Sarraskitze-esparru
Wikipedia(e)tik
Sarraskitze-esparruak (alemanez Vernichtungslager) Bigarren Mundu Gerran zehar Alemania Naziak juduak Europatik desagerrarazteko sortu zituen guneak ziren. Juduak ez ziren, halere, sarraskitze-esparruetara hiltzera eraman zituzten talde bakarra, ijitoek, homosexualek, ezkertiarrek, Sobiet Batasuneko gerra presoek eta beste batzuek ere Holokaustoa deritzona pairatu behar izan zuten.
[aldatu] Esparruak
Zazpi sarraskitze-esparru eraiki zituzten naziek, lehenengo seiak garaitutako Polonian, eta azkena gaur egungo Bielorrusian.
- Auschwitz II (Auschwitz-Birkenau) (Auschwitz I kontzentrazio-esparrua zen eta Auschwitz III lan-esparrua)
- Belzec
- Chelmno (alemanez Kulmhof an der Nehr, polonieraz Chelmno nad Nerem)
- Majdanek
- Sobibór
- Treblinka
- Maly Trostenets
Treblinka, Belzec eta Sobibór Azken Konponbide (Endlösung der Judenfrage) izeneko operaziopean eraiki ziren. Honen eufemismoaren bidez Europako juduak sistematikoki hil nahi izan zituzten. Erabakia 1942ko urtarrilan Wannsee Bileran hartu zen, eta Adolf Eichmannen esku geratu zen operazioaren kontrol administratiboa.
Auschwitz II eta Majdanek lan-esparru erraldoi baten zati bat ziren. Gainerakoen helburu bakarra ahalik eta judu gehien hiltzea zen. Presoak ez ziren 24 ordu baino gehiago irautekoak. Hiltzekoak ez ziren presoek esklabo gisa egin behar zuten lan (gorpuak kentzeko eta abar). Esparruak txikiak ziren, etxola asko ez baitziren beharrezkoak. Iristen zirenei behin-behineko geldialdia zela adierazten zitzaien.
Hildakoen kopuruak (estimazioak):
- Auschwitz II: 1.100.000 inguru
- Belzec: 436.000
- Chelmno: 340.000
- Majdanek: 78.000 - 235.000
- Sobibór: 260.000
- Treblinka: gutxienez 700.000, baliteke 1.000.000 baino gehiago
- Maly Trostenets: gutxienez 200.000, baliteke 500.000 baino gehiago
Ondorioz, 3.100.000 eta 3.800.000 bitarteko kopurua daukagu. Horietatik %90 juduak ziren, hoerien artean Poloniako ia judu guztiak. Holokaustoan zendu ziren juduen erdia 7 esparru horietan hil ziren.
