Noûmot en arabe marokin

Èn årtike di Wikipedia.

Les noûmots di l' arabe marokin, c' est des mots foirdjîs po lomer des novelès sacwès u des noveas sistinmes, e l' arabe marokin.

L' askepiaedje di noûmots est foirt sipitant, et li spårdaedje si fwait totavå l' payis, på cåzaedje, et pås fimes et foyton tévé, ey eto pås tchansons et sketches.

I provnèt di diferins sourdants

• Foirdjaedje divintrin :
  • aparintaedje : tiyyara (areyoplane), do viebe tyr (voler); makina d' hasad (bateuse), mousejella (eredjistreu),
  • sitindaedje di sinse : harrag ("broûleu", ebagant clandestin)
• Calcaedjes :
  • Calcaedjes do francès : Pa côps, gn a a des letes ki n' egzistèt nén e l' arabe (come li P) ki s' calkèt avou.
    • arabijhîs :
      • Mots eployîs pa tertos : tomobil (oto), motor (mobilete); bichclita, picala (velo F. bicyclette, bécane), camiyou (camion), intrit (pinsion, F. retraite), moutouwil (moutouwele), mayo (mayot d' bagn, di fotbal), compli (costume, F. complet), bortâbel (axhlåve, F. portable)
      • Mots eternåcionås : banca (banke), televizioun (tévé), dictor (docteur, po-z atôtchî), djine (marone djine)
      • mots rxhinés pås djins instrûts.soulima (cinema), chifroun (F. chou-fleur), garçoun (sicançon, F. garçon)
    • waire arabijhîs : bariziene (pwin francès, pwin baguete, F. parisienne)
  • Calcaedje di l' arabe classike
    • chacha (waitroûle), qanoun sir (côde del rote), terd taassoufi (tapaedje a l' ouxh d' èn ovrî sins lyi dner s' C4); choucran (gråce, merci, replaece li ratourneure marokinne baraca llah fik)
  • Calcaedjes di l' espagnol :
    • foirt vîs : divancete dial (espagnol del)
    • pus noveas, eployîs totavå : mounica (popene, esp. muñeca), rouwida (rowe d' oto, esp. rueda)
    • coinreces, eployîs fok el Bijhe do Marok, colnijhî pås Espagnols : tardida (marinde, ricinaedje, eurêye di 4 eures), bzeta, douro (unités d' manoye, esp. peseta, duro)
  • Calcaedjes di l' inglès :
    • Mots eternåcionås : cédé, pikup (camionete å caisson), tren (trin).
    • Mots speciås : comira (pwin francès), mot k' åreut askepyî å disbarcumint d' Safi, cwand les sôdårds sitindît des baguetes di pwin ås djins, tot sbarés, tot lzî djhant come here ! (vinoz cial).
  • Calcaedjes do portuguès : tazota, sôre di ronde måjhon sins cimint, do costé d' El Djadida, ki vénreut kécfeye d on mot portuguès casita (cassene, pitite måjhon).
• Måke di fabrike divnowe on cmon no : tide (bouwêye e poude), danone (dånone, yogour).
• nos d' djins, di payis divnous des cmons nos : aawita (Said Aouita) po on rade trin; crowacia (police des coulots, k' ont des carimadjoyes so leus kepis come sol drapea del Crowåceye, askepyî e 2004); maradona (Diego Maradona) po gros cokea d' 3 4 kilos.

[candjî] arabijhaedje des calcaedjes

Les calcaedjes sont sovint arabijhîs assez ki po shuve li croejhete arabe come les dvintrins pluriyals (rouweda, rouwa'id : des rowes), et les codjowaedjes po les viebes (kan charji, dji tchedje).

Gn a eto des aparintaedjes : intritî (pinsioné).

Sacwants mots francès s' calkêynut avou l' atroclaedje di l' årtike.

wahid lapiste (ene voye di tere, on tidje, F. la piste)

xheddam fi lafèraye (i boute avou les martchands d' feraye, F. la ferraille)

[candjî] Calcaedjes do francès et linwe-ehåyaedje

Sacwants calcaedjes sont disconsyîs pås intelectuwels arabes, avou succès : taqawoud estô di intrit (pinsion); siyyara estô d' tomobil (oto, vweteure).

Les calcaedjes foirt "kipités" (chifroun, soulima) sont rwaitîs come "payizans" pås djins des veyes.