Vegne
Èn årtike di Wikipedia.
Li vegne, c' est èn ahivé bouxhon ki prodût do reujhin. K' on magne u k' on leye carmoujhî po ndè fé do vén.
On tchamp (u on plantisse) di vegne si lome ene vignoûle.
Li vegne si continte d' ene pôve tere, purade do såvlon, et di waire di plouve (300 a 500 mm par an, c' est assez por leye). Ele vént voltî eto dins les mårlires.
No e sincieus latén : Vitis vinifera.
Li mot "vegne" a leyî sacwants nos d' plaeces el Walonreye.
Ådvins |
[candjî] Les vegnes el Walonreye
Gn a yeu bråmint des vegnes el Walonreye dins l' prumire pårteye del Moyinådje, so les cresteas d' Mouze. C' est des moennes di l' abeye di Lobe k' ont stî aprinde ås Hongrwès a-z ahiver les vegnes [1]. Après l' 15inme sieke, li climat s' a rafroedi, et les vegnes ni dnént pus rén.
Ezès anêyes 1960, gn aveut pus k' ene vignoûle el Walonreye, a Torgnî, al fene betchete nonnrece del Gåme. Mins, dispu don, bråmint des vegnes ont stî rplantêyes, et do vén prodût, sovint avou l' aidance des cofrereye.
[candjî] Les vignoûles sol daegne
Sitindowe des vignoûles sol daegne [2].
- Espagne : 1174 ectåres
- France : 882 e.
- Itåleye : 835 e.
- Turkeye : 570 e.
- Chine : 490 e.
- Estats Unis : 400 e.
- Iran : 296 e.
- Portugal : 246 e.
- Årdjintene : 222 e.
- Roumaneye : 213 e.
[candjî] Maladeye del vegne
[candjî] Li vegne dins les rlidjons et les croeyances
Sapinse a ene dijhance del Bibe, c' est Noyé k' åreut ahivé l' prumî des vegnes, et fé do vén avou les reujhins.
Les Romins avént on diè del vegne Diyonizosse.
[candjî] Sourdants
- ↑ J.P. Dumont, Li Hongreye, conferince sol Hongreye, 2001
- ↑ chifes 2007 di l' Office International du Vin
wa:vegne