Indio
Wikipedia(e)tik
|
|||||||||||||||||||
| Orokorra | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Izena, Ikurra, Zenbakia | Indioa, In, 49 | ||||||||||||||||||
| Serie kimikoa | metal txiroak | ||||||||||||||||||
| Taldea, Periodoa, Orbitala | 13, 5, p | ||||||||||||||||||
| Itxura | gris zilarkara lustreduna |
||||||||||||||||||
| Masa atomikoa | 114,818(3) g/mol | ||||||||||||||||||
| Konfigurazio elektronikoa | [Kr] 4d10 5s2 5p1 | ||||||||||||||||||
| Elektroiak orbitaleko | 2, 8, 18, 18, 3 | ||||||||||||||||||
| Propietate fisikoak | |||||||||||||||||||
| Egoera | solidoa | ||||||||||||||||||
| Dentsitatea | (0 °C, 101,325 kPa) 7,31 g/L |
||||||||||||||||||
| Urtze-puntua | 429,75 K (156,60 °C, 313,88 °F) |
||||||||||||||||||
| Irakite-puntua | 2.345 K (2.072 °C, 3.762 °F) |
||||||||||||||||||
| Urtze-entalpia | 3,281 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||
| Irakite-entalpia | 231,8 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||
| Bero espezifikoa | (25 °C) 26,74 J·mol−1·K−1 | ||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
| Propietate atomikoak | |||||||||||||||||||
| Kristal-egitura | tetragonala | ||||||||||||||||||
| Oxidazio-zenbakia(k) | 3 (oxido anfoterikoa) |
||||||||||||||||||
| Elektronegatibotasuna | 1,78 (Paulingen eskala) | ||||||||||||||||||
| Ionizazio-potentziala | 1.a: 558,3 kJ/mol 2.a: 1.820,7 kJ/mol 3.a: 2.704 kJ/mol |
||||||||||||||||||
| Erradio atomikoa (batezbestekoa) |
155 pm | ||||||||||||||||||
| Erradio atomikoa (kalkulatua) |
156 pm | ||||||||||||||||||
| Erradio kobalentea | 144 pm | ||||||||||||||||||
| Van der Waalsen erradioa | 193 pm | ||||||||||||||||||
| Datu gehiago | |||||||||||||||||||
| Eroankortasun termikoa | (300 K) 81,8 W·m−1·K−1 | ||||||||||||||||||
| Soinuaren abiadura | 1.215 m/s | ||||||||||||||||||
| Isotopo egonkorrenak | |||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
| Erreferentziak | |||||||||||||||||||
Indioa elementu kimiko bat da, In ikurra eta 49 zenbaki atomikoa dituena. Metal txiro arraro, bigun, xaflakor eta erraz galdatzen den honek aluminioaren eta galioaren antzeko ezaugarri kimikoak dauzka, baina zinkarekin antzekotasun gehiago dauzka (zink meak dira metal honen iturri nagusia). Bere aplikazio nagusia kristal likidozko pantailetan dago, indio-eztainu oxidodun elektrodo gardenak eratuz. Film meheen fabrikazioan ere erabiltzen da, geruza labainkorrak osatzeko. Indioarekin urtze-puntu baxua duten aleazioak ekoizten dira, eta berunik gabeko soldaduren osagaia ere bada.
[aldatu] Ezaugarri nagusiak
Indioak, galioak bezala, beira bustitzen du. Metal puru gisa, indioak "eztainu-negarra" igortzen du okertua denean. Bere ezaugarri nabarmenetako bat da bere isotoporik arruntena apur bat erradioaktiboa dela; pixkanaka eztainu bihurtu arte degradatzen da beta-igorpen bidez. Erradioaktibitate hau ez omen da arriskutsua, batez ere bere erdibizitza 4,41e urtekoa delako, hau da, Unibertsoaren adina baino lau magnitude handiagoa eta torio naturalarena baino 50.000 luzeagoa. Bere auzokide kadmioa ez bezala, indioa ez da pozoi metakorra.
