabbi Alan W. Miller. «۱۴». "Hebrews", Encyclopedia Americana. آمریکا: Grolier Incorporated، ۱۹۸۵، ۴۰.
- ↑ Raphael Patai. «۱۶». "Jews", Encyclopedia Americana. آمریکا: Grolier Incorporated، ۱۹۸۵، ۷۲.
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۱) - خاستگاه آرامی. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ Reuben
- ↑ Simeon
- ↑ Levi
- ↑ Yehuda, (Judah)
- ↑ Issachar
- ↑ Zebulun
- ↑ Dan
- ↑ Naphtali
- ↑ Gad
- ↑ Asher
- ↑ Benjamin
- ↑ Joseph
- ↑ Manasseh
- ↑ Ephraim
- ↑ دورانت، ویل. تاریخ تمدن، جلد ۱. ترجمهٔ آرام، احمد - پاشایی، ع - آریانپور، امیرحسین. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۶۵، ۳۵۲.
- ↑ تورات، سفر پیدایش ۳۲:۲۸
- ↑ تورات، سفر پیدایش، ۳۲:۳۰
- ↑ قرآن، بقره، ۴۰-۹۶، ۱۴۰-۱۴۱، ۱۷۴-۱۷۵
قرآن، آلعمران، ۱۸۷
قرآن، نساء، ۱۵۵، ۱۶۱
قرآن، مائده، ۶۴، ۸۲
قرآن، مجادله، 19 - ↑ به عنوان مثال میبدی(قرن ۶ هجری) میان «جهودان»(یهودیان) با «بنیاسرائیل» تفاوت قائل است. ابوالفضل رشیدالدین المیبدی. کشفالاسرار و عدةالابرار، جلد۱. تهران: امیر کبیر، ۱۳۶۱، ۱۶۶.
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۲) - مهاجرت ابراهیم و ظهور بنیاسرائیل. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۳) - پیشینه کنعانی و ظهور دولت یهود. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ کتاب دوم سموئیل، 5/ 4-5
کتاب اول پادشاهان، 2/ 11 - ↑ کتاب دوم سموئیل، ۱۵/۱۳
- ↑ کتاب دوم سموئیل، ۱۸/۷
کتاب دوم سموئیل، ۱۹/۵ - ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۳) - پیشینه کنعانی و ظهور دولت یهود. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ تاریخهای فوق همه قراردادی است و بر مبنای دادههای عهد عتیق به دست آمده است. برای نمونه، جودائیکا دوران سلطنت چهل ساله داوود را سالهای 1010-970 پیش از میلاد میداند. «۵». Judaica. ۱۳۱۸.
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۳) - پیشینه کنعانی و ظهور دولت یهود. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ کتاب اول پادشاهان، ۱۱/ ۳-۴
- ↑ بعل واژه کهن سامی به معنای خداوند است که بت گوساله طلایی یکی از نمادهای آن بود. «۷». Judaica. ۷۱۱.
در روایات اسلامی این گوساله با نام «گوساله سامری» مشهور است. شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۳) - پیشینه کنعانی و ظهور دولت یهود. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹. - ↑ Golden Calf
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۳) - پیشینه کنعانی و ظهور دولت یهود. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۳) - پیشینه کنعانی و ظهور دولت یهود. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ Rehoboam
- ↑ Jeroboam ibn Nebat
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۳) - پیشینه کنعانی و ظهور دولت یهود. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
- ↑ شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل(۴) - اشرافیت یهود و دولت افرائیم. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.
[ویرایش] منابع
شهبازی، عبدالله. آغاز و پایان بنیاسرائیل. بازدید در تاریخ ۱۳۸۶/۰۲/۲۹.