4 Regiment Pieszy Buławy Wielkiej Koronnej
Z Wikipedii
4 Regiment Pieszy Buławy Wielkiej Koronnej - jednostka wojskowa, wchodząca w skład wojsk koronnych.
Była to jednostka taktyczna składająca się z kilku kompanii piechoty, będąca odpowiednikiem późniejszego pułku piechoty. Nazwa regimentu odzwierciedlała fakt, iż szefem jednostki był każdorazowo hetman wielki koronny.
Zasadę tę złamano po śmierci hetmana wielkiego koronnego Adama Mikołaja Sieniawskiego w 1726. Jego nastepca Stanisław Rzewuski, dotychczasowy hetman polny i szef Regimentu Pieszego Buławy Polnej Koronnej, zabrał na nowe stanowisko swój regiment. Tym samym dotychczasowy Regiment Pieszy Buławy Wielkiej Koronnej spadł na miejsce Regimentu Pieszego Buławy Polnej Koronnej.
Powrócił na należne mu miejsce w 1751, by w 1790 znów zostać wyprzedzonym przez Regiment Czapskiego. Numer 4 utrzymał do końca swojego istnienia, tzn. do 1794.
4 Regiment Pieszy uczestniczył w 1792 w VII wojnie polsko-rosyjskiej toczonej w obronie Konstytucji 3 Maja. Stan osobowy: 1515 ludzi.
Dwa bataliony 4 Regimentu Pieszego Buławy Wielkiej Koronnej wzięły także udział w bitwie pod Racławicami (4 kwietnia 1794). Szef: hetman wielki koronny Piotr Ożarowski. Stan osobowy: 400 ludzi.
Barwy pułkowe po 1776: wyłogi ciemnozielone, guziki złote. Barwy pułkowe podczas insurekcji kościuszkowskiej: wyłogi zielone, guziki złote.
Stanowiska: Białystok, Lwów (1771), Kamieniec (1775), Łęczna (1778), Białocerkiew, Lubomla (1794).
[edytuj] Szefowie
- Adam Mikołaj Sieniawski,
- Stanisław Chomętowski,
- hrabia Jan Klemens Branicki,
- wakans przez 1,5 roku,
- Wacław Rzewuski (9 kwietnia 1773 do 16 lutego 1774),
- Franciszek Ksawery Branicki (od 8 lutego 1774 do 1793)
[edytuj] Pułkownicy
- Barącz,
- Kamiński,
- Bernard de Pugget,
- Felicjan Korytowski,
- Karwowski,
- Karol Morawski,
- kpt. Poklękowski.
[edytuj] Bibliografia
- Bronisław Gembarzewski, "Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831", Warszawa 1925.
Regimenty piesze koronne: 1 * 2 * 3 * 4 * 5 * 6 * 7 * 8 * 9 * 10 * 11 * 12 * 13 * 14 * 15 * 16 * 17 * 18 * 19 * 20 * 21 * Pod im. Konfederacji Wolnych (1792-1794) * Regimenty 'grenadierów' insurekcji 1794: 1 Grenadierów Krakowskich * 2 Grenadierów Krakowskich * Grenadierów Lubelskich * Grenadierów Sandomierskich Gwardia Piesza: Regiment Gwardii Pieszej Koronnej
Pułk ułanów królewskich: 1 Pułk Ułanów Nadwornych * Pod im. Humańskiej Pułki koronne Przedniej Straży: 1 Pułk PS im. Królowej * 2 Pułk PS Buławy W. Koronnej * 3 Pułk PS Buławy P. Koronnej * 4 Pułk PS * 5 Pułk PS * Pułk PS Wolnej Konfederacji Pułki Kozaków: 1 Pułk Wiernych Kozaków * 2 Pułk Wiernych Kozaków Regimenty dragonów koronnych: Regiment Gwardii Konnej Koronnej * Regiment Konny im. Królowej * Regiment Konny im. Królewicza * Regiment Konny Buławy W. Koronnej * Regiment Konny Buławy P. Koronnej Pułki konne powstania 1794: Pułk Lekkokonny Starozakonny * Pułk Wolontariuszy Konnych W. Kwaśniewskiego
autorament * chorągwie kopijnicze, strzelcze, tatarskie, wołoskie * hajducy * husaria * Kawaleria Narodowa * konfederacja barska 1768-72, targowicka 1792-93 * konfederacja żołnierska * korpus posiłkowy H.A. Lubomirskiego * Kozacy rejestrowi * Kozacy zaporoscy * Lisowczycy * oberszter * piechota dymowa, łanowa, wybraniecka * pospolite ruszenie * rejestr kozacki * Semeni * OdB w 1626 * OdB w 1633 * OdB w 1683 * OdB w 1792 * wojsko komputowe, kwarciane, ordynackie, zaciężne * Wojsko Kurlandii i Semigalii
Armia koronna * hetman wielki koronny * hetman polny koronny * Komisja Wojskowa Koronna * Korpus Inżynierów Koronnych Dywizje w XVII w.: J.S. Lubomirskiego * S.R. Potockiego Dywizje w XVIII w.: 1 * 2 * 3 * 4 * Kijowsko-Bracławska * Małopolska * Nadnarwiańska * Wielkopolska * Wołyńsko-Podolska Brygady Kawalerii Nar.: 1 * 2 * 3 * 4 * 5 * 6 * 7 * 8
Armia litewska * hetman wielki litewski * hetman polny litewski * Komisja Wojskowa Wlk. Ks. Lit. * Korpus Inżynierów Wlk. Ks. Lit. * Petyhorcy Dywizje w XVIII w.: 1 * 2 Brygady Kawalerii Nar.: 1 (Husarska, Kowieńska) * 2 (Petyhorska, Pińska) * 3
Insurekcja kościuszkowska: Najwyższy Naczelnik * insurekcja warszawska, wileńska, wielkopolska Dywizje: Najwyższego Naczelnika * J. Zajączka * S. Mokronowskiego * K. Sierakowskiego * Nadnarwiańska * A. Ponińskiego * J. H. Dąbrowskiego * Główna Litewska * F. Sapiehy * R. Giedroycia
