C. Louis Leipoldt
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
C. Louis Leipoldt (28 Desember, 1880 — 12 April, 1947) was 'n bekende, vroeë Afrikaanse digter, geneesheer, plantkundige en joernalis. Hy wen die Hertzogprys in 1935 (saam met W.E.G. Louw en Totius).
Inhoud |
[wysig] Lewensgeskiedenis
Christiaan Frederik Louis Leipoldt is gebore in Worcester in die destydse Kaapkolonie, die vierde kind in sy gesin. Sy pa was 'n predikant. Hy het grootgeword in Clanwilliam, huisskool gehad -- sy moeder wou nie die Leipoldtkinders na die dorp se skool stuur nie -- en het daarna gewerk as joernalis onder meer vir De kolonist, en Het dagblad. Hy het ook vir menige oorsese koerante verslag gedoen oor die Tweede Vryheidsoorlog, voordat hy hom in die geneeskunde bekwaam het, in die jare 1902 tot 1907, in Engeland. Die bekende plantkundige Harry Bolus, 'n lewenslange vriend, het die geld vir sy studies aan hom geleen. Hy het daarna rondgereis oor die wêreld, toe vir 'n tydperk gewerk as skeepsdokter vir Joseph Pulitzer, skooldokter in Londen, as mediese inspekteur van skole in die Transvaal en toe in Kaapprovinsie, as joernalis en uiteindelik as kinderarts in Kaapstad in 1925. Hy is nooit getroud nie. Hy het wel 'n seun, Jeff, aangeneem. Hy was gek na die Hantamwyk -- 'n pragtige, bergagtige gebied noord van Kaapstad, en na sy afsterwe in dié stad is hy begrawe in die Hantam, op die Pakhuispas, in die Cederberge, tussen Clanwilliam en Wupperthal.
[wysig] Letterkunde, en letterkundige invloed
Hy was een van die leidende figure van die Tweede Taalbeweging (tesame met Jan F.E. Celliers en J.D. du Toit). Benewens gedigte, het hy ook romans, toneelstukke, kinderverhale, kookboeke en 'n reisjoernaal geskryf. (Min weet dat hy meer in Engels as in Afrikaans publiseer het). Hy was 'n liefhebber van die natuur, en het dit dikwels as tema in sy werk gehad, maar met spesifieke klem op die legendes en landskappe van sy geliefde Hantam. Ander temas betrek die lyding en pyn wat deur die Tweede Vryheidsoorlog veroorsaak is, en die kulturele leefwêreld van die Kaapse Maleiers.
[wysig] Bibliografie
- Drie wêrelddele. (1923)
- Bushveld doctor. (1937)
- 'n Versieboord vir Kinders. (Uitgewer, Nasionale Pers, 1944).
- The Ballad of Dick King and other Poems (1949)
[wysig] Skuilname
Die volgende skuilname is deur hom gebruik:
- Africanus
- C L L
- F W B
- F W Bancombe
- F W Baxter
- F W Baxcombe
- G M K
- K A R Bonade
- Pheidippides
[wysig] Bibliografie oor hom
- Uit die skatkis van die slampamperman (Versorg deur J. C. Kannemeyer, uitgewer Tafelberg)
[wysig] Die C. Louis Leipoldt-prys
Die Maatschappij der Nederlandse letterkunde het in 2002 ter ere van die 350-jarige bestaan van betrekkinge tussen Nederland en Suid-Afrika 'n prys ter waarde van €3500 uitgeloof. (Sien [1]). Die doel van die toekenning was om die bestudering van Afrikaanse literatuur te bevorder en meer bekendheid daaraan te verleen. Die reëls van die kompetisie vir die prys was die voorlegging van 'n tevore ongepubliseerde opstel of verhandeling, ingedien onder 'n skuilnaam. Sestien inskrywings van hoogstaande letterkundige waarde is daardie jaar ontvang en Dr. J.C. Kannemeyer het die prys opgeraap vir sy opstel Uys Krige en die Suid-Afrikaanse politiek
[wysig] Aantekeninge
- Grootliks vanaf die artikel C. Louis Leipoldt vanuit die Engelse Wikipedia.
[wysig] Eksterne skakels
- By die Gutenberg Projek: Oom Gert vertel en ander gedigte. Beskikbaar in verskeie formate.
