Marek Agrypa

Z Wikipedii

Marek Agrypa

Marek Wipsaniusz Agrypa (Marcus Vipsanius Agrippa, 63-12 p.n.e.) syn Lucjusza Wipsaniusza Agrypy.

Wybitny polityk i dowódca wojskowy. Zięć, minister i przyjaciel cesarza Augusta. Był równiesnikiem Oktawiana i studiował razem z nim w Apolonii. Za jego radą po zamachu na Gajusza Juliusza Cezara, Oktawian wyruszył natychmiast do Rzymu. Agrypa odegrał znaczącą rolę w wojnie przeciwko Lucjuszowi Antoniuszowi i Fulwii, bratu i żonie Marka Antoniusza zakończonej zdobyciem Peruzji.

Dwa lata później stłumił powstanie w Galii i przekroczył Ren dla ukrócenia agresji Germanów. Po powrocie odrzucił triumf, ale przyjął konsulat w 37 p.n.e. Przygotował wojnę z Sekstusem Pompejuszem rozbudowując porty i szkoląc flotę w sztucznym Porcie Julijskim zbudownym w poobliżu Baiae. Następnie jako dowódca floty pokonał Sekstusa Pompejusza w bitwach pod Myle i pod Naulochus w 36 p.n.e. Poślubił Pomponię, córkę przyjaciela Cycerona, Pomponiusza Attyka. W 33 p.n.e. został edylem i zasłużył się rozbudowując i upiększając Rzym. Został ponownie dowódcą floty, gdy wybuchła wojna z Markiem Antoniuszem. zwycięstwo we wrześniu 31 p.n.e. w bitwie morskiej pod Akcjum nad flotą Marka Antoniusza i Kleopatry VII, było w znacznej mierze jego zasługą. Dało ono Oktawianowi pełnię władzy nad imperium rzymskim. Jako znak zaufania ze strony Oktawiana, Agrypa otrzymał rękę Marceli, jego siostrzenicy. W 27 p.n.e. objął po raz trzeci konsulat i na pamiątkę bitwy pod Akcjum zbudował w Rzymie Panteon. Inskrpycje upamiętniające jego fundację zachowały się nawet po przebudowie Panteonu porzez Hadriana. Zbudował także akwedukty i termy i inne budowle publiczne. Na skutek intryg Liwii i z zazdrości o wpływy Marcellusa, ostentacyjne opuścił Rzym, przyjmując namiestnictwo Syrii, choć funkcję sprawował z greckiej wyspy Lesbos. Po śmierci Marcellusa, męża Julii, córki Augusta, Oktawian wezwał go ponownie do Rzymu i dla bliższego związku z nim nakazał mu rozwód z Marcelą i - za radą Mecenasa poślubienie w 21 p.n.e. Julii, wdowy po Marcellusie. W 19 p.n.e. Agrypa zdusił powstanie Kantabryjczyków w Hiszpanii, w 17 p.n.e. ponownie był namiestnikiem Syrii, gdzie zyskał uznanie za swoje rządy. Zmarł w Kampanii w 12 p.n.e. w wieku 51 lat. August uhonorował go wspaniałym pogrzebem i pochówkiem w Mauzoleum Augusta.

Agrypa był również wybitnym geografem. Stworzył mapę geograficzną ówczesnego świata, którą Oktawian August kazał umieścić w portyku zwanym Porticus Vipsania. Do tej mapy Agrypa sporządził komentarz geograficzny, który zapewne zawierał głównie dane dotyczące granic i odległości. Napisał też nie zachowaną autobiografię. Nic z jego twórczości nie zachowało się do naszych czasów.

Występuje w grze Shadow of Rome jako jedna z głównych postaci (obok Augusta) oraz w serialu telewizji HBO pt. Rzym.

Źródła

Gajusz Swetoniusz Trankwilus 'Żywoty Cezarów' Warszawa 1987, rozdział 2 pt 'Boski August'

'Słownik pisarzy Antycznych' red. A. Świderkówna, Warszawa 1990, str. 45