Zesio
Wikipedia(e)tik
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Orokorra | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Izena, Ikurra, Zenbakia | Zesioa, Cs, 55 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Serie kimikoa | metal alkalinoak | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Taldea, Periodoa, Orbitala | 1, 6, s | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Itxura | zilarkara |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa atomikoa | 132,9054519(2) g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Konfigurazio elektronikoa | [Xe] 6s1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektroiak orbitaleko | 2, 8, 18, 18, 8, 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Propietate fisikoak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Egoera | solidoa | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dentsitatea | (0 °C, 101,325 kPa) 1,93 g/L |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Urtze-puntua | 301,59 K (28,44 °C, 83,19 °F) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Irakite-puntua | 944 K (671 °C, 1.240 °F) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Urtze-entalpia | 2,09 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Irakite-entalpia | 63,9 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bero espezifikoa | (25 °C) 32,210 J·mol−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Propietate atomikoak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kristal-egitura | kubikoa, aurpegietan zentratua | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oxidazio-zenbakia(k) | 1 (oxido basiko sendoa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatibotasuna | 0,79 (Paulingen eskala) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ionizazio-potentziala | 1.a: 375,7 kJ/mol 2.a: 2.234,3 kJ/mol 3.a: 3.400 kJ/mol |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Erradio atomikoa (batezbestekoa) |
260 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Erradio atomikoa (kalkulatua) |
298 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Erradio kobalentea | 225 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Datu gehiago | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Eroankortasun termikoa | (300 K) 35,9 W·m−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Isotopo egonkorrenak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Erreferentziak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zesioa elementu kimiko bat da, Cs ikurra eta 55 zenbaki atomikoa dituena. Metal alkalino urre-zilarkara biguna da. Bere urtze-puntua 28 °C-etan dago eta, beraz, giro-tenperaturatik hurbil likido den metaletako bat da, rubidio, frantzio, merkurio eta galioarekin batera. Elementu honen erabilera nabarmenena ordulari atomikoetan da.
USGOV.jpg/180px-Pollucite(CesiumMineral)USGOV.jpg)
[aldatu] Ezaugarri nagusiak
Zesioaren igorpen-espektroak bi lerro distiratsu dauzka espektroaren urdin aldean, eta beste hainbat lerro gorrian, horian eta berdean. Elementu kimiko guztien artean bigarren elektropositiboena eta alkalinoena da eta bigarren ionizazio-potentzialik baxuena dauka frantzioaren ondoren. Metal alkalino ez-erradiaktiboen artean arraroena da. Frantzioa bakanagoa da, baina oso erradiaktiboa da.
Zesioa lehertu egiten da ur hotzarekin kontaktuan, eta -116 °C-etik gorako izotzarekin ere erreakzionatzen du. Zesio hidroxidoa, CsOH, base oso sendoa da eta biziki erasotzen dio beiraren gainazalari. Sarritan konposatu hau "baserik sendoena" dela esan ohi da, baina izatez beste hainbat konposatu (hala nola, n-butilitioa edo sodio amida) sendoagoak dira.
