Diforc'h T-V
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Er yezhoniezh kevredel e vez implijet an termen diforc'h T-V (saozneg: T-V distinction) evit komz eus raganvioù ispisial implijet evit merkañ liveoù sevender etre an hini a zo o komz (kentañ gour: "me") hag an hini/a re m'eur o komz outan/i (eil gour: "te" / "c'hwi").
Krouet e oa bet an nevezc'her-mañ (saoz. T-form ha V-form) e 1960 gant Brown and Gilman awnet gant lizherennoù kentañ ar raganvioù-gour latin tu ha vos, implijet er pen-kentañ evit merkañ an unander hag al listere hepmuiken er yezh-se.
Ne vez ket graet an diforc'h-mañ gant meur a yezh, evel da skouer ar saozneg ma ra gant ar ger you ken evit al lister hag an unander hep diforc'h sevended ebet.
E meur a yezh ma vez graet gante an diforc'h a sevended-mañ eo bet diorroet ar stumm uhel (stumm V) diwar ur raganv liester, evel da skouer er yezhoù romanek ma teu ar stumm T diwar ar stumm unander latin tu keit ha ma teu ar stumm V diwar ar stumm liester e latin vos. Ul liamm sklaer ez eus etre diorroadur ar stummoù-mañ ma vez implijet al liester evit merkañ ur sevended uheloc'h hag ar pluralis majestatis,da lâret eo implij stumm liester ar c'hentañ gour ("ni") gant tud a garg uhel e yezhoù hag e degouezhioù zo e lec'h ar stumm unander ("me", da skouer e saozneg: We are not amused distaget gant ar rouanez oc'h ober dave outi hec'h unan (d.l.e.: "N'on ket plijet").
Yezhoù zo evel ar brezhoneg ma vez implijet ar stumm liester ("c'hwi") evit merkañ ar sevended uhel en unander ne c'hell ket ober an diforc'h T-V el liester. Yezhoù all avat a ra un diforc'h atav etre ar stummoù T-V hag ar stummoù unander-lister war un dro, da skouer e spagnoleg:
- Live izeloc'h (stumm T)
- unander: tu
- liester: vosotros (gourel) / vosotras (benel)
- Live uheloc'h (stumm V)
- unander: usted
- liester: ustedes
En euskareg n'eus diforc'h yezhadurel ebet e-keñver ar jener nemet evit a sell ouzh displegadur ar verb da heul ar stumm T (hi), implijet e rannyezhoù zo:
- Hi hitza (stumm T)
- hi duk ("Te ac'h eus": gourel)
- hi dun ("Te ac'h eus": benel)
Er rannyezh ma nez vez ket implijet ar stumm hi n'eus diforc'h T-V ebet, met kentoc'h un diforc'h niver nemetken (unander ~ liester):
- Live izeloc'h (stumm T)
- unander: hi/zu
- liester: zuek
- Live uheloc'h (stumm V)
- unander: zu
- liester: ustedes
Kemmañ a ra kalz implij an daou stumm-mañ a yezh da yezh ha zoken a den da den komzet gante an hevelep yezh.
Kemmañ a c'hell ivez an diforc'h T-V a-hed ar wezh, aet da get penn-da-benn e saozneg (thou ~ you) da skouer hag o vont da get muioc'h-mui e norvegeg.
| Eil gour unander izeloc'h (T) | Eil gour unander uheloc'h (V) | Eil gour liester izeloc'h (T) | Eil gour lister uheloc'h (V) | |
|---|---|---|---|---|
| Afrikaneg | jy/jou | u
|
julle | u |
| Albaneg | ti | ju | ju | ju |
| Amhareg | አንተ (antä) (m)
|
እስዎ (ɨsswo) or እርስዎ (ɨrswo) |
እናንተ (ɨnnantä) | እስዎ (ɨsswo) or እርስዎ (ɨrswo) |
| Armenieg | դուն (tun) | դուք (tuk) | դուք (tuk) | դուք (tuk) |
| Sinaeg | 你 nǐ | 您 nín | 你们 (你們) nǐmen | hini ebet; ralñ eo ar stumm liester 您们 (您們) nínmen; implijete evz en e lec'h stummoù all evel 大家 dàjiā "an holl" pe 你们大家 (你們大家). |
| Finneg | sinä | te | te | te |
| Galleg | tu/toi/te | vous | vous | vous |
| Galizeg | tu, ti | vostede | vós | vostedes |
| Jorjieg | შენ shen | თქვენ tkven | თქვენ tkven | თქვენ tkven |
| Alamaneg | du | Sie | ihr | Sie |
| Gresianeg | εσύ (esy) | εσείς (eseis) | εσείς (eseis) | εσείς (eseis) |
| Hungareg | te | maga (uhel) or Ön (ofisiel) | ti | maguk (uhel) or Önök (ofisiel) |
| Hindeg | तू tū (uhel-tre) तुम tum |
आप āp | तुम लोग tum log | आप लोग āp log |
| Islandeg | þú | þið | ||
| Italianeg | tu (te) | Lei (kozh Ella, kozh voi) | voi | voi (ral Loro) |
| Japaneg | お前 (omae)
|
あなた (anata)
|
お前ら (omaera) | あなたたち (anatatachi)
|
| Lituaneg | tu | Jūs | jūs | Jūs |
| Malayeg | awak/kamu (sevenoc'h) pe engkau (diverradur boas kau. Ko disevenc'h) | anda - implijet dresit-holl e dielloù ha kemennoù ofisiel all. Ral a wezh e vez implijet anda dre gomz, pa vez implijet kentoc'h titl an hini emeur o koazeal ganti/añ. | kau orang, korang, hangpa (rannyezhel)/kalian (kozh) | anda/kalian (kozh) |
| Perseg | تو to | شما shomâ | شما shomâ | شما shomâ |
| Portugaleg (Portugal) | tu vós (rannyezhel) |
o senhor/a senhora (uheloc'h) você (izeloc'h) vós (kozh ha lennegel) |
vocês vós (kozh, lennegel pe rannyezhel) |
os senhores/as senhoras |
| Portugaleg (Brazil) | você (a-wezhoù tu) |
o senhor/a senhora vós (kozh ha lennegel) |
vocês vós (kozh ha lennegel) |
os senhores/as senhoras |
| Roumaneg | tu | dumneata (izeloc'h) / dumneavoastră (uheloc'h) | voi | dumneavoastră |
| Ruseg | ты (ty) | вы (vy) / Вы (Vy) (ofisiel) | вы (vy) | вы (vy) |
| Tagalogeg | ikáw
|
kayó | kayó | kayó |
| Tamileg | nee | neengal | neengal | neengal |
| Turkeg | sen | siz | siz | siz, sizler}} |
| Kembraeg | ti pe chdi | chi pe chwi | chi pe chwi | chi pe chwi |
