Todtnau
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
| Todtnau (Todtnau) |
||
|---|---|---|
| Wappe | Charte | |
 |
|
|
| Dialekt: Alemannisch | ||
| Hauptvariante: | Hochalemannisch | |
| Regionalvariante: | Wiisedälerisch | |
| Lokalvariante: | ||
| Verbreitig: | ||
| Basisdate | ||
| Staat: | Dütschland | |
| Bundesland: | Bade-Württeberg | |
| Regierigsbezirk: | Friburg | |
| Chreis: | Landchreis Lörrach | |
| Geographischi Lag: | 47° 50′ N, 7° 57′ O | |
| Höchi: | 659 m ü. NN | |
| Flächi: | 69,60 km² | |
| Iwohner: | 5053 (31. Dez. 2006)[1] | |
| Bevölcherigsdichti: | 73 Iwohner je km² | |
| Boschtleitzahl: | 79674 | |
| Vorwahl: | 07671 | |
| Nummereschild: | LÖ | |
| Gmeischlüssel: | 08 3 36 087 | |
| Stadtgliderig: | 9 Stadtdeile | |
| Adress vu dr Stadtverwaltig: |
Meinrad-Thoma-Straße 8 79674 Todtnau |
|
| Internetuftritt: | ||
| Burgemeischter: | Andreas Wießner | |
| Topographi | ||
|
|
||
| Luftbild | ||
|
|
||
Todtnau isch e Stadt im Südschwarzwald im Landchreis Lörrach, Bade-Württeberg, Dütschland.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Geographi
[ändere] Geographischi Lag
Todtnau lit im Südschwarzwald zwische Feldberg un Belche in 570 bis 1390 Meter Höchi im Wiisedal. Meh wie 60 % vu dr Gmarkig isch vu Wald bedeckt.
[ändere] Stadtgliderig
Zue dr Stadt Todtnau ghöre d'Ortschaften Afterstäg, Brandeberg-Fahl, Gschwend, Muggebrunn, Präg-Herreschwand, Schlechtnau un Todtnauberg. D'Gmarkig hängt nit zämme un wiist einigi chleineri Exklave uf.
[ändere] Nochbergmeinde
Todtnau grenzt (im Uhrzeigersinn vu Norde agfange) an d'Gmeinde Oberried un Feldberg (Schwarzwald) im Landchreis Brisgau-Hochschwarzwald, Sankt Bläsi, Bernau im Schwarzwald un Todtmoos im Landchreis Waldshuet, Häg-Ehrsberg, Schönau im Schwarzwald, Fröhnd, Utzefeld un Wiide im Landchreis Lörrach un Minschterdal (Landchreis Brisgau-Hochschwarzwald).
[ändere] Gschicht
D'Besidlig vu dr Gegend het im 6. Johrhundert durch d'Alemanne agfange. Urkundlich erschtmols erwähnt isch Todtnau no anno 1025 in ere Urkunde vum Kaiser Konrad II. erwähnt worre. Sit 1125 isch dr Ort in dr Grichtsbarkeit vu dr Zähringer understande. Nochdem sälli in dr männliche Linie usgstorbe sin, isch säll Rächt anno 1218 an d'Staufer übergange. 1288 isch au s'Gründigsjohr vu dr Pfarrei. Anno 1283 wird no Todtnauberg erwähnt, wo, wie au s'1352 erwähnt Afterstäg, as Bergbausidlig entstande isch. Todtnau isch um sälli Zit s'Zentrum vum Silberbergbau im Südschwarzwald gsi un het mit sinere Umgäbig domals as e Vogtei zum Chloster St. Bläsi ghört. Währed d'Büresidlig Afterstäg anno 1352 us drei Hüser un Schire bestande het, sin in sällem Johr z'Todtnau zehn Hüser um d'Chilche, 23 Eisidlerhöf un 23 Erzmihlene z'finde gsi. Im 17. Johrhundert isch d'Blüetezit vum Silberbergbau scho wiider vorbi gsi un spätischtens durch dr Drissgjährig Chrieg sin die früeher wohlhabede Berglüt verarmt un zwunge gsi, ihr Läbensunderhalt in dr Landwirtschaft z'bestrite.
Vu 1366 bis 1805 het Todtnau zue Vorderöschtriich ghört un isch demit au nooch dr Reformation katholiscch blibe, denooch isch es badisch worre. Am 24. Juli 1809 het Todtnau s'Stadträcht.
Anno 1876 het e Grossbrand dr Ortschern mit dr domals im Dal befindliche Chilche un s'sognennt Oberdorf (Oberstross) verwüeschtet. S'hütig Ortsbild mit dr über em Dal stehede Chilche isch e Ergäbnis vum Wiiderufbau.
Inzwische isch Todtnau un d'Umgäbig e beliebts Ferieziel im Südschwarzwald. Usserdem isch es bis 1967 Endpunkt vum „Todtnauerli“ gsi, ere Schmalspurbahn, wo in Zell im Wiisedal as Fortszig vu dr normalspurige Wiisedalbahn agfange het. D'Bahntrasse isch inzwische e nit asphaltierte un demit fer Rennräder ungeignete Radwäg.
[ändere] Igmeindige
- 1939: Brandeberg-Fahl
- 1972: Schlechtnau
- 1974: Afterstäg, Gschwend, Muggebrunn, Präg, Todtnauberg
[ändere] Politik
[ändere] Gmeirot
Im Gmeirot ghöre sit dr Kommunalwahl vum 13. Juni 2004 näbenem Burgemeischter als Vorsitzendem 20 Mitglider a. D'Wahl het s'folged Ergäbnis brocht:
| Partei | Prozent | Diff. | Sitz | Diff. |
|---|---|---|---|---|
| CDU | 51,3 | +2,3 | 11 | ±0 |
| SPD | 30,8 | −3,3 | 6 | −1 |
| FWV | 17,9 | +1,0 | 3 | ±0 |
[ändere] Wappe
S'Wappe vu dr Gmeie zeigt e schreitede Bergmann mit Fackel un Hammer vor grüenem (unde) un goldenem Hindergrund un isch e Hiwiis uf die historisch Bedütig vum Silberbergbau in dr Umgäbig vu dr Stadt. Au d'Wappe vu andere zue dr Stadt ghörige Ortschafte zeige Elemente, wo uf dr Bergbau verwiise (Afterstäg, Todtnauberg).
[ändere] Kultur un Sähenswürdigkeite
[ändere] Natur
Zwische Todtnau un Afterstäg befinde sich d'Todtnauer Wasserfäll, wo s'Wasser 97 Meter in d'Diefi stürzt. Sälli Naturwasserfäll sin jewils vu Parkplätze bi dr beide Ortsdeile us erreichbar.
[ändere] Sport
Näben dr schon vorhandene Mountainbike-Bergabi-Strecki un dr längschte Schlitte-Rodelbahn vu Dütschland (3500 m) isch au die längscht dütsch Allwetter-Rodelbahn (Summer- un Winterbetrib) in Betrib gnumme worre. D'Bahn het e Längi vu 2900 m un überwindet e Höcheunderschid vu 385 m.
Usserdem git's in Todtnau-Fahl e Sportfördergruppe vu dr Bundeswehr.
[ändere] Regelmässigi Verastaltige
Sit 1975 findet jährlich s'sognennt Städlifest statt. Bi sällem handelet es sich um e Stadtfescht, wo d'Todtnauer Verein Verchaufsständ fer verschideni Spezialitäte sowie Feschtzelter betribe. E Deil vum debi erwirtschaftete Gwinn goht an e jährlich wexelndi Wohltätigkeitsorganisation.
Sit 2002 wird z'Todtnauberg, wo dr Martin Heidegger vil Zit in sinere Hütte verbrochte het, e „Philosophische Herbscht“ verastaltet, wo d'Thematik jewils vum Werch vum Philosoph inspiriert isch
Ebefalls in Todtnauberg werre sit 2005 underem Motto „Läse uf em Berg“ im November/Dezember d'Literaturdäg Todtnauberg verastaltet, e oberheinischi Plattform fer Begegnige mit Autore.
[ändere] Wirtschaft und Infrastruktur
[ändere] Verchehr
D'Bundesstross 317 (Wil am Rhi – Feldbergpass – Titisee-Neustadt) bindet Todtnau an s'überregional Strossenetz a.
Mehreri Regionalbuslinie vu dr SüdbadeBus GmbH (SBG) verbinde Todtnau mit em Dreisamdal, Undere Wiisedal, em Feldberg un Titisee sowie St. Bläsi un Todtmoos. In Todtnau giltet dr Tarif vum Regioverkehrsverbund Lörrach (RVL). Ebefalls vu Tourischte gnutzt werre cha d'Konus-Charte.
[ändere] Asässigi Undernähme
Die gröschte Industriundernähme un Arbitgäber sin d'Firma Roman Dietsche GmbH & Co. KG (Badezimmeraccessoires us Kunschtstoff, Metall, Holz), d'Textilwerke Todtnau Bernauer KG sowie d'Zahoransky Group, dr weltwit gröscht Hersteller vu Maschine fer Bürschteproduktion. D'Firma Fila-Cut bietet Dienschtleischtige fer d'Bürschteindustri a.
Die örtlich asässige Undernähme hän sich anno 2002 zu eme Initiativkreis Oberes Wiesental (IOW) zämmegschlosse, um gmeinsam d'Infrastrukture vum Obere Wiisedal sowohl fer die asässige Undernähme wie au fer die dert läbede Lüt attraktiv z'gestalte.
[ändere] Persönlichkeite
[ändere] Söhn un Döchter vu dr Stadt
- Karl Ludwig Nessler (1872–1951), Friseur, Erfinder vu dr Dürwelle
[ändere] witeri Persönlichkeite
- Dr Martin Heidegger, ein vu dr bedütedschte Philosophe het sit 1922 e Hütte z'Todtnauberg besesse, wo er vil Zit verbrocht het.
[ändere] Webgleicher
