Αρτάβασδος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Αρτάβασδος ήταν Βυζαντινός στρατηγός.

Στις αρχές του 8ου αι. φέρεται να έχει τιμηθεί με το αξίωμα του «στρατηγού» θέματος των Αρμενιακών. Για τη βοήθεια που πρόσφερε στον στρατηγό του θέματος των Ανατολικών, Λέοντα Γ', ώστε να καταλάβει τον θρόνο του Βυζαντίου και να ανακηρυχθεί Αυτοκράτορας (717-741), έλαβε το αξίωμα του «κουροπαλάτη» και αργότερα το αξίωμα του «Κόμη» του Οψικίου θέματος. Παρά ταύτα δεν συμφωνούσε με την πολιτική που ακολουθούσε ο Αυτοκράτορας επί της εικονομαχίας. Αντίθετα έδειχνε συμπάθεια στις εικονολατρικές διαθέσεις του λαού.

Μετά το θάνατο του Λέοντα Γ'(741) ο Αρτάβασδος, αφού εξασφάλισε την υποστήριξη τριών θεμάτων (Οψικίου, Αρμενιακών και Θράκης) προκειμένου να αντιμετωπίσει τους εικονομάχους, επαναστάτησε κατά του νόμιμου διαδόχου Κωνσταντίνου Ε' και καταφέροντας να επικρατήσει στην Κωνσταντινούπολη, με την βοήθεια των εικονολατρών εστέφθη Αυτοκράτορας από τον Πατριάρχη Αναστάσιο το 742. Αμέσως ο νέος Αυτοκράτορας ακύρωσε όλα τα εικονομαχικά διατάγματα που είχαν εκδοθεί, αποκατέστησε τις τιμές στις εικόνες, ενίσχυσε τις θέσεις των εικονολατρών στις δημόσιες θέσεις ενώ τον αναγνώρισε ως νόμιμο Αυτοκράτορα και ο εικονόφιλος Πάπας Ζαχαρίας.

Η γενικότερη όμως πολιτική του δυσαρέστησε τη στρατιωτική ηγεσία, η οποία και τάχθηκε υπέρ του νομίμου διαδόχου που ήταν ο Κωνσταντίνος Ε' και τον βοήθησε να επανέλθει στο θρόνο. Έτσι, μετά δεκαέξι μήνες βασιλείας ο Αρτάβασδος συνελήφθη και επεβλήθη στον ίδιο και στους γιούς του η προβλεπόμενη από το Βυζαντινό δίκαιο ποινή, για στασιαστές κατά του Αυτοκράτορα, που ήταν η τύφλωση.

Η πολιτειακή περιπέτεια όμως αυτή ανέδειξε την δυναμική των εικονολατρών και συνέβαλε στην προσεκτικότερη αντιμετώπιση θρησκευτικών θεμάτων. Ο Αρτάβασδος είχε νυμφευθεί την Πριγκίπισσα Άννα, μοναχοκόρη του Αυτοκράτορα Λέοντα Γ', με την οποία είχε αποκτήσει δύο ή τρεις γιούς.

Προηγούμενος Κωνσταντίνος Ε'

Αυτοκράτορας του Βυζαντίου

Επόμενος Κωνσταντίνος Ε'

Βυζαντινοί Αυτοκράτορες: Η συριακή δυναστεία (των Ισαύρων)
Λέων Γ' (717-741) | Κωνσταντίνος Ε' (741-775) | [Αρτάβασδος (742-743)] | Λέων Δ' (775-780) | Κωνσταντίνος Στ' (780-797) | Ειρήνη (797-802)