Фёдар III, цар і вялікі князь усяе Русі

З Вікіпедыя.

Дом Раманавых (да Пятра III)

Раман Юр'евіч Захар'ін Анастасія, жонка Івана IV Грознага Фёдар I Іаанавіч Мікіта Раманавіч Захар'ін Фёдар Мікіціч (патрыярх Філарэт) Міхаіл Фёдаравіч Аляксей Міхайлавіч Аляксей Аляксеевіч Соф'я Аляксееўна Фёдар III Іван V Анна Іаанаўна Кацярына Іаанаўна Анна Леапольдаўна Іван VI Пётр I Вялікі (2-я жонка Кацярына I) Аляксей Пятровіч Пётр II Анна Пятроўна Пётр III Лізавета Пятроўна Аляксандр Мікіціч Міхаіл Мікіціч Іван Мікіціч Мікіта Іванавіч

Фёдар III Аляксеевіч (30 мая (9 чэрвеня) 1661 — 27 красавіка (7 мая) 1682), рускі цар з дынастыі Раманавых (1676—1682), сын цара Аляксея Міхайлавіча і царыцы Марыі Іллінічны, народжанай Міласлаўскай, старэйшы адзінакроўны брат Пятра I.

Фёдар Аляксеевіч, абвешчаны престолонаследником пасля смерці старэйшага брата Аляксея, быў вельмі слабы і хваравіты, як і ўсе сыны Аляксея Міхайлавіча ад Марыі Міласлаўскай, з дзяцінства пакутаваў паралічом і «скорбутам» (цынгой). Яго настаўнікам быў Сімяон Полацкі, царэвіч атрымаў добрую адукацыю, ведаў латынь і польскую мову, пісаў вершы.

Кароткае царстваванне Фёдара Аляксеевіча адзначана некаторымі важнымі акцыямі і рэформамі. У 1678 праведзены агульны перапіс насельніцтва; у 1679 уведзена подворное абкладанне прамымі падаткамі. У вайсковой справе брат Пятра правёў шэраг крокаў па мадэрнізацыі: у 1681 скасавана парализоўваўшае войска месніцтва, атрымалі новае развіццё палкі іншаземнага ладу.

Пад уплывам першай жонкі цара, польскай дваранкі Агафіі Грушевской, прыдворны побыт значна змяніўся: пры маскоўскім двары ўпершыню сталі галіць бароды і насіць «нямецкую вопратку».

Па ўказу цара была адчынена Славяна-грэка-лацінская акадэмія (Заіконаспаскае вучылішча). Працягваліся рэпрэсіі супраць старавераў, у прыватнасці, быў спалены з найблізкімі паплечнікамі пратапоп Авакум, па паданні, прадказаўшы блізкую смерць цару.

Царыца Агафія памерла летам 1681 года ў родах адзінага дзіцяці Фёдара — царэвіча Іллі; немаўля таксама неўзабаве памёр. Незадоўга да смерці цар уступіў у другі шлюб з Марфай Мацвееўнай Апраксінай, сястрой будучага паплечніка Пятра I адмірала Фядора Мацвеевіча Апраксіна.

Фёдар Аляксеевіч памёр 27 красавіка 1682 года ва ўзросце 20 гадоў, не зрабіўшы распараджэнні адносна спадчынніка прастола. Пахаваны ў Архангельскам саборы Маскоўскага Крамля.

[правіць] Літаратура

• С.М.Соловьев. История России с древнейших времен. Том 13, Глава 2
• Седов П.В. Закат Московского царства, царский двор конца XVII века. СПб.: Петербургский институт истории, изд-во «Дмитрий Буланин», 2006. — 604 с.