Lena (rzeka)
Z Wikipedii
| Lena | |
 Zlewnia Leny |
|
| Lokalizacja | Azja Rosja |
| Źródło | w Górach Bajkalskich 930 m n.p.m |
| Ujście | Ocean Arktyczny Morze Łaptiewów |
| Długość | 4400 km |
| Powierzchnia zlewni | 2 490 000 km² |
| Średni roczny przepływ | 16 400 m³/s – u ujścia |
| Rzeki Azji | |
Lena (ros. Лена) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie irkuckim i Jakucji; jedna z największych rzek Azji, 10. co do długości rzeka świata. Długość: 4400 km; powierzchnia dorzecza 2 490 000 km²; średni przepływ u ujścia 16 400 m³/s.
Źródła w Górach Bajkalskich na wysokości 930 m n.p.m.; w górnym biegu płynie głęboką doliną w kierunku północnym i północno-wschodnim po Płaskowyżu Leńsko-Angarskim; w środkowym biegu płynie w kierunku wschodnim przełamując się przez Płaskowyż Nadleński, następnie skręca na północ i północny zachód na Nizinę Środkowojakucką; w dolnym biegu płynie na północ przez Nizinę Dolnoleńską pomiędzy Górami Wierchojańskimi (od wschodu) a Wyżyną Środkowosyberyjską i Górami Czekanowskiego (od zachodu); uchodzi do Morza Łaptiewów tworząc deltę o około 150 ramionach i powierzchni ponad 40 tys. km².
Zasilanie śniegowo-deszczowe; zamarza w górnym biegu od listopada do maja, w dolnym od października do czerwca; wiosną tworzą się zatory lodowe. Duże wahania stanu wód (w środkowym biegu do 14 m, w dolnym do 18 m). Rocznie niesie około 12 milionów ton osadów.
Lena jest jednym z najważniejszych szlaków komunikacyjnych Syberii; żeglowna od Ust-Kut (przy wysokich stanach wody do Kaczugu). Obfituje w ryby, w górnym biegu szczupak, okoń, lipień, lenok; w dolnym sielawa, muksun, nelma, tajmień i wiele innych.
Główne dopływy: Wiluj (lewy); Witim, Olokma, Ałdan (prawe).
Główne miejscowości: Kaczug, Żygałowo, Ust-Kut, Kireńsk, Leńsk, Olokmińsk, Pokrowsk, Jakuck, Sangar.
Rosjanie dotarli nad Lenę w pierwszej połowie XVII w.; pierwsze dokładniejsze badania w czasie Wielkiej Ekspedycji Północnej (1734 - 1743); duże zasługi w zbadaniu dorzecza Leny mają Polacy: Aleksander Czekanowski i Jan Czerski.
