Motî:tchår
Èn årtike di Wikipedia.
tchår [o.n.]
1. ekipaedje ås cwate rowes, saetchî pa des boûs, des tchvås, on tracteur, po tcherdjî dso des dinrêyes, de bwès, des pires, etchiketchak. F. chariot. >> esse e payis k' i n' î passe pont d' tchår: doirmi. Cwand les ptits seront e payis k' i n' î passe pont d' tchår, les vîs rexhront les cråsssès fåves. (E. Lempereur). Franwal: ahåyant po: "être dans les bras de Morphée". >> Tchår Pôcet u Grand Tchår u Tchår Pôcet Tchår Peutchet u Tchår d' Abram u Tchår di David u Tchår Sint-Djan u Tchår des Cwate Fis Aimon u Tchår Serè u Tchår di trionfe u Tchår do Bierdjî: pougnêye di stoeles ki fjhèt li dessin d' on grand tchår. F. Grande Ourse. >> Pitit Tchår: ôte sitoelreye del minme cogne, mins pus ptite. F. Petite Ourse. [1]
2. li minme éndjole, wårnêye di totès sôres d' agayons avou des djins disguijhîs, ki toûne dins l' viyaedje u l' veye å cwarmea, u po ds ôtès fiesses. F. char.
3. tchår (d' assôt) tank Onk des sôdårs emuche dins l' tchår po ttossu rade, erpasser l' tiesse pal bawete, et comincî on dismanaedjmint complet : fiziks, mitrayetes, saetchs di sôdårs, valijhes gonflêyes a blok, et des clicoteas d' totes les sôres (F. Barry). F. blindé, char.
4. caisson avou deus rowes ki les Romins fjhént des coûsses avou. F. char.
Etimolodjeye : gayel "carro" (minme sinse). [2]
| tcherêye [f.n.]
1. çou k' gn a so on tchår. Cwand on fwait ene tcherêye, on rwaite les bresses do tchår po s' moenner, po n' nén k' el tcherêye tchitche evoye (J. Boulard). Les gobieus sont dins tot l' viyaedje Tot çk est bon, c' est po leu tchereye (J. Flesch). F. charrée. >> li tcherêye a ståré; u : >> s' a sboylé; u : >> s' a spanslé; u >> s' a vudî: ele s' a dismantchî, et toumer al tere. F. se renverser, s'éventrer. >> Ene tcherêye di belès vetès setchès schetes: toitche-linwe.
2. çou k' gn a so ene rimorke, evnd. Dj' a moenné ene tcherêye di troyreyes ås ralouwaedjes. F. remorque.
| tchårea [o.n.]
1. pitit tchår.
2. pitit tchår po les efants aprinde a roter. Loukîz a : gadot. [3]
3. divant del tcherowe, avou les deus rowes.
4. Tchår Pôcet. F. Grande Ourse.
5. sitoelreye ki rshonne å Tchår Pôcet, mins pus ptite. F. Petite Ourse.
Tcherpetaedje : cawete -ea
Parintêye:
- tchårlî, tchårloter
- tcheryî, tcheriåve
- tcherå
- tcherete, tchertêye, tcherter
- tcheron
- tcheriot
Mots d' aplacaedje :
Omonimeye coinrece :
- tchår (amagnî)
- Dipus d' racsegnes so les tchårs
- Dipus d' racsegnes sol Tchår Pôcet
- Dipus d' racsegnes sol Pitit Tchår (sitoelreye)
- Dipus d' racsegnes so les tchårs d' assôt
- Dipus d' racsegnes so les tchårs di coûsse (des Romins, evnd.)
- Dipus d' racsegnes so les tchårs foclorikes
- Dipus d' racsegnes so les tchåreas po ls efants
