RAF SE.5

Z Wikipedii

RAF SE.5
RAF SE.5a
Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Producent	Royal Aircraft Factory
Typ	samolot myśliwski
Konstrukcja	drewniana
Załoga	1
Historia
Data oblotu	22 listopada 1916
Dane techniczne
Napęd	1 × Waseley W4A Viper, rzędowy 8-cylindrowy
Moc	200 KM (147 kW)
Wymiary
Rozpiętość	8,12 m
Długość	6,38 m
Wysokość	2,40 m
Powierzchnia nośna	22,9 m²
Masa
Własna	695 kg
Startowa	930 kg
Osiągi
Prędkość maksymalna	212 km/h na wysokości 3000 m
Prędkość wznoszenia	5,26 m/s
Pułap	5950 m
Zasięg	550 km
Długotrwałość lotu	3 godziny
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 × karabin maszynowy Vickers kal. 7,69 mm, zsynchronizowany 1 × karabin maszynowy Lewis kal. 7,69 mm, ruchomy w granicach 5º – 45º, zamocowany pośrodku górnego płata według systemu Fostera
Użytkownicy
Wielka Brytania, Stany Zjednoczone

Royal Air Factory SE.5 – brytyjski samolot myśliwski, zaprojektowany i zbudowany w 1916 roku w brytyjskiej wytwórni lotniczej Royal Aircraft Factory w Farnborough

Spis treści 1 Historia 2 Użycie w lotnictwie 3 Użycie w lotnictwie polskim 4 Opis konstrukcji 5 Przypisy

[edytuj] Historia

W trakcie I wojny światowej w 1916 roku w związku z pojawieniem się nowych niemieckich samolotów myśliwskich Albatros i Fokker, które miały lepsze osiągi od stosowanych samolotów przez lotnictwo brytyjskie, dowództwo lotnictwa brytyjskiego zwróciło się do Royal Aircraft Factory (pol. Królewskie Zakłady Lotnicze) w Farnborough o zaprojektowanie i zbudowanie nowego samolotu myśliwskiego o większej mocy silnika i silniejszym uzbrojenie od dotychczas produkowanych w Wielkiej Brytanii samolotów myśliwskich.

W lecie 1916 roku zespół konstruktorów pod kierunkiem inż. H.P. Follanda i inż. J. Kenworthy'ego zaprojektował zgodnie z tym zamówieniem nowy samolot myśliwski w układzie dwupłatu o prostej, ale mocnej konstrukcji. Kadłub kratownicowy miał przekrój prostokątny, tylko grzbiet kadłuba był półokrągły. Z przodu mieścił się silnik widlasty,8 cylindrowy. Za silnikiem do kadłuba w części dolnej był zamocowany za pomocą okuć płat dolny, z którym dwoma parami równoległych słupków połączono płat górny. Oba płaty miały kształt prostokątny. Komorę płatów usztywniono podwójnymi drutami stalowymi, czterema zestrzałami oraz dodatkowymi cięgnami. Lotki usytuowano na obu płatach. Baldachim pokryto sklejką, części zewnętrzne płatów – płótnem. W środkowej części kadłuba znajdowała się odkryta kabina pilota z niezbędnymi urządzeniami sterowniczymi i przyrządami pokładowymi, W końcowej części kadłuba zamontowano usterzenie, kryte płótnem, przy czym statecznik poziomy był nastawny w locie. Pokrycie kadłuba przy silniku stanowiła blacha aluminiowa, w części środkowej sklejka, w tylnej płótno. Do nowatorskich rozwiązań w tym samolocie zaliczyć trzeba jeszcze: regulowane w locie wiatrochron, sterowana płoza ogonowa i aluminiowe osłony amortyzacji gumowej podwozia, chroniące gumę przed kurzem i wpływami atmosferycznymi. Do napędu prototypu zastosowano francuski silnik widlasty Hispano-Suiza o mocy 150 KM (110 kW).

Prototyp samolotu oznaczono jako SE.5 (skrót od ang. Scout Experimental – pol. Wywiadowczy Doświadczalny). Prototyp oblatano w listopadzie 1916 roku. Jego próby w locie trwały do grudnia 1916 roku, kiedy to mjr pil. F. W. Godden przeleciał nim do Francji. W styczniu 1917 roku prototyp samolotu Royal Aircraft Factory SE.5 uległ katastrofie z powodu złej jakości okuć płatów i zbyt małej jeszcze sztywności konstrukcji ich komory.

Po szybkim usunięciu usterek i zastosowaniu silnika Hispano-Suiza o większej mocy 200 KM (147 kW) pod koniec stycznia 1917 roku uruchomiono produkcję seryjną samolotu Royal Aircraft Factory SE.5.

Po wyprodukowaniu 60 samolotów SE.5 wprowadzono dalsze drobne zmiany w konstrukcji samolotu, m.in. usunięto wielki wiatrochron, zmieniono obrys końcówek płatów, dodano owiewkę za głową pilota, zamontowano długie rury wydechowe i do napędu zastosowano silnik budowany na licencji w Wielkiej Brytanii o nazwie Waseley Viper. Tak zmodernizowany samolot oznaczono jako Royal Aircraft Factory SE.5a i produkowano go w tej wersji do końca I wojny światowej.

Łącznie wyprodukowano ok. 5200 samolotów obu wersji.

[edytuj] Użycie w lotnictwie

Samoloty SE.5 jako pierwszy otrzymał w marcu 1917 roku brytyjski 56 dywizjon myśliwski, a do akcji bojowej weszły na froncie zachodnim 22 kwietnia 1917 roku. W 1918 roku samolotami tego typu dysponowały już 21 brytyjskich i 2 amerykańskie dywizjony myśliwskie.

Samolot SE 5a był lubiany przez pilotów myśliwskich z uwagi na łatwość pilotażu, wytrzymałą konstrukcję, dobre osiągi i uzbrojenie. Walczyła na nich większość czołowych asów brytyjskich.

[edytuj] Użycie w lotnictwie polskim

W Polsce w styczniu 1920 demonstrowano dwa samoloty SE.5a należące do zakładów Handley Page. Mimo, że SE.5a zwyciężył w zawodach z myśliwcami Fokker D.VII i Ansaldo A.1 Balilla, zrezygnowano z zakupu samolotów tego typu. Jeden z nich został rozbity 2 lutego 1920, przy czym rany został pilot Antoni Mroczkowski, samolot ten nie należał jednak do polskiego lotnictwa. Wobec ofensywy radzieckiej i braków sprzętu, na przełomie czerwca i lipca 1920 Polska odkupiła drugi egzemplarz SE.5a, pozostający w Warszawie. 13 lipca 1920 samolot ten przydzielono do 7 Eskadry Myśliwskiej, jednakże w pierwszym locie bojowym 15 lipca został on zestrzelony ogniem przeciwlotniczym w rejonie Łucka, pilot Stefan Ciecierski dostał się do niewoli^[1].

[edytuj] Opis konstrukcji

Samolot Royal Aircraft Factory SE.5a był jednomiejscowym samolotem myśliwski w układzie dwupłata o konstrukcji mieszanej, przeważnie drewnianej. Podwozie klasyczne – stałe. Napęd – 1 silnik rzędowy, śmigło dwułopatowe, drewniane.

Przypisy